گردوی ایرانی میزبان جدید دارواش Viscum albumدر استان زنجان

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسنده

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، زنجان - ص. پ. 1474-45195

چکیده

استان زنجان دارای بیش از 10000 هکتار جنگل طبیعی و مخروبه و 6000 هکتار جنگل مصنوعی می باشد که به طور عمده در شهرستان طارم واقع شده‌اند. این جنگلها آثار و بقایای جنگلهای شمال است که به علت تاثیر عوامل مختلف طی ادوار گذشته در معرض تخریب و فرسایش قرار گرفته اند. نگهداری از این جنگلها در حال حاضر از نقطه نظر حفاظت آب و خاک و اکوسیستم حائز اهمیت شایانی است. در این منطقه برخی از گونه های جنگلی و باغی به طور طبیعی میزبانهای گیاهان نیمه انگل تیره شیرینک می‌باشند (تاراسی و موسوی، 1380). بیشتر شیرینکها در مناطق گرم گسترش دارند و در مناطق معتدل گونه دارواش Viscum album انتشار گسترده داشته و در اروپا روی درختان سیب، بید و تبریزی می‌روید. ولی در ایران به طور اتفاقی به درختان بلوط، ممرز ، افرا و همچنین راش و توسکا حمله می‌کند (قهرمان، 1373). گونه Arceuthobium oxycedri روی گونه ای سرو کوهی به نامJuniperus sabina  می‌روید (قهرمان، 1373، الازمنی و محمدی،1380). در منابع دیگر میزبان این گونه را انواع Juniperus spp.ذکر کرده‌اند (Chals,1998; Ciesla,1993; Ciesla, 1997; Rechinger, 1976;). وجود نمونه‌هایی از این گونه در استان زنجان (Arceuthobium oxycedri) با نام فارسی دارواشک توسط نگارنده گزارش گردید (تاراسی و موسوی، 1380).
برای شناسایی انواع گیاهان نیمه انگلی، میزبانها و پراکنش آنها در جنگلهای استان زنجان نمونه‌ها جمع‌آوری و در هرباریوم مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان مورد بررسی قرار گرفتند. برای شناسایی و بررسی پراکنش گونه‌ها و میزبانهای آنها از منابع مختلف در دسترس (تاراسی و موسوی، 1380؛ قهرمان، 1373؛ مبین، 1358؛ موسوی، 1376؛ موسوی، 1379؛ Chals,1998; Ciesla,1993; Ciesla, 1997; Rechinger, 1976; Komarov, 1970) استفاده شده است. برای تکمیل مطالعات به بررسیهای میدانی و تهیه نمونه و عکس از عرصه‌های منابع طبیعی استان در سالهای 1379 و 80 اقدام گردیده و آخرین اطلاعات تکمیلی در تابستان سال 1382 جمع‌آوری شد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Walnut as new host for mistletoe Viscum album in Zandjan province

نویسنده [English]

  • A. Mousavi
چکیده [English]

This study was a conducted to determine dispersal as well as hosts of species of  Loranthceae family occurring in Zandjan province. Major natural forest stands and plantations of Zandjan province are located in Tarum area. According to the results obtained the dwarf mistletoe (Arceuthobium oxycedri) is dispersed in north and northeastern part of Tarum on junipers (Juniperus excelsa) and this is the most important cause for juniper dieback in these areas.
The mistletoe, Viscum album is widely seen in all parts of Tarum area as well. Its hosts include hawthorn (Crataegus spp.), mountain ash (Sorbus graeca), plum (Prunus sp.), apple (Malus orientalis) and Persian walnut (Juglans regia). It’s a new record that mistletoe was collected on the latter species in the world. The following table shows mistletoe dispersal areas and affected hosts in Zandjan province
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arceuthobium oxycedri
  • dwarf mistletoe
  • Loranthaceae
  • mistletoe
  • Viscum album
  • walnut
  1. الازمنی، م.، محمدی ، م.،1380. گزارشی از دارواش کوتاه Arceuthobium oxycedri در جنگلهای ارس استان گلستان. خلاصه مقاله‌های دومین همایش ملی گیاهپزشکی در جنگلها و مراتع.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.

    تاراسی، ج.، موسوی، ا.، 1380. پراکنش و میزبان دارواشک Arceuthobium oxycedri در استان زنجان. خلاصه مقاله‌های دومین همایش ملی گیاهپزشکی در جنگلها و مراتع. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.

    قهرمان، ا.،1373. کورموفیت‌های ایران (سیستماتیک گیاهی). جلد اول.مرکز نشردانشگاهی، تهران.

    مبین، ص.، 1358. رستنی‌های ایران-فلورگیاهان آوندی(جلد دوم). دانشگاه تهران.

    موسوی، ا.، 1376. بررسی پوشش گیاهی و ترسیم نقشه رویشی حوزه آبخیز خانچای در طارم علیای زنجان. دانشگاه تربیت معلم تهران.

    موسوی ، ا.، 1379. گزارش نهائی طرح جمع‌آوری و شناسائی گیاهان استان زنجان و تشکیل هرباریوم. مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان زنجان.

    Chales, A., .1998. Homeowners Guide dwarf mistletoe management, Game Trail Homeowner Association, Buena Vista, Colorado. www.rms.nau.edu/mistletoe/

    Ciesla, W. M., 1993. Assessment of dwarf mistletoe and other factors affecting the health of juniper forest in Baluchistan. Food and Agricultural organization. Pak/88/071.www.rms.nau/cgi-win/

    Ciesla, W. M., 1997. Dwarf mistletoe in Baluchistan. A literature review, Forest Health management international, Fort Collins, Colorado 80525, USA. www.rms.nau.edu/publications/ciesla_bal/

    Komarov, V. L., 1970. Flora of the U.S.S.R (vol. 5). Translated by N. Landan. Israel program for scientific. Translation LTD.

    Rechinger, K. H., 1976. Flora Iranica. (No. 116), Lorant