مدل‌سازی تولید بذر برودار (Quercus brantii Lindl.) در جنگل‌های زاگرس در راستای حفاظت از درختان مادری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

3 بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

4 بخش تحقیقات گیاه‌شناسی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

تخریب روزافزون جنگل‌های زاگرس تأثیر نامطلوبی بر توان تولید بذر گونه‌های مختلف بلوط وارد کرده است و این نگرانی وجود دارد که ادامه این روند باعث نابودی پایه‌های باارزش بلوط شود. متأسفانه به‌دلیل دشواری اندازه‌گیری، در حال حاضر اطلاعات جامعی از وضعیت تولید بذر این درختان وجود ندارد. پژوهش پیش‌رو با هدف حل این معضل، به ارزیابی یکی از رایج‌ترین و دقیق‌ترین تکنیک­های برآورد چشمی بذر درختان بلوط به‌نام روش کونیگ (Koenig) در مورد برودار (Quercus brantii Lindl.) در جنگل­های دشت ارژن فارس و داربادام کرمانشاه طی سه سال (1388 تا 1390) می‌پردازد. در هر منطقه با استفاده از روش نمونه­برداری تصادفی با مونه‌بندی، 40 درخت گزینش و شماره­گذاری شدند. در نیمه اول شهریور و با استفاده از روش شمارش تاجی کلیه بذرها روی تاج شمارش شدند. سپس با استفاده از روش برآورد چشمی کونیگ، تعداد بذر شمارش شده در مدت 30 ثانیه برای هر درخت به‌صورت چشمی مشخص شد. اندازه‌گیری‌ها طی سه سال تکرار و درنهایت، مدل رگرسیونی خطی ساده بین شمار بذر به‌دست­آمده از دو روش شمارش تاجی و کونیگ محاسبه شد. ضریب تبیین (R2) مدل‌ها برای دشت ارژن و داربادام به‌ترتیب 68/0 و 82/0 و خطای جذر میانگین مربعات (RMSE) نیز به‌ترتیب 292/0 و 230/0 به‌دست آمد. درمجموع سودمندی روش کونیگ برای درختان برودار تأیید شد. مدل‌های محاسبه شده به‌راحتی امکان برآورد شمار بذر تولیدی درختان برودار را در مناطق مورد مطالعه برای سال‌های آینده با صرف زمان و هزینه کمتر امکان­پذیر می‌سازند، درنتیجه امکان شناسایی درختان مادری و باارزش بلوط با سهولت بیشتری میسر خواهد شد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Acorn number modeling of Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) in Zagros forests in support of seed trees conservation

نویسندگان [English]

  • Mehdi Pourhashemi 1
  • Seyyed Kazem Bordbar 2
  • Yahya Khodakarami 3
  • Parisa Panahi 4
1 Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2 Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran
3 Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kermanshah, Iran
4 Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

The increasing degradation of Zagros forests has affected the potential of acorn production of different oak species. There is concern that continuing of this process will destroy the valuable individuals of oaks. Unfortunately, there is no adequate information about acorn productions of Zagros native oaks because of the measurement difficulties. In this research, Koenig method as one of the most common and accurate visual survey techniques, was evaluated on Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) trees in forests of Dasht-e Arjan, Fars province, and Darbadam, Kermanshah province during 2009 to 2011. The aim of the research was to test the Koenig method for native oaks of Iran and to present the best regression model for estimation of acorn number of Brant`s oaks in the studied areas. Forty sample trees were selected in each study area using stratified random sampling method. For each tree, all of acorns were counted with two methods of crown counting and Koenig visual estimation method. The same procedure was used for acorn counting in the other studied years. Based on the results, the values of R2 and RMSE for estimated simple linear regression were 0.68 and 0.292 for Dasht-e Arjan, while the values of R2 and RMSE were 0.82 and 0.230 in Darbadam. Totally, efficiency of Koenig method was confirmed. This method is applicable for an easy estimation of acorn number of other Brant`s oak trees in the studied forests in the  following years thus, enhancing the ability for easily identifying seed and valuable oak trees.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acorn
  • Koenig visual estimation method
  • Brant`s oak
  • Zagros

مراجع

- Anonymous, 2016. The data of Iran Meteorological Organization. http://www.irimo.ir. (In Persian).
- Carevic, F.S., Alejano, R., Fernández, M. and Martín, D., 2014. Assessment and comparison of the visual survey method for estimating acorn production in holm oak (Quercus ilex ssp. ballota) open woodland of Southwestern Spain. Arid Land Research and Management, 28: 102-108.
- Christisen, D.M., and Kearby, W.H., 1984. Mast measurement and production in Missouri (with special references to acorns), Missouri Department of Conservation, Terrestrial Series 13, Missouri.
- DeGraaf, R.M., Yamasaki, M., Leak, W.B. and Lanier, J.W., 1992. New England wildlife: management of forested habitats. USDA Forest Service, General Technical Report NE-144, 271p.
- Djavanchir Khoei, K., 1969. The new classification of genus Quercus. Bulletin of Faculty of Forestry, University of Tehran, 17: 113-121 (In Persian)..
- Edwards, J.W.,Guynn, D.C.Jr.and Loeb, S.C., 1993. Seasonal mast availability forwildlife in the Piedmont Region of Georgia. USDA Forest Service, Research Paper   SE-287, 13p.
- García-Mozo, H., Gómez-Casero, M.T., Domínguez, E., and Galán, C., 2007. Influence of pollen emission and weather-related factors on variations in holm-oak (Quercus ilex subsp. ballota) acorn production. Environmental and Experimental Botany, 61: 35-40.
- Garrison, B.A., Wachs, R.L., Jones, J.S. and Triggs, M.L., 1998. Visual counts of acorns of California black oak (Quercus kelloggii) as an indicator of mast production. Western Journal of Applied Forestry, 13: 27-31.
- Gysel, L.W., 1956. Measurement of acorn crops. Forest Science, 2(1): 305-313.
- Healy, W.M., Lewis, A.M., and Boose, E.F., 1999. Variation of red oak acorn production. Forest Ecology and Management, 116: 1-11.
- Koenig, W.D., Knops, J.M.H., Carmen, W.J., Stanback, M.T., and Mumme, R.L., 1994. Estimating acorn crops using visual surveys. Canadian Journal of Forest Research, 24: 2105-2112.
- Koenig, W.D., Walters, E.L., Knops, J.M.H. and Carmen, W.J., 2015. Acorns and acorn woodpeckers: Ups and downs in a long-term relationship. General Technical Report PSW-GTR-251, pp: 23-33.
- Masaki, T., and Abe, S., 2008. A test of visual assessment of crop size of Quercus crispula using a binocular. Journal of the Japanese Forest Society, 90(4): 241-246.
- McDonald, P.M., 1992. Estimating seed crops of conifer and hardwood species. Canadian Journal of Forest Research, 22: 832-838.
- Perry, R.W. and Thill, R.E., 1999. Estimating mast production: an evaluation of visual surveys and comparison with seed traps using white oaks. Southern Journal of Applied Forestry, 16(3): 164-169.
- Pons, J., and Pausas, J.G., 2012. The coexistence of acorns with different maturation patterns explains acorn production variability in Cork oak. Oecologia, 169(3): 723-731.
- Pourhashemi, M., Panahi, P. and Zande Basiri, M., 2013. Investigation on the relationships between morphological characters of Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) trees with acorn crops in Baneh forests. Iranian Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology), 26(3): 257-266 (In Persian)..
- Pourhashemi, M., Zande Basiri, M., and Panahi, P., 2011. Estimation of acorn production of gall oak (Quercus infectoria Olivier) in Baneh forests by Koenig visual method. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 19(2): 194-205 (In Persian).
- Rose, A.K., Greenberg, C.H. and Fearer, T.M., 2012. Acron production prediction models for five common oak species of the eastern United States. The Journal of Wildfire Management, 76 (4): 750-758.
- Sagheb Talebi, Kh., Sajedi, T., and Pourhashemi, M., 2014. Forests of Iran: A Treasure from the Past, A Hope for the Future, Springer.
- Snow, A.G., 1940. Seed crop report for forest trees in northeast. Northeastern Forest Experiment Station, Pa: U.S. Forest Service, Upper Darby.
- Uhlig, H.G., and Wilson, H.L., 1952. A method of evaluating an annual mast index. The Journal of Wildlife Management, l6(3): 338-343.
- Whitehead, J.R., 1969. Oak mast yields on wildlife management areas in Tennessee. Tennessee Wildlife Resources Agency, Nashville, TN., Tennessee.
- Wolff, J.O., 1996. Population fluctuations of mast-eating rodents are correlated with production of acorns. Journal of Mammalogy, 77: 850-856.
- Wright, J.W., 1953. Notes on flowering and fruiting of northeastcrn trees. Northeastern Forest Experiment Station, Pa: U.S. Forest Service, Upper Darby, Paper No: 60.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 آبان 1395
  • تاریخ بازنگری: 10 اسفند 1395
  • تاریخ پذیرش: 20 اسفند 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار