شناسایی، پراکنش و دامنه میزبانی زنبور‌های بذرخوار (Hymenoptera: Eurytomidae ( روی برخی گیاهان مرتعی در مناطق مرکزی وجنوبی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه حشره‌شناسی و بیماری‌های گیاهی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 نویسنده مسئول، استادیار، گروه حشره‌شناسی و بیماری‌های گیاهی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

5 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران

6 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شیراز، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

7 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

8 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهار محال و بختیاری ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، چهار محال و بختیاری، ایران

9 پرفسور، مؤسسه جانور‌شناسی شمال هازن، آکادمی ملی علوم اوکراین، کیف، اوکراین

10 استادیار، مؤسسه جانور‌شناسی شمال هازن، آکادمی ملی علوم اوکراین، کیف، اوکراین

11 مربی پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

گونه‌های متعددی از زنبورهای خانواده Eurytomidae از بذور گیاهان مرتعی به ویژه لگوم‌های مرتعی و گیاهان دارویی تغذیه نموده و موجب خسارت و عدم استقرار این گیاهان در مراتع می‌شوند. در این مطالعه که طی سال های 88تا 92 انجام شد، بذور گیاهی از تیره هایApiaceae ،Fabaceae ،Lamiaceae ،Asteracea ، از مراتع استان‌های فارس، اصفهان، چهارمحال و بختیاری و بوشهر جمع‌آوری شدند. زنبورهای پرورش داده شده از گیاهان مذکور جداسازی و شناسایی شدند. از بین 405 نمونه بررسی‌شده، تعداد 16 گونه زنبور از خانواده Eurytomidae شناسایی شدند. از این گونه ها 13 گونه به جنس Bruchophagus ، یک گونه Systole، یک گونه Eurytoma و یک گونه به Exeurytoma تعلق دارند. شناسایی نمونه‌ها بر اساس مورفولوژی اندام‌های خارجی حشره بالغ و گیاهان میزبان انجام شد. همچنین 27 گونه میزبان گیاهی جدید برای گونه‌های جمع‌آوری شده معرفی می‌گردند.
Brochophagous abnormis Zerova, 1984, B. astragali Fedoseeva, 1954, B. desertus Zerova, 1994, B. evolans szelenyi, 1961, B. glycyrrhizae (Nikolskaja, 1952), B. kononovae Zerova, 1994, B. macronycis Fedoseeva, 1956, B. medicaginis Zerova, 1992, B. mutabilis (Nikolskaja, 1952), B. ononis (Mayr, 1878), B. platypterus (Walker, 1834), B. roddi (Gussakovsky, 1933), B. trigonellae (Zerova, 1970), Exeurytoma anatolica Cam, 1998, Eurytoma onobrychidis Nikol’skaya, 1933, Systole prangicola Zerova, 1972

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Identification, distribution and host-plant associations of seed-feeding wasps (Hymenopera: Eurytomidae) of some rangelands in the central and southern Iran

نویسندگان [English]

  • Samaneh Frozani 1
  • Hamid Adelimanesh 2
  • Seyed Ebrahim Sadeghi 3
  • Ayad Alsendi 1
  • Nasser Farrar 4
  • Seyed Reza Golestaneh 5
  • Seyed Hasan saadati 6
  • Alir eza Haghshenas 7
  • Farshad Haghighian 8
  • Maryna Zerova 9
  • viktor Fursov 10
  • Hamid Yarmand 11
  • Vahid Reza Moniri 11
1 Plant protection, College of Aboraihan, University of Tehran
2 plant protection, Aborayhan campus, University of tehran
3 Member of scientific board of center of forest and range research
4 Assistant Professor of Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO)
5 Research center of forest and range research from Boshehr
6 Agricultural and natural resources research and education of shiraz
7 Agricultural and natural resources research and education of Isfehan
8 Agricultural and natural resources research and education of share kord
9 Schmalhausen Institute of Zoology, National Academy of Science of Ukraine (NAS), Kiev, Ukraine
10 schmalhausen institute of Zoology,National Academy of science of ukraine
چکیده [English]

Several species of chalcid wasps of the family Eurytomidae feed on seeds of various pasture plants. Due to a high damage caused to seeds by some eurytomid species, plants settlement are diminished in the pastures. This study was carried out during 2015-2017.Plant seeds were collected from 4 provinces of Iran including: Fars, Isfahan, Bushehr and Chaharmahal – Bakhtiyari. Studied plant species were belonged to the families Fabaceae, Apiaceae, Lamiaceae and Asteraceae. Totally, 16 eurytomid species were identified among 405 reared specimens. The list of identified wasps includes 13 species of Bruchophagus, one species of Eurytoma, one species of Exeurytoma and one species from Systole. Species identification was done on the base of adult external morphology and host plants. Moreover, 27 plant species are firstly indicated here as host plants of Eurytomidae wasps.
Collected and identified species of Eurytomidae are as following: Brochophagous abnormis Zerova, 1984, B. astragali Fedoseeva, 1954, B. desertus Zerova, 1994, B. evolans szelenyi, 1961, B. glycyrrhizae (Nikolskaya, 1952), B. kononovae Zerova, 1994, B. macronycis Fedoseeva, 1956, B. medicaginis Zerova, 1992, B. mutabilis (Nikolskaya, 1952), B.‌ononis (Mayr, 1878), B. platypterus (Walker, 1834),B. roddi (Gussakovsky, 1933), B. trigonellae (Zerova, 1970), *Exeurytoma anatolica Cam, 1998, Eurytoma onobrychidis Nikol’skaya, 1933, Systole prangicola Zerova, 1972.

کلیدواژه‌ها [English]

  • seed-feeders wasps
  • Eurytomidae
  • fauna
  • rangelands
-Abdul Razagh, Z. A. 1989. Introduction of a new species from Iran, Eurytoma onobrychidis (Hymenoptera: Eurytomidae.). Proceedings of 9th Iranian Plant Protection Congress, p.30.
-Alzugaray, R. 2003. Insect pests damaging Lotus corniculatus (L.) flowers and seeds in Uruguay. Lotus Newsletter, 3: 11-18.
-Alsendi, A., Adeli-Manesh, H. and Sadeghi, S. E. 2018. Identification, distribution and host plant of seed-feeder wasps of some range plants in Hamedan and Lorestan provinces of Iran. Msc thesis. University of Tehran, Tehran, 135 p (In Persian).
-Arbab, A., Gharali, B. and Zerova, M. 2004. Report of three species of Chalcidoidea from Iran. Journal of Entomological Society of Iran, 24: 129-130 (In Persian).
-Bouček, Z. 1988. Australasian Chalcidoidea (Hymenoptera). A biosystematic revision of genera of fourteen families, with a reclassification of species. CAB International Institute of Entomology, Wallingford, Oxon, UK, 832 p.
-Cam, H. 1998. A new species of Exeurytoma Burks, 1971 from Turkey (Hymenoptera, Chalcidoidea, Eurytomidae). Turkish Journal of Zoology, 22(3): 191-194.
-Cam, H. 2011. A checklist of the Eurytomidae (Hymenoptera, Chalcidoidea) species of Turkey. Zootaxa, 3113: 53–64.
-Cam, H. 2012. Updated checklist of the Eurytomidae (Hymenoptera, Chalcidoidea) species of Turkey. Archives of Biological Sciences, 64(2): 667-674.
-Erdös, J. 1956. Additamenta ad cognitionem faunae Chalcidoidarum in Hungaria et regionibus finitmis. VI. 19. Eulophidae. Folia Entomologica Hungarica, 9: 1-64.
-Fallahzadeh, M., Narendran, T. C. and Saghaei, N. 2009. Insecta, Hymenoptera, Chalcidoidea, Eurytomidae and Torymidae in Iran. CheckList, 5(4): 830-839
-Fedoseeva, L.I. 1956. New species of Bruchophagus (Hymenoptera, Chalcidoidea), developing on leguminous plants. Doklady Akademii Nauk Sovetskikh Sotsialisticehskikh Respublik, 111(2): 491.
-Gibson, G. A., Huber, J. T. and Woolley, J. B. 1997. Annotated keys to the genera of Nearctic Chalcidoidea (Hymenoptera). NRC Research Press.
-Haghighian, F. 2004. Bruchophagus astragali (Hymenoptera: Eurytomidae) as a pest of rangeland legumes in Chaharmahal and Bakhtiary province. In Proceedings of 16th Iranian Plant Protection Congress, Vol. 1 (In Persian).
-Haghighian, F., Yarmand, H., Sadeghi, S. E., Delvare, G., Shirmardi, H., Lotfalizadeh, H. and Moniri, V. R. 2011. Report of Bruchophagus abnormis Zerova 1984, (Hym.: Eurytomidae) from Iran. Iranian Journal of Forest and Range Protection Research, 9(1): 78-79 (In Persian).
-Hedqvist, K.J. 2003. Katalog över svenska Chalcidoidea. Entomologisk Tidskrift, 124(1-2): 73-133.
-Kalantary, A. A., Safaralizadeh, M. H., Lotfalizadeh, H., Sadeghi, E., Aramideh, Sh. and Mirfakhraeai Sh. 2017. Identification and introduction of Fabaceae seed eating eurytomids (Hymenoptera: Eurytomidae) in North-Khorasan province. 2nd Iranian International Congress of Entomology, p.181 (In Persian).
-Liao, D.X., Li, X.L., Pang, X.F. and Chen, T.L. 1987. Hymenoptera: Chalcidoidea (1).Economic Insect Fauna of China. No 34. Science Press, Beijing, 241 p.
-Lotfalizadeh, H., Delvare, G. and Rasplus, J. Y. 2007. Eurytoma caninae sp. n. (Hymenoptera, Eurytomidae), a common species previously overlooked with E. rosae. Zootaxa, 1640: 55-68.
-Lotfalizadeh, H. and Zarnegar, A. 2014. A study of family Eurytomidae (Hymenoptera: Eurytomidae) reared on rangeland Astragalus in Qazvin province. Proceedings of 21th Iranian Plant Protection Congress, 702p (In Persian).
-Naghizadeh, A., Lotfalizadeh, H., Nikdel, M. and Sadeghi, S.E. 2017. Fauna of the genus Bruchophagus (Hymenoptera: Eurytomidae) in East-Azarbaijan province, Iran. Journal of Entomological Research, 4(9): 373–392.
-Nikolskaya, M. N. 1952. The chalcid fauna of the USSR (Chalcidoidea). Keys to the Fauna of the USSR, Zoolofical Institute of the Academy of Sciences of the USSR 44. 574 p. [In Russian. Translated by Israel Program for Scientific Translations, Jerusalem, 1963. 593p.].
-Noyes, J. S. 2018. Universal Chalcidoidea Database. The Natural History Museum. Accessed 01-Jun- 2018. Available at:       http://www.nhm.ac.uk/ourscience/data/chalcidoids/eurytomidae.html
-Parsa, M., Adeli-Manesh, H., Sadeghi, S. E., Lotfalizadeh, H., Al-Sendi, A., Mohammadpour, A., Zerova, M. and Fursov, V. 2018.  New trophic associations for some Bruchophagus species (Hym., Eurytomidae) in Iran. Iranian Journal of Forest and Range Protection Research, 16(1): 107-117 (In Persian).
-Parsa, M., Adeli-Manesh, H., Sadeghi, S. E., Lotfalizadeh, H. Al-Sendi, A., Mohammadpour, A., Zerova, M. and Fursov, V. 2020. New records of seed-feeding and parasitic chalcid wasps of the family Eurytomidae (Hymenoptera, Chalcidoidea) from Iran, Journal of Entomological Society of Iran, 39(4): 367-381.
-Popescu, I.E., 2006. Torymid and eurytomid wasps (Hymenoptera, Chalcidoidea: Torymidae, Eurytomidae) of Piatra Craiului National Park (Brasov, Romania). Research in Piatra Craiului National Park, 2: 170-172.
-Saghaei, N., Fallahzadeh, M. and Lotfalizadeh H. 2018. Annoated cataloge of Eurytomidae (Hymenoptera: Chalcidoidea) from Iran. Transactions American Entomological Society, 144: 263-293.
-Sakenin Chelav, H., Samin, N., Myariseva, S. N., Abd-Rabou, S., Gençer, L. and Naderian, H. 2018. A faunistic study on Chalcidoidea (Hymenoptera) of Iran. Natura Somogyiensis, 32: 11-20
-Szelényi, G. 1961. Die in Leguminosensamen lebenden Eurytoma (Bruchophagus)-Arten Ungarns (Hym. Chalcidoidea). Növenytermelés Kutato Intézet Évkónyve, Budapest, 8: 131-138.
-Simmonds, F. J. 1980. Biological control of Cordia curassavica (Boraginaceae) in Malaysia. Entomophaga, 25: 363–364.
-Stojanova, A. 2007. Eurytomidae (Hymenoptera: Chalcidoidea) of the western Rhodopes, Bulgaria. (In: Biodiversity of western Rhodopes (Bulgaria and Greece). Biodiversity of Bulgaria, Pensoft Series Faunistica, 56: 500-556.
-Stojanova, A., Civelek, H. S. and Yцrьk, B. 2012. Checklists of Turkish Eurytomidae Walker, 1832 and Torymidae Walker, 1833 (Hymenoptera, Chalcidoidea). Turkish Journal of Entomology, 36(1).
-Vidal, S. 2001. Entomofauna Germanica. Band 4. Verzeichnis der Hautflügler Deutschalnds. Chalcidoidea. Entomologische Nachrichten und Berichte Beiheft, 7: 51-69.
-Zerova, M.D. 1970. New species of Eurytomidae from central Asia (Hym., Chalcidoidea). Zoologicheskiy Zhurnal, 49(3): 455-466.
-Zerova, M.D. 1978. Hymenoptera II. Chalcidoidea 8. Eurytomidae. Opredeliteli Nasekomykh Evropeyskoy Chasti SSR, 3: 358-374.
-Zerova, M. D. and Seregina, L. Y. 1994. The seed-eating Chalcidoidea of Palaearctics. Kiev: Natl. Acad. Sci. Ukraine, 237 p. (in Russian)
-Zerova, M. D. 1995. The Parasitic Hymenoptera–Subfamilies Eurytominae and Eudecatominae (Chalcidoidea, Eurytomidae) of the Palaearctics. Kiev, Ukraine: NaukovaDumkaPublishers(in Russian).
-Zerova, M. D. 2010. Palaearctic species of the genus Eurytoma (Hymenoptera, Chalcidoidea, Eurytomidae): morphological and biological peculiarities, trophical associations and key to determination. Vestnik Zoologii, Kiev Supplement, 24, 1-203 (in Russian).
-Zerova, M. D. and Fursov, V. N. 2015. A new species of the genus Eurytoma (Hymenoptera, Chalcidoidea, Eurytomidae) from the seeds of Honey Locust Gleditsia triacanthos (Caesalpiniaceae) in Ukraine Vest. Zoolog, 49 (4): 369.
-Zerova, M. D., Seregina, L. Y. and van Harten, A. 2008. New and previously unknown Eurytomidae (Hymenoptera) species from Yemen. Entomological Review, 88(5): 582-597.
-Zerova, M. D., Al-Sendi, A., Fursov, V. N., Adelimanesh, H., Sadeghi, S.E., Forouzani, S., and Haghshenas, A.R., 2018. The first record of Exeurytoma anatolica Cam (Hymenoptera, Chalcidoidea, Eurytomidae) in Iran. Ukranian Entomological Journal, 1(14): 35-38.
-Zerova, M. D., Al-Sendi, A., Fursov, V. N., Adelimanesh, H., Sadeghi, S.E. and Pirouzi, F. 2019a. Two new species of the Genus Systole (Hymenoptera, Chalcidoidea, Eurytomidae), with first record of S. complanata from Iran. Vestnik Zoologii, 53(2): 107-112.
-Zerova, M. D., Al-Sendi, A., Fursov, V. N., Adelimanesh, H., Sadeghi, S.E. and Pirouzi, F. 2019b. The description of a new Brochophagous species (Hymenoptera, Chalcidoidea, Eurytomidae), developing in seeds of Melilotus officinalis (L) Descr. (Fabacea) in Iran. Ukranian Entomological Journal, 1(16), 12-15.