بررسی عملکرد تولید چوب و تأثیر پروانه‎های Paranthrene tabaniformis و Cerura vinula روی کلنهای مختلف صنوبر در استان خراسان شمالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس‎ارشد مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 مربی پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

4 کارشناس‎ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی

چکیده

    تولید چوب و میزان حساسیت و مقاومت کلن‌های برتر صنوبر به آفات مهم، طی سال‎های 1384 تا 1386 در ایستگاه تحقیقات کهنه‌کند بجنورد مورد بررسی قرار گرفت. در پایان هر دوره رویش با اندازهگیری قطر و ارتفاع این درختان، حجم کلن‎ها محاسبه شد. همچنین نمونهبرداری از میزان خسارت پروانه زنبورمانند روی کلنها با شمارش سوراخ‎های ایجاد شده روی تنه و شاخه درختان و نمونهبرداری از میزان خسارت پروانه دم‌چنگالی با اندازهگیری میزان سطوح خورده شده برگ و تعیین میانگین خسارت وارده هر دو هفته یک بار محاسبه گردید. داده‌های بدست آمده مورد تجزیه آماری قرار گرفت و میانگین‌ها با آزمون دانکن مقایسه گردید. تجزیه واریانس دادههای بدست آمده از ارتفاع و قطر تنه کلن‎ها نشان داد که تفاوت معنی‎داری بین کلنهای مورد بررسی وجود دارد. براساس مقایسه میانگین‌ها، کلن‌های Populus nigra 62.154، P. nigra 62.127، P. deltoides 69.55 وP. nigra 63.135 در یک گروه بیشترین و کلن بومی P. albaکمترین ارتفاع و قطر یقه را داشتند. تجزیه واریانس دادههای خسارت پروانه زنبورمانند Paranthrene tabaniformis و پروانه دم‌چنگالی صنوبر Cerura vinula نشان داد که تفاوت معنیداری در سطح یک درصد بین کلن‌های مورد بررسی وجود دارد. چهار کلن P. nigra dartoom، P. nigra 62.127، P. x. euramericana 455وP. x. euramericana 561.41 از نظر میزان خسارت به پروانه زنبورمانند در یک گروه بیشترین و کلن بومی P. alba beshghardash با کمترین میزان خسارت در گروه مستقلی قرار دارند. بیشترین میزان خسارت پروانه دم‌چنگالی به کلن P. x.euramricana 561.41 وارد شده و کلنهای P. alba beshghardashوP. deltoides. 69.55دارای کمترین خسارت بوده و کلن P. alba 44.9 فاقد هر گونه خسارت بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative study of performance and resistance of ten poplar clones against two key pests Paranthrene tabaniformis and Cerura vinula in north Khorasan province.

نویسندگان [English]

  • Seyed Ali Asghar kalantary 1
  • seyed ebrahim sadeghi 2
  • Mehri Babmorad 3
  • Ali Bozorgmehr 4
1 M. Sc., Research Institute of forests and rangelands, Tehran, Iran
2 Professor, Research Institute of forests and rangelands, Tehran, Iran
3 M. Sc., Member of scientific board, Research Institute of Forests and rangelands, Tehran, Iran
4 M. Sc., Research center of agricultural and natural resources of North Khorasan, Bojnord, Iran.
چکیده [English]

    To study performance as well as susceptibility and resistance of selected poplar clones against two key pests, ten clones were planted in a randomized complete block design with three replications in 2004 to 2007. Nine out of 25 trees in the middle of each plot were selected. Field sampling was conducted at the end of growing season of diameter and height and the pest's damages as well. Recorded data were analyzed using SAS software and the means compared with Duncan's test. Analysis of variance conducted on obtained data of diameter and height revealed a significant difference between the clones. Among the poplar clones, the comparison of means showed that P. nigra 62.127, P. deltoides 69.55, P. nigra 63.135 and P. nigra 62.154 had the highest height and diameterwhile P. alba was the lowest one. Analysis of variance conducted on obtained data of damage by Paranthrene tabaniformis and Cerura vinula indicated significant difference between the clones. Mean infestation of Paranthrene tabaniformis were highest on clones of P. nigra dartoom (native), P. nigra 62.127, P. x. euramricana 455 and P. x. euramericana 561.41 (in a single group). The lowest damage was observed on p. alba beshghardash. The highest damage level of C. Vinulawas observed on clone P. x. euramericana 561.41 while the lowest damage were seen on P. deltuides 69.55and P. alba beshghardash There was no damage on P. alba 44.
esis were also done for all phases. Comparison of the treatment means using Duncan test showed that there was significant differences (P<0.01) in number of seeds per pod produced by the treatments, Gharayonje variety with 6.183 and variety of Kouzareh with 4.379 had the most and least average of seeds per pod, respectivly. The significant differences were also observed in undamaged seeds, sampling times and interaction, as variety of Kefandoa with 91.46% and variety of Rahnani with 79.45% had the most and less of undamaged seeds respectivly. In comparison of sampling times, there were also significant differences in seed damage between sampling time. The least damage (2.90%) was observed in the seeds harvested in first sampling (mid-August), however the highest percentage damage (20.37%) caused by the pest occurred in third sampling (early September). The results showed that in the early September, the wasp activity reaches its peak. Therefore it can be concluded that mid-August is the best harvesting time to reduce the pest damage to the seed crops.
  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poplar
  • Clone
  • resistance
  • Susceptibility
  • Pest
- باب‎مراد، م. و صادقی، س.ا.، 1383. گونه‎ها وکلن‎های صنوبر میزبان بندپایان زیان‌آور در کرج. مجله پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، جلد2 شماره 1، صفحات 21 – 1.
- بزرگمهر، ع.، مدیررحمتی، ع.، قاسمی، ر. و عابدی، خ.، 1381. جمع‎آوری و بررسی ارقام بومی و غیربومی صنوبر در خراسان شمالی (بجنورد). فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد 8، صفحات 125-.160
- خیال، ب. و صدرایی نجفی، ن.س.، 1363. بررسی آفات صنوبر در ایران. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 107 صفحه.
- صادقی، س.ا.، صالحی، م. و عسکری، ح.، 1380. مدیریت کنترل تلفیقی آفات صنوبر در استان‌های شمالی کشور. فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 7: 34-1.
- عبایی، م و عادلی، ا.، 1362 . فهرست آفات درختان و درختچه‎های جنگلی غیرمثمرایران. سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی، 147 صفحه.
- گودرزی، ع.، مدیررحمتی، ع. و احمدلو، ف.، 1392. بررسی سازگاری کلن‎های صنوبر تاج باز در استان مرکزی. فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر، 21 (2): 267 – 256.
- قاسمی، ر. و مدیررحمتی,ع.، 1383. بررسی میزان تولید چوب کلن‎های مختلف صنوبر (کلن‎های تاج باز) در منطقه کرج. فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد 12(2): 249-221.
- Carter, D., 1995. Butterflies and moth. Dorling Kindersley, 304 p.
- Coyle, D. R., Coleman, D. M., Durant, J. and Newman, L. A., 2006. Multiple factors affect pest and pathogen damage on 31 Populus clones in South Carolina. Biomass and Bioenergy, 30: 759–765.
- Simsek, Z., 2000. Faunistic studies on the Lepidoptera species found in Cankiri forest nursery in Turkey. 21th Session of the International Poplar Commission (IPC 2000) Poplar and Willow Culture: Meeting the Needs of Society and the Environment. USA United States Department of Agriculture, Forest Service North Central Research Station General Technical Report NC: 215, 164.