معرفی آفات Atriplex verrucifera M.B. و پراکنش آن ها در مراتع استان آذربایجان شرقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، تبریز

2 مربی پژوهشی بازنشسته، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، تبریز

3 کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، تبریز

4 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور

چکیده

   Atriplex verrucifera گونه­ای از خانواده Chenopodiaceae و یکی از گیاهان مرتعی سازگار در اراضی شور می­باشد که به­علت داشتن قابلیت بالا در تأمین علوفۀ خوش­خوراک دام­ها اهمیت زیادی در مراتع استان آذربایجان­شرقی دارد و پوشش­های وسیعی را در آن تشکیل می­دهد. تعلیف احشام و خسارت آفات از مهمترین عوامل تهدیدکنندۀ این گیاه محسوب می­شوند. تغذیۀ حشرات آفت بر روی قسمت­های مختلف گیاه میزبان اعم از برگ، میوه (بذر)، ساقه و ریشه قابل توجه بوده و شدت خسارت آن­ها بسته به گونۀ آفت، وضعیت رشدی گیاه، میزان بارندگی محل و در نهایت تحمل­پذیری گیاه در مقابل آفت متفاوت است. به­طوری­که در طی مطالعه آت‌اکولوزی1  آتریپلکس گونۀ Atriplex verrucifera در استان آذربایجان­شرقی، آفات مهم این گیاه در محل­های مورد مطالعه به شرح زیر جمع­آوری و شناسایی شدند.  سرخرطومی Chromosomus fischeri Fahraeus از خانوادۀ Curculionidae می­باشد و لاروها با تغذیه از ریشه­های گیاه موجب خشکی تدریجی و انهدام بوته­ها می­شوند. این آفت از مراتع قرخلار مرند، احمد آباد لغلی اهر و قره­تپۀ تسوج جمع­آوری گردید. پروانۀ برگخوار Orgyia dubia(Tauscher, 1806)، از خانوادۀ  Lymantriidaeمی­باشد و لاروها با تغذیه از برگ‌ها موجب ضعف عمومی گیاه شده و آن را مستعد حملۀ سایر آفات می­سازد. این پروانه از مراتع احمد آباد لغلی، قره­تپۀ تسوج، حومۀ بناب و قرخلار مرند جمع­آوری شد. سوسک Galeruca sp.  از خانوادۀ  Chrysomelidaeمی­باشد؛ لاروها برگخوار بوده و حشرات نر و ماده در پائیز از بذرهای رسیدۀ آتریپلکس تغذیه می­نمایند. جمع­آوری این حشره تنها در مراتع اطراف بناب شیوع داشت. کک نباتیPhyllotreta vittulaRedtenbacher از خانوادۀ Chrysomelidae می­باشد و خسارت لارو بصورت تغذیه از پارانشیم برگ بوده و حشرات کامل با ایجاد سوراخهای ریز برگ را مشبک می­سازند. این آفت از تمامی رویشگاه­های آتریپلکس در استان جمع­آوری شد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Introduction of the pests associated with Atriplex verrucifera M.B. and their distribution in East Azarbijan province rangelands

نویسندگان [English]

  • M. Nikdel 1
  • B. Sadaghian 2
  • A.H. Talebpour 3
  • A.A. Shahmoradi 4
چکیده [English]

Atriplex verucifera M.B. is one of the major range plants in brackish grounds that because of high ability for forage production important in East Azarbaijan rangelands. It is widely distributed in these areas. Domestic animals and phytophagous insects are the most important limiting agents which cause destruction of the host plant. The insect pests affect different parts of Atriplex including leaves, fruits (seeds), stem and root and damage severity is different based on the pest species, plant growth status, precipitation, and plant tolerance to the pest. During the study of Atriplex verucifera autecology in East Azarbaijan province, important pests of this plant was investigated. Major pests incluuds:Chromosomus fischer Fahraeus (Col., Curculionidae): The larvae feed on all parts of crucibles roots and destruct gradually them. This weevil has collected from rangelands in Gherkhlar (Marand), Ahmad Abad lighly (Ahar) and Gharetapeh (Tasouj). Orgyia dubia(Tauscher) (Lep., Lymantriidae): The larvae cause host defoliation and weakness predisposes to other pests attack. The moth was collected from Ahmad Abad Lighly, Gharetapeh, Bonab sides and Gherkhlar rangelands. Galeruca sp. (Col., Chrysomelidae): The larvae damage to foliage and adults (female and male) feed on ripe seeds in fall season. This pest was collected in Bonab rangelands. Phyllotreta vittula Redtenbacher (Col., Chrysomelidae): The larvae feed on the leaves parenchyma and adults create the tiny hole on the leaves and reticulate them. This pest was collected in all Atriplex fields in the province.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Atriplex
  • distribution
  • East Azarbaijan. Pests
  • rangelands

مراجع

- بهداد، ا.، 1375. دایره المعارف گیاه پزشکی ایران آفات، بیماری­ها و علف­های هرز (چهارجلدی). انتشارات یادبود اصفهان. 3153 صفحه.
- توکلی، ح. و فرهنگی، ع.،1375. آتریپلکس توسعه یا توقف. مجموعه مقالات دومین همایش ملی بیابان‌زدایی. کرمان، صفحات 526-530.
- جانی قربان، م.، 1385. طرح بررسی تاثیر فاصله کاشت و هرس در دیرزیستی و تولید کمی و کیفی گونهA. lentiformis‎. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، مؤسسه تحقیقات جنگل­ها و مراتع کشور.
- حاجیان، م.، 1379. شناسائی و تعیین پراکندگی سرخرطومی­های(Col., Curculionidae) مزارع چغندر قند در حومه اصفهان. پایان نامه فوق لیسانس رشته زیست شناسی علوم جانوری، دانشکده علوم دانشگاه اصفهان.132 صفحه.
- خطیر نامنی، ج.، 1384. بررسی تاثیر آتریپلکس بر خاک مراتع استان گلستان. فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 3: 311-318.
- عبائی، م.، 1388. فهرست آفات درختان و درختچه های جنگلی و غیرمثمره ایران. موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران، 230 صفحه.
- کریمی، ق.، 1383. بررسی مکانیسم­های مقاومت به شوری در دو گونه مرتعی  Atriplex veruciferaو Kochia prostrata. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم دانشگاه تربیت معلم تهران. 212 صفحه.
- محمدی، م.، 1382. رابطه آفات و سایر عوامل زیان آور سیاه تاغ،Haloxylon ammodendron  با مراحل فنولوژیکی آن در ایستگاه ابردژ ورامین. فصلنامه پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران،10 (1): 33- 17.
- مدرس اول، م.، 1373. فهرست آفات کشاورزی ایران و دشمنان طبیعی آن‌ها. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 364 صفحه.
- موسوی اقدم، س. ح.، 1366. گیاه آتریپلکس و نقش آن در احیاء مراتع ایران. نشریه شماره 69 سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، صفحه132.
- Borowiecs, L., 2006. European Chrysomelidae, Biodiversity and Evolutionary Taxonomy. Available on: www.biol-uni.wroc.pl/ cassidae/ European/ chrysomelidae/ list of species/htm (Accessed 20 Jan.2007).
- Borror, D. J., Triplehorn C. A., & Johnson, N. F., 1982. An Introduction to the Study of Insects, 6th Edition. Saunders college publishing, 815pp.
- Liebott, D., 2005. Museum Wiesbaden Natural History Collections Zoologie Insekten (Insecta) coleopterai curculionidae. Chromosomes fischeri Fahrs. Available on: www.nws-wiesbaden.de/col.114 (Accessed 26 Jan.2007).
- Nardelli, U. & Giandolfo, B., 2007. Biologische und ethologische Angaben über eine der am wenigsten bekannten Lymantriiden von Sizilien, Orgyia dubia arcerii (Ragusa, 1923): Nachrichten entomologischer Verein Apollo, N. F. 21 (2): 123-128.
- Tshernyhev, E., 2005. Collection of Siberian Zoological Museum. Available on: www.szmn.shras.ru/coleop/chrysome/hit (Accessed 12 Jan.2006).
- Wald, H., 2001. InsectCollectionsSwedishMuseum of Natural History (Coleoptera). Available on: www.nrm.se/en/col-F (Accessed 27Jan.2006).
- Jacobson, G. G. & Lobanov, A. L., 1990. Beetles of Russia. Laboratory of the insect systematizes zoological institute of the RussiaAcademy of sciencesUniv. sitetskaya Embankment, st. Petersburg. 199034 Russia. 236 pp.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 تیر 1388
  • تاریخ بازنگری: 08 خرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 17 اسفند 1388

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار