برآورد برخی از فراسنجه‎های جدول زندگی شته Brachycaudus cardui L. روی کنگر فرنگی Cynara scolymus L. در شرایط آزمایشگاهی

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

1 مربی پژوهش، بخش منابع طبیعی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، ایران

2 استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران

چکیده

    کنگرفرنگی یا آرتیشو (Cynara scolymus L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که دارای مصارف گوناگون خوراکی و دارویی می‌باشد. شته کنگرفرنگی (Brachycaudus cardui L.) یکی از آفات این گیاه دارویی به‌خصوص در اوایل فصل رویشی آن به‌شمار می‌رود. در این تحقیق زیست‌شناسی و جدول زندگی این حشره در آزمایشگاه در دمای 2± 22 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5± 65 درصد و دوره­ نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی بررسی شد. برای این منظور تعداد 20 پوره هم‌سن تازه متولد شده تا زمان مرگ در قفس­های برگ روی برگ کنگرفرنگی پرورش داده شدند. میانگین طول دوره­ پورگی تا تبدیل شدن به شته­ بالغ 26/0± 75/12 روز به‌دست آمد. همین‌طور طول مدت یک نسل آفت به‌طور متوسط 92/18 روز بود. طول عمر شته به‌طور متوسط 01/1 ± 70/33 روز بود. این شته روی کنگرفرنگی در مرحله زیستی پورگی تلفاتی نداشت و در مرحله­ حشرات کامل جوان نیز مقدار آن اندک بود. بیشترین فراوانی مرگ بین روزهای 38-32 برابر با 67/0 بود. امید به زندگی شته کنگرفرنگی در ابتدای سن اول پورگی 03/33 روز بود و به‌تدریج به‌صورت یکنواخت کاهش یافت. نتایج این تحقیق در مجموع روند کند تلفات و طول عمر نسبتا زیاد این گونه شته را نشان داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Some life table parameters of the aphid, Brachycaudus cardui L. on Artichoke, Cynara scolymus L. in laboratory conditions

نویسندگان [English]

  • Ali reza Rajabi Mazhar 1
  • Ebrahim Sadeghi 2
چکیده [English]

Artichoke, Cynara scolymus is an important medicinal plant and Brachycaudus cardui L. is one of its key pests in early season. Biology and life table parameters of this aphid was investigated in laboratory conditions of  22 ± 2°C, 60 ± 5% RH, and a photoperiod of LD 14:10. The experiment was carried out by rearing 20 aphid nymphs in leaf cages and their mortality and reproduction rate was recorded daily. The results indicated mean reproduction period and mean generation time as 12.75 ± 0.26 and 18.92 days, respectively. Mean longevity of the aphid was 33.70 ± 1.01 days. There was not any mortality in nymphal development period. Mortality rate was very low in young adult stage as well. Maximum death rate (0.67) occurred in 32-38 days of age. Life expectancy of aphid was estimated at 33.03 days in 1st instar nymph stage and decreased gradually in a constant rate. The results of this study revealed high longevity and slow mortality trend in aphid population.

کلیدواژه‌ها [English]

  • life table
  • aphid
  • medicinal plant
  • Cynara scolymus
  • Brachycaudus cardui
- بی‎نام، 1391. آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی، انتشارات طرح و برنامه وزارت جهادکشاورزی.
- خدابنده، ح.، شاهرخی خانقاه، ش. و شجاعی، م.، 1387. زیست‎شناسی و جدول زندگی شته S. graminum روی سورگوم جارویی در آزمایشگاه. مجله دانش نوین کشاورزی، 4(13): 31-23.
- رجبی‎مظهر، ن.، رضوانی، ع.، رخشانی، ا. و یارمند، ح.، 1388. معرفی شته های گیاهان دارویی و دشمنان طبیعی آنها در استان همدان. مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 7(2): 127- 115.
- نوربخش، س.ح.، سلیمان نژادیان، ا.، مصدق، م.س. و رضوانی، ع.، 1384. بررسی اثر دما بر زیست‎شناسی شته سبز بادام
B. amygdalinus در شرایط آزمایشگاه. مجله آفات و بیماری‎های گیاهی، 2(73):16-1.
 
- Carey, J. R., 1993. Applied demography for biologists. Oxford University Pres. Inc., New York, 206 pp.
- Carey, J. R., 1995. Insect demography. In: Nierenberg, W.A. (Ed.): Encyclopedia of Environmental Biology. Vol. 2. Academic Press. Sandiego, 289-303.
- Southwood, T. R. E., 1994. Ecological methods, with particular reference to the study of insect populations. Second Edition. Chapman & hall, 350 pp.
- Kieckhefer, R. W., Elliott, N.C. and Walgenbach, D. D., 1989. Effects of constant and Demographic statistics of the English grain aphid (Homoptera: Aphididae). Annals of- Entomological Society of America, 82(6), 701-706.