تحمل‌پذیری جمعیت‌های اسپرس به بیماری سفیدک سطحی در شرایط اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

3 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

در این تحقیق، تحمل‎پذیری 40 جمعیت اسپرس نسبت به سفیدک ‎سطحی در شرایط محیط طبیعی مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفت. جمعیت‎ها در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه شهید حمزوی سمیرم استان اصفهان سال 1387 کشت شدند و به مدت 3 سال مورد مطالعه قرار گرفتند. با توجه به مشاهدات، علائم بیماری عمدتاً در شهریورماه و روی چین سوم مشاهده شد. این علائم با شروع لکه­های زرد و کم‎رنگ روی برگ‎ها در حاشیه‌ی کرت‎ها شروع و با سفیدرنگ‎ شدن کل برگ‎های گیاه در بعضی جمعیت‎ها ادامه یافت. پس از جمع­آوری نمونه‎ها از اسپرس‎های آلوده به سفیدک و بررسی‎های آزمایشگاهی آنها و با استفاده از کلید قارچ‎شناسی، قارچ Leveillula taurica به‌عنوان عامل بیماری سفیدک‎سطحی اسپرس جدا شد. نمونه‎های گیاهی از هر کرت 27 شاخه از 9 بوته به صورت تصادفی انتخاب شدند و مورد ارزیابی قرار گرفتند. جمعیت‎ها با شاخص شدت بیماری (DSI)1، بر مبنای 1) بدون علائم بیماری به‌عنوان جمعیت‎های مقاوم، 2) شاخص بیماری بین (25-1%) به‌عنوان جمعیت‌های متحمل، 3) دارای شاخص بیماری بین (50-26%) به‌عنوان جمعیت‎های نیمه‎حساس و 4) شاخص بیماری بالاتر از 50% به‌عنوان جمعیت‌های حساس ارزیابی شدند. تجزیه‌ی واریانس داده‎ها نشان داد که بین جمعیت‎ها، بین سال‎ها و اثر متقابل آنها دارای تفاوت معنی‎داری بودند (P<1%). مقایسه‌ی میانگین بین داده‎ها به روش دانکن نشان داد که جمعیت‎های‌ پلی‌کراس کرج و اشنویه با میانگین شاخص شدت بیماری به‌ترتیب 5/2 و 8/2 به‌عنوان جمعیت‎های متحمل و جمعیت‎های اردبیل (گرجان)، اردبیل (کهلران) با شاخص شدت بیماری 7/3 به‌عنوان جمعیت‎های خیلی حساس ارزیابی شدند و بقیه‌ی جمعیت‎ها دارای درجاتی از حساسیت متوسط بودند. نتایج این تحقیق مشخص کرد که در سال اول کشت میزان آلودگی و شاخص شدت سفیدک کم بود، اما در سال‎های دوم و سوم هم میزان آلودگی و شاخص شدت آلودگی افزایش یافت. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Powdery mildew tolerance of 40 sainfolin (Onobrychis sativa ) populations in Esfahan province

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Alizadeh 1
  • Ahmad Reza seifollahi 2
  • Shaban shafizadeh 2
  • Ali Ashraf Jafari 3
1 Associate professor, Research Institutes of Forest and Rangelands, Tehran, Iran
2 Member of Scientific board, Agriculture and Natural resource research center Esfahan, Iran
3 Professor, Research Institutes of Forest and Rangelands, Tehran, Iran
چکیده [English]

    In this research, powdery mildew tolerance of 40 sainfoin populations was evaluated in the filed condition. The populations were cultivated in a randomized block design with three replications in Shahid Hamzeh station of Esfahan province in 2009. Regarding of observation, Initial disease symptoms occurred mainly in the third cut which is in September. Symptoms included presence of yellowish necrotic area around blocks borders with further whitening of all leaves of the affected plants. Field collected samples of populations were evaluated in the laboratory and the fungus Leveillula taurica was isolated and identified in Esfahan province.. Evaluation of plant samples were carried out randomly for 27 branches of 9 bushes in every block. Evaluation of the populations was carried out on the base of disease severity index (DSI): 1(without disease symptoms as resistant populations, 2(DSI 0f 1-25 as tolerant populations, 3(DSI 0f 26-50 as semi susceptible populations, 4(severity index 0f over 50 as susceptible populations. Analysis of variance showed significance differences (P<1%) between populations, disease severity index, percent of infection and the yield. Mean comparison of Duncan test showed Polycross and Azarbayejan-Oshnavieh populations as tolerant population with disease severity index of 2.5 and 2.8 and three populations including: Gorajan-Ardabil, Kohleran- Ardabil and Khoramabad as highly susceptible with disease severity index of 4 and 3.5. The remained populations were assessed as moderately susceptible with disease severity index as 3. Result of this research showed that in the first year of cultivation, infection level of powdery mildew and disease severity index of the population were low but increased in the second and third years.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sainfoin
  • Onobrychis sativa
  • Powdery mildew
  • tolerance to disease
- اکبرزاده، م.، سالاری، ا.، 1374. مقایسه تولید علوفه کولتیوارهای اسپرس در شرایط دیم ارومیه. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور.
- بهداد، ا.، 1375. دائرﺓ‎المعارف گیاه‌پزشکی ایران. چاپ نشاط اصفهان، جلد دوم.
- بی‌نام، 1390. سالنامه آماری، استان اصفهان. استانداری اصفهان، دفتر آمار و اطلاعات و GIS.
- حیدریان، ا.، مولائی، ع. ر.، 1380. ارزیابی و مقایسه عملکرد اکوتیپ‎های محلی اسپرس زراعی تحت شرایط تنش بیماری سفیدک‎سطحی. گزارش نهایی مرکز تحقیقات کشاورزی چهارمحال و بختیاری شماره 028-77- (12-11) 108.
- حیدریان، ا. و مولایی، ع. ر.، 1381. ارزیابی و مقایسه عملکرد جمعیت­های محلی اسپرس زراعی تحت شرایط تنش بیماری به سفیدک‎سطحی. پانزدهمین کنگره گیاه‌پزشکی، ص 81.
- رضایی، ع.، گرامی، ب.، 1363. بررسی ژنتیکی اسپرس، وراثت صفات، ایجاد پلی‎پلوئیدی و تکثیر غیر‎جنسی. انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان.
- شریف‎نبی، ب. و بنی‌هاشمی، ض. 1369. مطالعه قارچ Leveillual taurica عامل سفیدک پودری اسپرس در استان اصفهان. بیماری‌های گیاهی، 26: 27-19.
- علیزاده، و.، 1375. اتواکولوژی اسپرس درحوزه پارک ملی گلستان، مراوه تپه وگلیداغی. پایان‎نامه کارشناسی‎ارشد، دانشگاه گرگان.
- مظفریان، و.، ۱۳۷۵. فرهنگ نام گیاهان ایران. لاتین، انگلیسی، فارسی. تهران، فرهنگ معاصر.
- فرشادفر، م.، 1384. بررسی تنوع ژنتیکی و سیتوژنتیکی دراسپرس زراعی. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، مرکزتحقیقات کشاورزی ومنابع‎طبیعی کرمانشاه.
‏- کریمی، ه.، 1384. زراعت و اصلاح گیاهان علوفه‎ای، انتشارات دانشگاه تهران.414 ص.
- ناصری، ب. علیزاده، م. ع. 1391. ارزیابی مقاومت به بیماری سفیدک‎سطحی در جمعیت‌های اسپرس Onobrychis sativa. گزارش نهایی، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور.
- Arnaud, G. 1921. Etude sur les Champignons parasites (Parodiellinacées, inclus Erysiphées). 4 Tribu des Erysiphees. Annales des épiphyties, 116.
- Heath, M. E.; Barnes, R. F.; Metcalfe, D. S., 1985. Forages: The Science of Grassland Agriculture. 4th Ed. Iowa State University Press (Ames), Iowa, USA.
- Hirata, K. 1968: Host range and geographical distribution of the powder mildew. Faculty of agriculture, Nijata University, Nijata, Japan.
- Homma, Y., (1937): Erysiphaceae of Japan. Journal of Faculty of Agriculture, Hokkaido Imperial University, 38(3): 183-461
- Horsfall, J. B., and Cowling, E. B., 1978. Pathometery: The measurement of plant disease: 119-136. In: Horsfall, J. B., Cowling E.B. (eds.). Plant Disease: An Advanced Treatise. Vol. 2., Academic Press, NY.
- Jafari, A., Connolly, V., Frolich A. and Walsh E. K. 2003. A note on estimation of quality in perennial ryegrass by near infrared spectroscopy. Irish Journal of Agricultural and Food Research 42: 293-300.
- Leveille, J. H. 1851. Organisation et disposition méthodique des espèces qui composent le genre Erysiphé. Annales des Sciences Naturelles, Botanique, 3 Sér., 15: 109–179.
- Mukerji, K. G. 1968. Leveillula taurica, descriptions of pathogenic fungi and bacteria. No. 182. Commonwealth Mycological Institute, Kew, Surrey, UK.