بررسی تناوب نسل و میزبان در زنبورهای گالزای بلوط جنس Andricus در استان لرستان

عزیزخانی, ابراهیم; امید, رسول; منیری, وحید رضا; یارمند, حمید

بررسی تناوب نسل و میزبان در زنبورهای گالزای بلوط جنس Andricus در استان لرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ نویسنده مسئول، استادیار پژوهش مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

² مربی پژوهش مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

درختان بلوط از مهمترین میزبان‌های زنبورهای گالزای خانواده Cynipidae هستند. در این تحقیق تناوب میزبانی در زنبورهای جنسAndricus روی دو گونه بلوط در استان لرستان مورد بررسی قرار گرفت. در استان لرستان دو گونه بلوط
Q. infectoria و Q. brantiiوجود دارد که الگوی پراکنش آنها با یکدیگر کاملاً متفاوت است. گونه Q. brantii (متعلق به بخش Cerris) با گسترش بسیار وسیع در تمام مناطق این استان وجود داشته و در مقابل، گونه Q. infectoria (متعلق به بخش Quercus) منحصراً در منطقه قلایی مشاهده می‌شود. بنابراین به منظور مشخص نمودن الگوی پراکنش زنبورهای گالزای بلوط و ارتباط آنها با گونه بلوط در سال‌های 1382 تا 1384 به مدت 3 سال نمونه‌برداری‌هایی از گال‌های ایجاد شده انجام شد. در مجموع 14 گونه زنبور گالزای (گال) جنس Andricus از روی 2 گونه بلوط Q. brantii و Q. infectoria در استان لرستان جمع‌آوری شد. نتایج این بررسی وجود تناوب میزبانی را دست کم در 4 گونه Andricus lucidus، A. cecconii،
A. grossulariaeو A. multiplicatusدر استان لرستان نشان داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of alternate generation and host in oak gall wasps of the genus Andricus in Lorestan province

نویسندگان [English]

E. Azizkhani ¹
R. Omid ²
V. R. Moniri ²
H. Yarmand ²

چکیده [English]

Oak trees are among the most important hosts of cynipidae gall wasps. In this investigation alternation of generations and hosts in oak gall wasps of the genus Andricus were studied on two oak species inLorestan province in 2003-2005. There are two oak species, Q. infectoria and Q. brantii with different dispersal patterns in Lorestan province. Q. brantii belong to Cerris section with wide dispersion in this province and Q. infectoria belong to Quercus section which occurs only in Ghalaii region. To determine dispersal pattern of oak gall wasps and their relationship with oaks species, sampling procedures were conducted for 3 years on the galls. Overall, 14 gall wasps species of Andricus genus were collected on two oak species; Quercus infectoria and Q. brantii in Lorestan province. Results of this investigation revealed the occurrence of host-alternation in four species, Andricus lucidus, A. cecconi,
A. grossulariaeand A. multiplicatus in Lorestan province.

کلیدواژه‌ها [English]

Oak gall wasps
Quercus brantii،Quercus infectoria
Alternate generation
Host alternation

مراجع

- جزیره‌ای، م. ح. و ابراهیمی رستاقی، م.، 1382. جنگل شناسی زاگرس. انتشارات دانشگاه تهران. 560 صفحه.

- فتاحی، م.، 1373. بررسی جنگلهای بلوط زاگرس و مهمترین عوامل تخریب آن موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع (نشریه 101)، تهران. 63 صفحه.

- Abrahamson, W.G., Hunter, M.D., Melika, G. and Price, P.W., 2003. Cynipid gall-wasp communities correlate with oak chemistry. Journal of Chemical Ecology 29 (1): 209-223.

- Askew, R.R., 1984. The biology of gall wasps. In Ananthakrischan, T.N. Biology of gall insects. Oxford and IBH publishing Co., New Dehli, Bombay, Calcutta. 362 pp.

- Cook, J.M., Rokas, A., Pagel, M. and Stone, G.N., 2002. Evolutionary shifts between host oak sections and host-pant organs in Andricus gall wasps. Evolution, 56 (9): 1821-1830.

- Cornell, H.V. and Washburn, J. O., 1979. Evolution of the richness area correlation for cynipid gall wasps on oak trees. A comparison of two geographic areas. Evolution, 33: 257-274.

- Eliason, E.A. and Potter, D.A., 2001. Spatial Distribution and parasitism of leaf galls induced by Callirhytis cornigera (Hymenoptera: Cynipidae) on pin oak. Environmental Entomology, 30: 280-287.

- Manos, P.S. Doyle, J.J. and Nixon, K.C., 1999. Phylogeny, Biogeography and processes of molecular differentiation in Quercus subgenus Quercus (Fagaceae). Molecular phylogenetics and Evolution, 12: 333-349.

- Melika, G. and Abrahamson, W.G., 2000. Historical review and current state of the world generic classification of oak gall wasps. (Hymenoptera: Cynipidae: Cynipini), pp. 218-230. In: Austin, A.D. and Dowton, M., (Eds.) 2000. Hymenoptera. Evolution, Biodiversity and Biological Control. CSIRO Publishing, Australia. 468 pp.

- Ronquist, F., 1995. Phylogeny and early evolution of Cynipoidea (Hymenoptera). Systematic Entomology, 20: 309-335.

- Stone, G.N., Schonrogge, K., Atkinson, R.J., Bellido, D. and Villar, J., 2002. The population biology of oak gall wasps (Hymenoptera: Cynipidae). Annual Review of Entomology, 47: 633-668.

- Stone, G.N., Atkinson, R.J., Rokas, A., Csoka G. and Nieves Aldrey, J.L., 2001. Differential success in northwards range expansion between ecotypes of the marble gall wasp Andricus kollari: a tale of two lifecycles. Molecular Ecology, 10: 761-778.

- Suomalainen, E., Anssi, S. and Lokki, J., 1987. Cytology and evolution in parthenogenesis. CRC press, Boca Raton, Florida, 216 pp.

- Walker, P., Leather, S.R. and Crawley, M.J., 2002. Differential rates of invasion in three related alien oak gall wasps (Hymenoptera: Cynipidae). Diversity and Distribution, 8: 335-349.