بررسی فلور منطقه کرسنک استان چهار‏محال و بختیاری از ‌نظر ارزش حفاظتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری

2 مربی پژوهشی، ﻣﺆسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 دانشیار بازنشسته، ﻣﺆسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

4 دانشیار پژوهشی، ﻣﺆسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

مطالعه حاضر به‌منظور شناخت فلور و معرفی منطقه به‎عنوان یکی از کلیدی‎ترین مناطق از نظر اولویت حفاظتی و تعیین گونه‎های در معرض خطر انقراض و فرم‎های رویشی انجام‌شد. نمونه‌های گیاهی براساس روش مرسوم مطالعات تاکسونومیک منطقه‎ای جمع‎آوری و با استفاده از منابع موجود شناسایی و خانواده، جنس و گونه هر یک از آنها تعیین‎گردید. شکل زیستی هریک از عناصر گیاهی با استفاده از روش رانکیر مشخص شد. براساس نتایج بدست‌آمده، تعداد 276 گونه گیاهی متعلق به 43 تیره و 191 جنس در منطقه وجوددارد که به‌صورت شکل‎های زیستی 69 گونه تروفیت (25 درصد)، 40 گونه کریپتوفیت (49/14 درصد)، 19 گونه کامفیت (88/6 درصد)، 7 گونه فانروفیت (54/2 درصد) و 141 گونه همی‎کریپتوفیت (09/51 درصد) دیده می‌شوند. علاوه براین گونه‌های گیاهی تهدیدشده براساس معیارهای IUCN، کتاب Read Data Book of Iran، نحوه بهره‌برداری و ارزیابی مستقیم آنها در طول 6 سال بررسی و 4 رسته گونه‌های بحرانی، در معرض انقراض، آسیب‌پذیر و با خطر کمتر در منطقه مورد مطالعه تعیین‌گردید. براین اساس، 53 گونه تهدیدشده در این منطقه شناسایی‌شد که همه آنها متعلق به منطقه ایران- تورانی بود. از 53 گونه فوق، دو گونه در طبقه بحرانی، دو گونه در طبقه در معرض خطر، 8 گونه در طبقه آسیب‎پذیر و 41 گونه در طبقه با خطر کمتر قرار‌داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Conservation value of the flora of Karsanak area in Chaharmahal & Bakhtiari Province

نویسندگان [English]

  • H. Shirmardi 1
  • M. Fayaz 2
  • M. Farahpour 3
  • V. Mozaffarian 4
چکیده [English]

The aim of the present study was to identify Karsank flora and Introduce the area as one of the key priorities for conservation and to determine endangered species and growth forms as well. The method of plant collection in this area was the classical method of regional plant taxonomic study. Collected plants were recognized and families, genera and species were identified using the available Resources. The life form of plant species was determined by using Raunkier’s method. Results showed that, 276 plant species belonging to 43 families and 191 genera into 141 Hemicryptophyte (51/09%), 19 Chamephyte (6/88%), 69 Therophyte (25%), 40 cryptophytes (14/49%) and 7 Phanerophyte(2/54%) occur in the area. Furthermore, threatened species have been analyzed according to the IUCN criteria and Red Data Book of Iran. The most important criteria for determination of the rare species categories have been evaluated. On the basis of this study, four species status include Endangered, Vulnerable, Lower Risk and Critically Endangered is determined. Accordingly, 53 threatened species were identified in this area all belonging to the, Iran - Touran. Of these, 2 species were in endangered class, 8 in vulnerable class, 41 in lower risk class and 2 species in critically endangered class.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flore
  • life forms
  • endangered plants
  • Karsanak
- اسدی، م.، 74-1367. فلور ایران. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، جلدهای 13-1.
- امیری‎نیا، ل. و شاکری، ا.، 1381. آنالیز، ارزیابی و توصیف پوشش‎گیاهی مراتع میانبند در دامغان. پروژه کارشناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع‎طبیعی گرگان، 87 صفحه.
- قهرمان، ا.، 1382-1357. فلور رنگی ایران. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، ﺟﻠﺪﻫﺎی 20-1.
- کریمیان،ع.ا.، 1384. گیاهان دارویی، معطر، مرتعی و نادر مناطق حفاظت‎شده کالمند بهادران و کوه بافق استان یزد. مجله محیط‎شناسی، 37: 10 صفحه.
- مبین، ص.، 1373-1354. گیاهان ایران (فلور گیاهان آوندی). انتشارات دانشگاه تهران، جلدهای 4-1، 342 صفحه.
- مظفریان، و.، 1377. فرهنگ نام‌های گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر تهران، 671 صفحه.
- معصومی، ع.ا.، 1374-1365. گون‎های ایران. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، جلدهای 3-1.
- Anonymous, 1981. How to use the IUCN Red Data Book Categories. Threatened Plants Committee Secretariat. IUCN, Kew, 826 p.
- Chellaiah, M., Ayyanar, M., Raja, N. and Ignacimuthu, S., 2006. Medicinal plants used by traditional healers in Kancheepuram District of Tamil Nadu India. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 2: 43-57.
- Davis, D.Sc., 1978. Flora of Turkey and the EastAegeanIslands. University of Edinburgh, 6: 384 p.
- Davis, P. H., 1965-1988. Flora of Turkey. EdinburghUniversity Press, Edinburgh, Vol. 1-10.
- Ferrari, C., Bona, F. and Alessandrini, A., 1993. Rare Plants of the Emilia-Romagna Region (Northern Italia): A Data Bank and computer mapped atlas for conservation Purpose. Biological Conservation, 64: 11-188.
- Fielder, P. L. and Ahouse, J. J., 1992. Hierarchies of Cause: toward an understanding of rarity in vascular plant species. In: Fielder, P. L., and Jain, S. K. (Eds.) Conservation Biology, The theory and practice of Nature Conservation, Preservation and Management. Champman and Hall, New York, 474p.
- Ghorbani, A., 2005. Studies on pharmaceutical ethnobotany in the region of Turkmen Sahra, north of Iran (Part 1): General results. Journal of Ethnopharmacology, 102: 58-68.
- Grime, J. P., 1985. The C-S-R model of primary plant strategies-origins, implications and tests. In: Gottlieb, L.D. and Jain, S. (Eds.). Evolutionary Plant Biology. London: Chapman and Hall, pp: 93-371.
- Hebbar, S.S., Harsha, V.H., Shripathi, V. and Hegde, G.R., 2004. Ethnomedicine of Dharwad district in Karnataka, India-plants used in oral health care. Journal of Ethnopharmacology, 94: 261-266.
- Jalili, A. and jamzad, Z., 1999. Red data book of Iran. Research Institut of Forests and Rangelands Pub., Tehran, Iran, 748 p.
- Leonard, J., 1981-1987. Contributoin a I’etude de la flore et de la vegetation des deserts d’Iran, Fascicules 1-7. Bulletin of the Jardin Botanique National de Belgique, Meise, 205-217.
- Parsa, A., 1948-60. Flore of Iran. Ministere de I Education, Tehran, 8 vol.
- Rechinger, K.H., 1963-93. Flora Iranica. Akademische Druck-U Verlagsanstlt, Graz, Austria, Vol. 1-172.
- Stace, A., 1989. Plant Taxonomy and Biosystematics. LTd Publication, Second Ed., 387 p.
- Zohary, M., 1974. Geobotanical Foundations of the Middle East. Gustav Fischer Verlag Stuttgart, Vol. 1-2: 739 p.