تاثیر باکتری Bacillus thuringiensis subsp. kurstaki در اختلاط با نیمارین و ماترین روی آفت جنگلی پروانه ابریشم باف ناجورLymantria dispar

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری حشره‌شناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

2 نویسنده مسئول، دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. پست الکترونیک: Sh.aramideh@urmia.ac.ir

10.22092/ijfrpr.2024.367089.1641

چکیده

سابقه و هدف: ابریشم باف ناجورLymantria dispar L.  از آفات مهم درختان جنگلی و باغی محسوب می­گردد. این آفت روی طیف گسترده­ای از گونه­های درختی و درختچه­ای تغذیه می­کند. تغذیه از برگ­های درختان توسط لارو­های این آفت امری بسیار شایع است. درختان آلوده به این آفت حتی در صورت خشک نشدن از میزان رشد و تولید آن‌ها در سال­های بعد کاسته شده و متحمل خسارت جبران ناپذیری می­شوند. کنترل شیمیایی آن ایجاد مخاطرات جدی نظیر از بین بردن دشمنان طبیعی، مقاومت آفات، طغیان آفات جدید و آلودگی محیط زیست می­گردد، لذا در این تحقیق تاثیر آفت­کش­های گیاهی نیمارین و ماترین در اختلاط با آفت­کش میکروبی باکتری  Bacillus thuriugiensis subsp. Kurstaki (Btk)در کنترل لارو­های ابریشم باف ناجور L. dispar  مورد ارزیابی قرار گرفت.
مواد و روش­ها: توده­های تخم پروانه ابریشم باف ناجور از صنوبر­های (Populous nigra L.) آلوده به این آفت در پردیس نازلوی دانشگاه ارومیه در سال 1402جمع­آوری و روی برگ­های جوان و تازه صنوبر در اتاقک رشد (ژرمیناتور) پرورش داده شدند. برگ­های صنوبر روزانه بررسی و با برگ­های جوان و تازه جایگزین گردید. باکتری مورد استفاده در این تحقیق فرمولاسیون تجاری Belthirul  بر پایه Btk تولید کشور اسپانیا شرکت پروبلت (Probelte) مادرید بود. حشره­کش گیاهی نیمارین (Neemarin EC15%) عصاره گیاه چریش indica Juss A.  Azadirachtaو حاوی آزادیراختین، ساخت کشور هندوستان می‌باشد. این حشره‌کش از موسسه تحقیقات گیاه­پزشکی کشور تهیه گردید. ماترین با نام تجاری روی آگرو (Rui Agro) حشره­کشی تماسی و گوارشی بوده و فرآورده عصاره ریشه گیاهی تلخ بیانSophora  flavescens Ait.  ساخت کشور چین می‌باشد. این حشره‌کش زیر نظر شرکت اکوسرت (Ecocert)  فرانسه تولید می‌شود. آزمایش­های زیست­سنجی شامل تأثیر نیمارین، ماترین و باکتری Btk و اختلاط آن­ها و همچنین تاثیر غلظت زیرکشنده (LC25) آن­ها در دگردیسی آفت شامل تبدیل مرحله لاروی به شفیره و مرحله شفیرگی به حشره کامل در شرایط آزمایشگاهی داخل اتاقک رشد با دمای 2±27 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±65 درصد روی لارو­های سن دوم و سوم آفت انجام گردید. همچنین اثر غلظت های توصیه شده ترکیبات در شرایط صحرایی روی لارو­های سن سوم این آفت مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.
نتایج و یافته­ها: نتایج حاصل از تجزیه پروبیت غلظت­های مختلف نیمارین 00/150، 50/267، 00/385، 50/502 و 00/620، ماترین 50/22، 25/38، 00/54، 75/69 و 50/85 و باکتری Btk 00/300، 50/712، 00/1125، 50/1537 و 00/1950 پی­پی­ام بعد از 24 و 48 ساعت نشان داد با توجه به LC50 حاصل، ماترین دارای سمیت بیشتری نسبت به نیمارین و باکتری Btk می­باشد. همچنین در بررسی اثر تلفیقی ترکیبات، نتایج نشان داد که در سطح اطمینان 95 درصد بین تیمارها اختلاف معنی­داری وجود دارد و ترکیب نیمارین و ماترین با یکدیگر و با باکتری Btk بیشترین درصد کنترلی بعد از 72 ساعت روی هر دو سن لاروی دارند. در بررسی تاثیر ترکیبات روی لاروهای سن سوم پروانه ابریشم باف ناجور در شرایط صحرایی در تمام روزهای بعد از محلول پاشی، بیشترین تلفات روی لارو سن سوم مربوط به تیمار ترکیب نیمارین+ ماترین و در مرحله بعد ترکیب ماترین+Btk به دست آمد و در ارزیابی تاثیر غلظت زیرکشنده، نیمارین (94/136 پی‌پی‌ام)، ماترین (92/15 پی‌پی‌ام) و باکتری Btk (75/302 پی‌پی‌ام) روی تبدیل مرحله لاروی به شفیره و مرحله شفیرگی به حشره کامل، بیشترین میزان بازدارندگی در تیمار نیمارین مشاهده گردید.
نتیجه­گیری: با در نظر گرفتن محدودیت استفاده و اثرات سوء آفت­کش­های شیمیایی، استفاده از ترکیبات بیولوژیک و گیاهی در کنترل آفات ضروری می­باشد. نتایج این بررسی نشان داد که در کنترل مرحله لاروی این آفت در شرایط آزمایشگاهی و صحرایی و تاثیر روی چرخه زندگی با استفاده از غلظت­های زیر­کشنده این سه ترکیب زیستی از پتانسیل بالایی برخوردارند و همچنین می­توان به­صورت اختلاط جهت افزایش تاثیر مورد استفاده قرار داد، لذا در کنترل لارو­های این آفت و آفت­های مشابه در باغات و جنگل­ها قابل توصیه می­باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effect of Bacillus thuringiensis B. in mixed with Neemarin and Matrine against forest pest, Lymantria dispar L.

نویسندگان [English]

  • Mahdieh Mousavi 1
  • Shahram Aramideh 2
  • Samaneh Akbari 1
1 PhD in Entomology, Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran
2 Corresponding author, Associate Professor., Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Forest pest
  • plant pesticides
  • microbial pesticides
  • biological control
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 03 آذر 1403

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 29 شهریور 1403
  • تاریخ بازنگری: 24 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 03 آذر 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار