بررسی بیولوژی پروانه برگخوار بنه Ocnerina terebinthina در منطقه حفاظت شده خجیر

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، ص. پ. 116-13185، تهران، ایران

چکیده

بررسی بیولوژی پروانه برگخوار بنه Ocnerina terebinthina در منطقه حفاظت شده خجیر طی سالهای 1380-1378 درمنطقه حفاظت شده خجیر واقع در شمال شرق تهران، بیولوژی پروانۀ گیاهخوار( Ocneria terebinthina Stgr: (Lep.: Lymantriidae  مورد مطالعه قرار گرفت. جهت نمونه برداری از مراحل مختلف آفت، هر هفته تعداد 10 درخت انتخاب شده و از هر درخت 4 شاخه 30 سانتیمتری از جهات مختلف آن مورد بازدید قرار گرفت. در صورت مشاهدۀ تخم، لارو و یا شفیره، برگهای حاوی آفت جمع آوری شده و به آزمایشگاه منتقل گردید. در آزمایشگاه با شمارش مراحل مختلف آفت اعم از تخم، لاروهای سنین مختلف و شفیره، تغییرات جمعیت آنها در تاریخهای مختلف بدست آمد. همچنین برای بررسی تکمیلی بیولوژی آفت، اقدام به پرورش مراحل مختلف آن در آزمایشگاه گردید. جهت جمع آوری دشمنان طبیعی نیز تعدادی از نمونه های جمع آوری شده از مراحل مختلف آفت پرورش داده می شد تا پارازیتهای احتمالی آن خارج شود. پروانه برگخوار بنه زمستان را به صورت لارو در زیر پوستکهای درختان آلوده و یا زیر سنگها و برگهای خشک سطح زمین سپری کرد. از اوایل اردیبهشت با مساعد شدن شرایط آب وهوایی، لاروهای زمستان گذران به تدریج از محلهای زمستان گذرانی خارج و روی برگها ظاهر شده و شروع به تغذیه نمودند. لاروها پس از گذراندن دوره لاروی با تنیدن تار ابریشمی به دور خود به پیش شفیره تبدیل شدند. شفیره ها اغلب در سطح زیرین برگها و یا زیر سنگها تشکیل می شد. از اواخر اردیبهشت ماه نیز ابتدا حشرات کامل نر و بعد ماده ظاهر شدند. حشرات ماده پس از جفتگیری تخم های خود را به طور دسته ای و اغلب در سطح زیرین برگها گذاشتند. تعداد تخم ها در هر دسته بسیار متفاوت بوده و تا بیش از 200 عدد شمارش شد. لاروهای نئونات از پارانشیم برگها تغذیه کرده و بعد با پوست اندازی و تبدیل شدن به سنین بالاتر متفرق شده و روی برگها و شاخه های دیگر گسترش پیدا می کردند. لاروهای سنین 1 تا 3 از اپیدرم زیرین پارانشیم برگها تغذیه کرده و فقط اپیدرم رویی و رگبرگها را باقی می گذاشتند. این نوع تغذیه باعث توری شدن برگها می شد. این برگها به تدریج خشک شده و ریختند. لاروهای سنین بالاتر، به جز رگبرگها از تمام سطح برگ تغذیه می کردند. تعداد سنین لاروهای در افراد نر 5 و درافراد ماده 6 بود. طبق بررسیهای سپهر و عبایی (1368) این آفت در جنگلهای بنه ارسنجان 4 نسلی است، ولی صباحی و همکاران (1374) تعداد نسل آفت را در استان فارس 3 نسل عنوان کرده اند. تقی زاده و صفوی (1339) نیز در باغهای پسته 3 تا 4 نسل را برای برگخوار بنه ذکر کرده اند. بر اساس مطالعات انجام شده در تحقیق حاضر، در منطقه خجیر این آفت دارای دو نسل در سال بود. چرخه زندگی نسل اول از اواسط خرداد ماه با تخمریزی پروانه های ماده شروع شد. نسل دوم آفت نیز به تدریج از اوایل مرداد ماه آغاز گردید. در شرایط منطقه خجیر لاروهای سنین دوم، سوم و چهارم نسل دوم از اوایل مهرماه با کاهش کیفیت غذایی برگها، کاهش دما و همچنین کاهش طول روز به تدریج به دیاپوز زمستانه رفته و بقیه چرخۀ زندگی خود را در سال آینده ادامه دادند. تعدادی از دشمنان طبیعی آفت نیز جمع آوری گردید که به شرح زیر می باشند:
 1- زنبور پارازیتویید تخم ( Ooencyrtus masii Mercet. (Hym.: Encyrtidae
2- زنبور پارازیتویید شفیره (  Brachymeria intermedia (Nees) (Hym: Chalcidiae
3 - مگس (Exorista sp. (Dip:Tachinidae
4- سن شکاری ( Rhynocoris iracundus Poda. (Het:Reduviidea

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Biological investigation of Ocneria terebinthina in Khojir protected area

نویسندگان [English]

  • R. Omid
  • E. Azizkhani
  • H. Askary
  • V. R. Moniri
چکیده [English]

During 1999-2001 the biology of Ocneria terebinthina Stgr, (Lep.: Lymantriidae) was studied on wild pistachio trees, in Khojir protected area in east of Tehran. According to the results, this pest over winters as larva inside the bark crevices on infected trees, under debris and dried leaves around tree bases. Activity of the over wintering larvae usually starts from late April. Pupae are formed on host leaves or in the soil. Male followed by female adults appear from mid-July. Females lay egg batches on the lower surface of leaves. The number of eggs in a single batch can be quite different and have ranged from few to more than 200 eggs. Hatched larvae feed on parenchyma around the egg batches and after molting migrate on other leaves and branches.
The 1st, 2nd and 3rd larval stages feed on parenchyma and beneath epidermis of leaves and skeletonize the leaves, but last larval stages feed on the whole leaves except for the main vein. Males and females have five and six larval stages, respectively. This insect has two generations per-year in Khojir areas. First and second generations begin from early June and late July, respectively. This insect goes to winter diapause from late September as 2nd, 3'd, and 4th larval instars. Some of natural enemies were collected as follow:
- Egg parasitoid wasp, Ooencyrtus masiiMercet. (Hym.: Encyrtidae).
- Pupa parasitoid wasp, Brachymeria intermedi Nees. (Hym.: Chalcididae)
- Pupa parasitoid midge, Exorista sp.( Dip.: Tachinidae)
- Predator bug, Rhinocoris iracundus Poda. (Het.: Reduviidae)
These natural enemies together play effective role in lessening pest population in Khojir area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • biology
  • Natural enemy
  • Ocneria terebinthina
  • wild pistachio
 
-  تقی زاده، ف. و صفوص، م.، 1339. آفات پسته ایران و طرز مبازه با آنها. نشریه اداره کل بررسی آفات نباتی، 72 صفحه.
- سپهر، ک. و عبایی، م.، 1368. بررسی برگخوار بنه و روش مبارزه با آن در ایران. خلاصه مقالات نهمین کنگره گیاه پزشکی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد.
- صباحی، ق.، آل منصور، ح. و حمزه زرقانی، ح.، 1374. بررسی تغییرات جمعیت پروانه برگخوار بنه در استان فارس. خلاصه مقالات دوازدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، صفحه 259.