ارزیابی آزمایشگاهی اثر میزبانی پنج منبع غذایی در تغییرات ظرفیت زیستی شب پره ابریشم باف ناجور (Lymantria dispar (Lep.: Lymantriidae و بازنگری نتایج در شرایط طبیعی روی درختان میزبان در منطقه یاسوج

سعیدی, کریم

ارزیابی آزمایشگاهی اثر میزبانی پنج منبع غذایی در تغییرات ظرفیت زیستی شب پره ابریشم باف ناجور (Lymantria dispar (Lep.: Lymantriidae و بازنگری نتایج در شرایط طبیعی روی درختان میزبان در منطقه یاسوج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کریم سعیدی

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد، یاسوج، ص. پ: 351

چکیده

پروانه ابریشم باف ناجور(Lep. : Lymantriidae) Lymantria dispar L. یکی از مهم‌ترین آفات درختان جنگلی و زینتی دنیا است. گیاهان میزبانی که توسط لاروهای پروانه ابریشم باف ناجور مورد تغذیه قرار می‌گیرند، دارای تأثیر معنی‌داری روی رشد و نمو این حشره می‌باشند. کیفیت و کمیت غذا عوامل اساسی در بقاء لاروها و شفیره‌ها و در نهایت روی تغییرات جمعیت پروانه ابریشم باف ناجور می‌باشند. در این بررسی مقدار مصرف غذا، ادامه حیات، طول مراحل مختلف زندگی و میزان باروری پروانه ابریشم باف ناجور بر روی پنج میزبان مختلف یعنی سیب (Malus domestica)، تبریزی (Populus nigra)، سپیدار(Populus alba)، بلوط (Quercus sp.) و گلابی (Pyrus communis) در شرایط آزمایشگاهی و شرایط طبیعی منطقه یاسوج مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این آزمایشها آشکار ساخت که مقدار کل سطح برگ خورده شده توسط یک لارو، طی مرحله زندگی آن بر روی میزبان سیب (M. domestica) 1014 سانتیمتر مربع و بیش از سایر میزبانها بوده است و همچنین مشخص شد که لاروها پس از مختصری تغذیه از برگهای سپیدار و گلابی از بین می‌روند. طول عمر مراحل مختلف زندگی این حشره بر روی سیب و تبریزی با بلوط در شرایط آزمایشگاه اختلاف معنی‌دار دارد. تحت شرایط این آزمایشها، تفاوت معنی داری بین طول دوره زیستی لارو حشره بر روی سیب و تبریزی وجود نداشت. میزان تمایل به تغذیه از سیب و تبریزی بطور بارزی بیشتر از بلوط می‌باشد. میانگین وزن شفیره‌های ماده تولید شده روی سیب، تبریزی و بلوط به‌ترتیب 1440، 1320 و 1100 میلی‌گرم بوده و از آنجایی‌که تعداد تخمهایی که به‌وسیله حشرات ماده گذاشته می‌شود، با وزن شفیره‌های ماده ارتباط مستقیم دارد، بنابراین میزان باروری حشره کامل لاروهایی که روی سیب پرورش یافته‌اند، با تولید شفیره‌های ماده با میانگین وزن 1440 میلی‌گرم و شاخص تولیدمثل 19/3، بیش از لاروهایی است که روی تبریزی با شاخص تولیدمثل 59/2 و بلوط با شاخص تولیدمثل، 41/2 پرورش یافته‌اند. نتایج مصرف غذا، حیات و طول دوره زندگی حالتهای مختلف این حشره نمایانگر وجود عوامل بازدارنده تغذیه در سپیدار و گلابی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Laboratory analysis of five host plant sources on life capacities of gypsy moth, Lymantria dispar (Lep.: Lymantriidae) and evaluation of the results in field conditions in Yasouj area of Iran

نویسنده [English]

K. Saeedi

چکیده [English]

Gypsy moth, Lymantria dispar L. is one of the most important pests of forests and ornamental trees in the world. Host plants consumed by the pest larvae have a significant effect on its growth and development. Both food quality and quantity are important factors affecting longevity, survival, fecundity and population dynamics of the insect. Food consumption survival rate, age specific longevity and fecundity of gypsy moth were studied on five different host species, including apple (Malus domestica), black poplar (Populus nigra), white poplar (Populus alba), oak (Quercus sp.) and pear (Prunus communis) under laboratory and field conditions in Yasouj area. The obtained results indicated that the total consumed leaf surface by a larva on apple (M. domestica) was the highest with the amount of 1014 square cm. First instar larvae did not survive long following consumption of small amount of white poplar and pear leaves. Age specific survival and longevity were significantly different on apple and black poplar compared with oak in laboratory conditions. No significant differences were found between age specific longevity of gypsy moth on apple and black poplar under the experimental conditions. Host preference for apple and black poplar was distinctly higher than oak. The average weight of female pupae developed on apple, black poplar and oak were 1440, 1320 and 1100 mg respectively and as fertility rate of female moth is directly related to the weight of female insects, fertility rate of adult moth developed on apple with the average female weight of 1440 mg and 3.19 was higher than the moth developed on black poplar and oak with the fertility index of 2.59 and 2.41 respectively. The results indicate the presence of feeding deterrents in white poplar and pear.

کلیدواژه‌ها [English]

Lymantria dispar
food source
biological characteristics
Laboratory Conditions
Yasouj

مراجع

- افشار، ج.، 1316. آفات میوه در ایران. نشریه اداره فلاحت. شعبه فنی دفع آفات نباتی در کرج. 111 صفحه.

- بهداد، ا.، 1366. آفات و بیماریهای درختان و درختچه های جنگلی ایران. انتشارات سپهر، تهران، 824 صفحه.

- رجبی، غ. ر.، 1365. حشرات زیان آور درحتان میوه سردسیری ایران. نشریه وزارت کشاورزی، سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، مؤسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی، تهران، 207 صفحه.

- عبائی، م.، 1364. راهنمای مبارزه علیه آفات و بیماریهای مهم درختان و درختچه های جنگلی ایران. نشریه دفتر فنی جنگل‌داری، سازمان جنگلها و مراتع کشور، تهران، 205 صفحه.

- مقدم، م.، 1368. گزارش پژوهشی. بخش تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یاسوج. 35 صفحه.

- Barbosa, P. and Capinera, J. L., 1977. The influence of food on developmental characteristics of the gypsy moth Lymantria dispar. Can. J. Zool., 55: 1424-1429.

- Barbosa, P., 1978. Distribution of an endemic larval gypsy moth population among various tree species. Can. J. Zool., 56: 28-37.

- Campbell, R. W., 1976. Comparative analysis of numerically stable and violently fluctuation of gypsy moth population. J. Econ. Entomol., 88: 334-339.

- Campbell, R. W., 1977. Natural regulation of innocuous gypsy moth population. J. Econ. Entomol. 87: 255-259.

- Campbell, R. W. and Torgersen, T. R., 1993. Small mammal predation their role and potential in Virginia and North Carolina pine-hardwood forests. Environ. Entomol. 23: 360-366.

- Carter, M. R., Ravlin, F. W. and McManus, M. L., 1994. Estimating gypsy moth (Lepidoptera: Lymantriidae) egg mass density using male moths captured in pheromonebaited, milk-carton traps. Environ. Entomol., 23: 556-561.

- Elkinton, J. S. and Liebhold, A. M., 1990. Population dynamics of gypsy moth in North America. Annu. Rev. Entomol. 35: 571-596.

- Ferguson, C. S., Elkinton, J. S., Gould, J. R. and Wallner, W. E., 1994. Population regulation of gypsy moth (Lepidoptera: Lymantriidae) by parasitoids: Does spatial density dependence lead to temporal density dependence. Environ. Entomol. 23: 1155-1146.

- Hohn, M. E., Liebhold, A. M. and Gribko, L. S., 1993. Geostatistical model for forecasting spatial dynamics of defoliation caused by the gypsy moth (Lepidoptera: Lymantriidae). Environ. Entomol., 22: 1066-1075.

- Lance, D. R., Elkinton, J. S. and Schwalbe, C. P., 1987. Microhabitat and temperature effects explain accelerated gypsy moth development during outbreak of the gypsy moth (Lepidoptera :Lymantriidae). Environ. Entomol. 16: 202-205.

- Leonard, D. E., 1974. Recent developments in ecology and control of the gypsy mot. Annu. Rev. Entomol., 59: 197-227.

- Liebhold, A. M. and Elkinton, J. S., 1988a. Estimating the density of larval gypsy moth, Lymantria dispar (Lepidoptera :Lymantriidae), using frass drop and frass production measurement, sources of variation and sample size. Environ. Entomol., 17: 385-390.

- Liebhold, A. M. and Elkinton, J. S., 1988b. Techniques for estimating the density of late instar gypsy moth (Lepidoptera :Lymantriidae) population using frass drop and frass production measurement. Environ. Entomol., 17: 381-384.

- Miller, J. C. and Hanson, P. E., 1989. Laboratory studies of development of the gypsy moth, Lymantria dispar, larvae on foliage of gymnosperms. Can. Entomol., 121: 425-429.

- Morris, R. F., 1959. Single factor analysis in population dynamics. Ecology, 40: 580-588.

- Morris, R. F., 1963. Predictive population equations based on key factors. Mem. Entomol. Soc. Can., 32: 16-21.

- Podoler, H. and Rogers, D., 1975. A new method for the identification of key factors from life table data. J. Anim. Ecol., 44: 85-114.

- Price, P. W., 1984. Insect Ecology. Fourth edition, John Wiely and Sons, London, 650 pp.

- Sharov, A. A., Roberts, E. A., Liebhold, A. M. and Ravlin, F. W. 1995. Gypsy moth (Lepidoptera: Lymantriidae) spread in the central appalachians: three methods for species boundary estimation. Environ. Entomol., 24: 1529-1538.

- Smitley, D. R., Baure, L. S., Hajek, A. E., Sapio, F. J. and Humber, R. A., 1995. Introduction and establishment of Entomophaga maimaiga, a
fungal pathogen of gypsy moth (Lepidoptera: Lymantriidae) in Michigan. Environ. Entomol., 24: 685-1695.

- Tadic, M., 1981. Contribution to knowledge of the diapauses of the gypsy moth egg parasite, Anastatus disparis. Can. Entomol., 114: 1135-1139.

- Weseloh, R. M., 1985. Predation by Calosoma sycophanta L. (Coleoptera: Carabidae): evidence for a large impact on gypsy moth, Lymantria dispar L. (Lepidoptera: Lymantriidae), pupae. Can. Entomol., 117: 1117-1126.

- Weseloh, R. M., 1994. Forest ant (Hymenoptera: Formicidae) effect on gypsy moth (Lepidoptera: Lymantriidae) larval number in a mature forest. Environ. Entomol. 23: 870-877.