شناسائی فون نماتدهای انگل گیاهی جنگلهای ارس استان قزوین

رزاز هاشمی, سید رضا; خیری, احمد

شناسائی فون نماتدهای انگل گیاهی جنگلهای ارس استان قزوین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان قزوین. ص.پ. 618- 34185

² عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران- کرج. ص. پ. 4111

چکیده

درخت ارس یکی از سوزنی برگان با ارزش ایران و جنگلهای استان قزوین است. عمده جنگلهای ارس استان در مناطق رودبار الموت، رودبار شهرستان، طارم سفلی و آبیک بوده و گونه غالب آن Juniperus excelsa subsp. polycarpus تعیین شده است. طی سالهای مطالعه با مراجعه به جنگلهای ارس استان از خاک اطراف ریشه و ریشه درختان ارس مشکوک به آلودگی نماتد اقدام به نمونه برداری شد. نمونه‌ها پس از انتقال به آزمایشگاه شستشو داده شد و نماتدها از خاک استخراج شده، ثابت شده و به گلیسیرین خالص منتقل گردید. رنگ‌‌آمیزی ریشه‌های آلوده با محلول اسید فوشین لاکتوفنل انجام شده و یا بدون رنگ‌آمیزی مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت با اندازه‌گیری و بررسی خصوصیات مورفولوژیکی نمونه‌های جمع‌آوری شده 11 گونه نماتد متعلق به 8 جنس از راسته Tylenchida به شرح زیر شناسایی شدند:
1 – Boleodorus thylactus               7 – Helictylenchus pseudodigonicus
2 – Criconema mutabile                8 – Meloidogyne javanica
3 – Criconemella antipolitana        9 – Pratylenchus neglectus
4 – Criconemella xenoplax           10 – Pratylenchus thoreni
5 – Cacopaurus pestis                 11 – Tylenchorhynchus latus
6 – Helicotylenchus microcephalus

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Plant-parasitic nematodes associated with Juniper forests in Qazvin Province

نویسندگان [English]

S. R. Hashemi ¹
A. Kheyri ²

چکیده [English]

Juniper is one of the most important trees in Iran which are widly distributed in different parts include Qazvin Province.
The main juniper forests of province are located in Rudbar Alamut, Rudbar shahrestan, Tarom-e-Sofla, Abyek and the prevailing species in these area is J. excelsa subsp. polycarpos.
In the course of study, samples of soil and roots were taken from juniper forests. The soil was mixed, and washed in laboratory using De Grisse (1969) method. The nematodes were extracted, fixed and transferred to glycerin. Infected roots were colored and studied in two ways: colored with and without lacto phenol foshin Acid.
In this study 11 nematode species belonging to 8 genera of Tylenchida order were identified.
These include:
   1- Boleodous thylactus                          2- Criconema mutabile
   3- Criconemella antipolitana                4- Criconemella xenoplax
   4- Cacoparus pestis                              5-Helicotylenchus microcephalus
   6- Helicotylenchus pseudodigonicus     7-Meloidogyne javanica
   8- Pratylenchus neglectus                     9-Prathylenchus thoreni
10- Tylenchorynchus latus

کلیدواژه‌ها [English]

Juniperus excelsa
Nematode
Parasite

مراجع

- اشتیاقی، ح.، 1371. روشهای تهیه نمونه‌های میکروسکوپی از نماتدها. انتشارات دانشکده کشاورزی کرج، 23 صفحه.

ـ باروتی، ش.، 1366. لیست نماتدهای انگل گیاهی ایران تا سال 1365. مؤسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی وزارت کشاورزی، 34 صفحه.

ـ باروتی ش. و علوی، ا.، 1374، نماتد شناسی گیاهی (اصول و نماتدهای انگل و قرنطینه ایران). موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی. 278 صفحه.

- برهانی ع.، خیری، ا. و پورجم، ا.، 1379. افراپلت و شیر دار دو میزبان جدید Pratylenchus vulnus . چهاردهمین کنگره گیاهی پزشکی ایران، صفحه 358.

- جعفرپور، ب. و مهدیخانی مقدم، ع.، 1375. مقدمه‌ای بر نماتدشناسی گیاهی. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، ترجمه. 349 صفحه.

- حجت جلالی، ع.، 1353. بررسی شکل شناسی و طبقه بندی نماتدهای راسته Tylenchida درختان میوه کرج. پایان نامه فوق لیسانس، دانشگاه کشاورزی دانشگاه تهران، 140 صفحه.

- خیری، ا. و باروتی، ش.، 1362. شناسایی گونه‌هایی از نماتدهای خانواده .Criconematidae از ایران. مجله بیماریهای گیاهی، جلد نوزدهم، شماره 1 تا 4: 19- 10.

- رزاز هاشمی، ر.، 1372. بررسی میزان مقاومت ارقا‌می ‌از گوجه فرنگی به نماتد مولدگره ریشهMeloidogyne sp.. پایان نامه فوقلیسانس، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران. 123 صفحه.

ـ یارمند، ح.، 1372. نماتد چوب درختان کاج. مجله پژوهش و سازندگی. شماره 21: 46 - 43.

- Allen, M. W., 1955. A review of the nematode genus Tylenchorhynchus. Univ. Calif. Publ. Zool. 61, 129 - 165.

- Baldwin, J.G., Luc, M. and Bell, A.H.,1983. Contribution to the study of the genus Pratylenchoides Winslow (Nematoda: Tylenchidae). Revue Nematology, 6(1): 111-125.

- Dropkin, V. H., 1989. Introduction to plant nematology. Second edition, John Wiley and Sons, New York, 303 pp.

- Fortuner, R., 1977. Pratylenchus thornei. C. I. H Descriptions of plant parasitic nematodes. Set 7, No. 93.

- Fortuner, R., 1985. C. I. H Descriptions of plant parasitic nematodes. set 8. NO. 109.

- Fortuner, R., 1987. A. reappraisal of Tylenchina. The family Hoplolaimidae Filipjev. Revue Nematology, 10(2): 219 - 232.

- Geraert, E. and Raski, D. J., 1987. A reappraisal of Tylenchina. The family Tylenchina. Revue Nematology, 10(2): 143-161.

- Handoo, Z.A., and Golden, A.M. 1989. A key and diagnostic compenduim to the species of the genus Pratylenchus filipjev. (Lesion nematods). Journal of Nematology, 21(2): 202-218.

- Jepson, B., 1987. Identification of Root-Knot nematodes (Meloidogyne species). C. A. B interanational, Walingford, 108 DE, U.K.

- Luc, M. 1987. A reappraisal of Tylenchina. The family Pratylenchidae Thorne. Revue Nematology, 10(2): 203- 218.

- Maggenti, A., Riuc., Raski, M. D., Fortuner, R. and Getraert, R., 1988. A reappraisal of Tylenchina. List of generic and super generic taxa, with their junior synonym. Revue Nematology, 11(2): 177-188.

- Raski, D. J., 1984. A reappraisal of the genus Criconema. Revue Nematology, 7(4). 324-334.

- Townshend, J . L. and Anderson, R. V., 1976. Pratylenchus neglactus C. I. H Descriptions of plant parasitic nematodes. set 6. No, 82.

- Zuckerman, B. U. and Rohde, R. A., 1981. Plant parasitic nematodes. Vol. 111, Academic Press, New York and London, 508 PP.