مقایسة خسارت سنک صنوبر (Het.: Tingidae) Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) روی گونه ها و کلن های صنوبر در کرج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، مربی پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 دانشیار پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 استادیار پژوهشی، بانک ژن ملی ایران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

4 مربی پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

سنک صنوبر Monosteira unicostata  یکی از آفات مهم درختان خانوادةSalicaceae  به­ویژه درختان صنوبر در نهالستانها و صنوبرکاریها می‎باشد. طی سالهای 1381 تا 1384، خسارت این آفت روی 15 کلن بومی و غیر­بومی صنوبر که در دو قطعة آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات البرز کرج کاشته شده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت. این کلنها متعلق به گونه­های Populus alba L.، Populus nigra L.،  Populus deltoides Marsh. و همچنین دورگ P. x. euramericana (Dode) Guinier بودند. در مورد هر کلن، 4 اصله نهال در وسط هرکرت آزمایشی انتخاب گردید و از اواسط خردادماه تا اواسط مهرماه به­فاصلة هر 15 روز یکبار در هر قطعة آزمایشی به مدت سه سال مورد بررسی قرار گرفتند. در هر نوبت نمونه­برداری، تعداد چهار برگ از ارتفاع مختلف هر نهال در جهات چهارگانة جغرافیایی به­طور تصادفی برداشت شد و تعداد برگهای خسارت دیده ثبت شد. بر این اساس هر نهال به­عنوان واحد نمونه­برداری امتیاز 0 تا 4 گرفت و میانگین امتیازات خسارت در مورد نهالهای هر کرت آزمایشی محاسبه گردید. داده­ها بعد از عمل نرمال­سازی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. تجزیه واریانس داده‌ها با استفاده از نرم­افزارSAS  انجام شد و برای دسته‌بندی میانگین‌ها از آزمون دانکن در سطح احتمال 1% استفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس داده‎های به­دست­آمده در مجموع سه سال بررسی خسارت این آفت روی نهالهای صنوبر تفاوت معنی‌داری را در سطح یک­درصد، بین گونه‌ها و کلن‌های بررسی شده در هر دو قطعة آزمایشی نشان داد. نتایج بررسی در دو قطعة آزمایشی نشان داد که دو کلن‌ P. alba 44.9 و P. alba 58.57 در یک گروه بیشترین میزان تغذیة سنک را داشته، بنابراین حساسترین کلن‌ها به این آفت تشخیص داده شدند. در بین کلن­های مربوط به گونة P. deltoides در قطعه آزمایشی اول،
دو کلن 77.51 P. deltoides و P. deltoides 73.51 در یک گروه و در قطعة آزمایشی دوم، سه کلن
77.51 P. deltoides، P. deltoides 73.51 و 69.55 P. deltoidesدر گروه واحد، مقاوم­ترین کلن‌ها نسبت به این آفت بودند.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative study of poplar lace bug, Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) damage on different poplar species and clones in Karaj

نویسندگان [English]

  • M. Babmorad 1
  • S.E. Sadeghi 2
  • M. Hesamzadeh Hejazi 3
  • R. Omid 4
چکیده [English]

Poplar lace bug Monosteira unicostata (Het.: Tingidae) is one of the most important insect pest of Salicaceae family especially poplars in nurseries and plantations. During 2002-2005, damage of poplar lace bug was studied on 15 native & exotic poplar clones belonging to Populus nigra L,Populus deltoides Marsh, P. x. euramericana (Dode) Guinier and also Populus alba L. in two plots in Alborz Research Center of Karaj. In the first stage, poplar clones were planted as randomized complete block design with 3 replications. In any experimental plot, 4 seedlings were evaluated for lace bug damage at 15 day intervals starting in early June until early October. In order to sample, four leaves of each seedling were randomly taken and number of damaged leaves recorded. Numbering method (0 – 4)) was applied for each seedling. The data modified and were analyzed by SAS software. Duncan test (α=1%) was applied to compare the means. Based on three years results, there was significant difference (α=1%) between  the means of poplar species and clones in two plots. In terms of three years results of the pest damage in two plots, of all poplar clones, P. alba 44.9 and P. alba 58.57 (in single group) had the highest susceptibility against poplar lace bug. In the first plot, clones of P. deltoides 77.51 and P. deltoides 73.51 (in one group) and in the second plot, P. deltoides 77.51, P. deltoides 73.51 and P. deltoides 69.55 (in single group) showed the highest resistance to poplar lace bug compared to the other clones.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Populus
  • species and clones
  • resistance
  • Poplar lace bug
  • Monosteira unicostata
  • Damage
  • Karaj

مراجع

-  باب‎مراد، م. و صادقی، س. ا.، 1383. گونه‎ها و کلن‎های صنوبر میزبان بندپایان زیان‎آور در کرج. مجلة پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، جلد 2، شماره 1، صفحات 21-1.
-  باب‌مراد، م.، عبایی، م. و عسکری، ح.، 1380 . میزبانهای سنک صنوبر unicostataMonosteiraو بررسی مقدماتی ترجیح میزبانی آن در کرج. خلاصه مقاله‌های دومین همایش ملی گیاه‌پزشکی جنگلها و مراتع، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 281، ص 42.
-  باب­مراد، م.، عزیزخانی، ا.، امید، ر. و فرآشیانی، ا.، 1385. بررسی میزان خسارت سنک Monosteira unicostata  روی گونه­ها و کلن­های مختلف صنوبر در کرج. مجلة پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع کشور، جلد 4، شماره 2، صفحات 112-103.
-  باب­مراد، م.، عزیزخانی، ا.، امید، ر. و فرآشیانی، ا.، 1387. بررسی خسارت کنه­های تارتن (Tetranychidae) روی گونه­ها و
   کلن‌های مختلف صنوبر در کرج. مجموعه مقاله­های دومین
   همایش ملی صنوبر و اهمیت آن در زراعت چوب، جلد 2،
   صفحات 341-332.
-  پهلوان­یلی، م.، 1384. بررسی مقاومت کلن­های صنوبر به شته برگ صنوبر Chaitophorus leucomelas (Homoptera: Aphididae). در اطاق رشد. پایان­نامة دورة کارشناسی ارشد حشره‌شناسی کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، 88 صفحه.
-  تاراسی، ج.، صادقی، س. ا. و باب‌مراد، م.، 1381. بررسی شدت خسارت شتة مارپیچ دمبرگ صنوبر Pemphigus spirothecae Pass. روی کلن­های مختلف تبریزی در استان زنجان. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگرة گیاه­پزشکی، دانشگاه رازی کرمانشاه، صفحات 200-199 .
-  شجاعی، م.، لطفیان، ح.، نصرالهی، ع.، یاسینی، ا.، آزما، م. و قاسمی،ر.، 1377. بررسی بیواکولوژی شتة مومی صنوبر Phloeomyzus passerinii Sign. و شرایط مقاومت میزبان در صنوبرکاری­های ایران. مجلة علوم کشاورزی. دانشگاه آزاد ایران، شماره 14، صفحات 49-21.
-  صادقی، س. ا.، محرابی، ا. و زینالی، س.،1381. بررسی میزان تخم­ریزی سنک صنوبر Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) روی گونه­ها و کلن­های مختلف صنوبر در شرایط آزمایشگاهی و صحرایی کرج. خلاصه مقاله­های پانزدهمین کنگره گیاه­پزشکی ایران، جلد1، آفات. ص 205.
-  صالحی، م. و صادقی. س. ا.، 1381. بررسی تراکم جمعیت سرخرطومی بر‌گخوار Platymycterus marmoratus Fst. (Col.: Curculionidae) روی کلن­های مختلف صنوبر در استان گیلان. نامة انجمن حشره‌شناسی ایران، جلد 22، شمارة2، صفحات 61-45.
-  صدر، م.، 1384. بررسی تراکم جمعیت شتة Pterocomma populeum (Kaltenbach,  و دشمنان طبیعی آن روی گونه­ها و کلن­های مختلف صنوبر در کرج. پایان­نامة کارشناسی ارشد در رشتة حشره شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، 109 صفحه.
-  قاسمی، ر.، مدیر رحمتی، ع. و همتی، ا.1381 گزارش نهایی آزمایش مرحلة نهایی سازگاری ارقام مختلف صنوبر (پوپولتوم مقایسه­ای) در منطقة کرج. معاونت آموزش و تحقیقات وزارت جهاد سازندگی، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع، 61 صفحه.
- Allegro, G. and Cagelli, L., 1996. Susceptibility of Populus nigra L. to the woolly poplar aphid (Phloeomyzus passerinii Sign.). Forest Genetics, 3: (1): 23-26.
- Allegro, G., Picco, F. and Biannco, B., 1996. Resistance behavior to Phloeomyzus passerinii Sign. of some recently selected Italian poplar clones. FAO International Poplar Commission, Hungary, 1: 199-208.
- Bigaman, B.R. & Hart, E.R., 1992. Feeding and oviposition preferences of adult cottonwood leaf beetles (Coleoptera: Chrysomelidae) among populus clones and leaf age classes, Environmental Entomology. 21: 508- 517.
-      Chararas, C., 1972. Les insects du peuplier biologie - ecologie noctivite methodes de protection. Librairie de la Faculte des Sciences. Paris, 372 pp.
- Hanif, G., 1995. Termites: amenace to forestry and agricultural crops and new concepts in their management. Pakistan Journal of Forestry, 45(1): (1,2-38)
-      Önder, F. and Lodos, N., 1983. Preliminary list of Tingidae with notes on distribution and importance of species in Turkey. Ege universitesi Ziraat Fakultesi Yayinlari, Bornova- Izmir. 51pp.
-      Pericart, J., 1983. Faune de France in Hémiptères Tingidae Euro- Méditerranéens. vol. 69. Ouvrage publié avec le concours du centre National de la Recherche Scientifique. Fédération Francaise des sociétés de sciences Naturelles.618 pp.
-      Roberts, H., 1972. Forestry Research, Demonstration, and training Arbil IRAQ, F.A.O Forestry officer (Forest Entomology) Rome.
-      Russo, A., Siscaro, G.,Spampinato, RG. And Barbera, G., 1994. Almond pests in Sicily. Acta Horticulturae. 373: 309-315.
-      Serafimovski, A., 1973. The poplar bug (Monosteira unicostata Muls.) biology and ecology. Godisnik, Sumarski Institut Skopje, 9: 31- 63.
-      U.S.EPA (U.S Environmental protection agency). 1999. Biological aspects of hybrid poplar cultivation on floodplains in Western North America: a review. EPA Document 910-R-99-002.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 شهریور 1388
  • تاریخ بازنگری: 08 خرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 17 اسفند 1388

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار