بررسی تحمل صنوبرکلنPopulus deltoides 69/55 به پروانه گالزای صنوبر (Paranthrene tabaniformis Rott (Lep: Sesiidae در استان مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

2 کارشناس ارشد پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

3 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران

چکیده

کشت و توسعه گونه‌های مختلف صنوبر ازجمله Populus deltoides Bartr. در سالهای اخیر در استانهای شمالی کشور مورد استقبال قرار گرفته است. چندین گونه از حشرات و آفات نباتی به این گونه با ارزش حمله می کنند که پروانه گالزای صنوبر Paranthrene tabaniformis Rott (Lep: Sesiidae) یکی از مهمترین آنهاست. با این حال، هنوز اطلاعات زیادی در رابطه با خسارت وارده، مقاومت و یا حساسیت P. deltoides به این آفت در دست نیست. بنابراین برای تعیین میزان تحمل این گونه گیاهی به آفت P. tabaniformisتعداد 30 اصله نهال یکساله سالم و 30 اصله نهال یکساله آلوده به لارو آفت از کلن P.d. 69/55 انتخاب شدند و نهالها در 6 ردیف 5 تایی به فاصله 5/1×5/1 متر در تیمارهای آزمایشی بازکشت شدند. بررسیهای کمی شامل ارتفاع و قطر یقه نهالها اندازه‌گیری و رویش سالیانه آنها در دو سال پیاپی محاسبه گردید. نتایج نشان داد که میزان رویش ارتفاعی نهالهای آفت زده در سال اول (نهالهای دو ساله) کمتر از نهالهای سالم بود ولی در سال دوم (نهالهای سه ساله) اختلاف معنی‌داری بین آنها مشاهده نشد و نهالهای آفت‌زده همانند نهالهای سالم رشد خوبی داشتند. بین رویش قطری نهالهای آفت زده و سالم در سالهای اول و دوم اختلاف معنی داری مشاهده نشد.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Tolerability of Populus deltoides 69/55 to poplar clearwing moth Paranthrene tabaniformis Rott (Lep: Sesiidae) damage in Mazandaran province

نویسندگان [English]

  • M. R. Babaee 1
  • S. Khorankeh 2
  • K. Spahbodi 3
چکیده [English]

In recent years planting and extension of Poplar species such as Populus deltoides have been widely accepted in northern Provinces of Iran. This valuable species is attacked by several species of insects and pests which poplar clearwing moth, Paranthrene tabaniformis Rott (Lep: Sesiidae), is accounted as the most important one. There is not many information about damage, resistance or susceptibility of P. deltoides to this pest. Therefore, thirty non-infected saplings and thirty infected one year saplings were selected from colon P.d. 69/55 and replanted in six rows with five saplings and 1.5 × 1.5 meter distance at the experimental site. Quantitative traits such as height and cordial diameter of saplings measured and annual growth evaluated for two successive years. Results showed that growth rate for infected saplings was less than non-infected saplings in the first year (two years saplings), but there was not any observe significant differences between them in the second year (three years saplings) and infected saplings grew as well as uninfected saplings. There were not significant differences between cordial diameter growth of infected and uninfected saplings in the first and second years.
 
 

- اسدی، ف.، میرزایی ندوشن، ح. و مدیر رحمتی، ع.، 1384. اثرات مستقیم و غیر مستقیم صفات مختلف صنوبر بر عملکرد آن در مراحل اولیه رشد. جنگل و صنوبر ایران، 13(3):311-295.
- اسماعیلی، م.،1370. آفات مهم درختان میوه. انتشارات سپهر، 584 صفحه.
-باب مراد، م.، عزیزخانی، ا، امید، ر. و فراشیانی، ا.، 1385. بررسی میزان خسارت سنک Monosteria unicostata (Muls&Rey) روی گونه‌ها وکلن‌های مختلف صنوبر در کرج. تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 4 (2): 112-103.
-حاتمی ، ب.، 1355. استفاده از اشعه ایکس در مطالعه بیولوژی و
رفتار پروانه زنبورمانند بید مجنون Paranthrene tabaniformis Rott.(Lep:Aegeridae) و طرق مبارزه با آن در ناحیه شیراز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، 70 صفحه.
-خیال، ب . و صدرایی، ن.، 1363. بررسی آفات صنوبر در ایران. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 122صفحه.
-صادقی، س. ا.، محرابی، ا. عسگری، ح. و زینالی، س.، 1379. تفاوت کمی در تخم ریزی سوسک برگخوار صنوبر Melasoma populi L.(Col: chrysomelidae)  روی چهار گونه صنوبر. خلاصه مقالات چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران،‌ اصفهان ،17-14شهریور:135.
-صادقی، س.ا.، صالحی، م. امین املشی، م. و عسگری، ح.، 1382. بررسی میزان آلودگی دو کلن صنوبر از گونه Populus deltoides به ابریشم باف ناجور Lymantria dispar L.(Lep: Lymatridae) در آستانه اشرفیه استان گیلان .تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 1(2):92-91.
-صالحی، م. و باب مراد، م.، 1377. بررسی بیولوژی و شناسایی دشمنان طبیعی پروانه گالزای صنوبر در استان گیلان. خلاصه مقالات سیزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، کرج، 5-1شهریور:180.
- صالحی، م.، 1379. بررسی اثرات پروانه گالزا در رشد رویشی نهالهای یکساله صنوبر. خلاصه مقالات چهاردهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، اصفهان ،17-14شهریور:292.
- صالحی، م. و امین املشی، م .،1380. بررسی مقاومت ارقام مختلف صنوبر به پروانه گالزا در استان گیلان. خلاصه مقالات دومین همایش ملی گیاهپزشکی جنگلها و مراتع، تهران، 9-8 اسفند: 57-56.
- صالحی، م. و صادقی، س.ا.، 1380. بررسی ترجیح میزبانی سرخرطومی برگخوار Platymycterus marmoratus Fst. (Col: Curculionidae)  روی 10 کلن و گونه صنوبر. خلاصه مقالات دومین همایش ملی گیاهپزشکی جنگلها و مراتع، تهران، 9-8 اسفند: 55-54.
- صدرایی، ن.، 1373. پروانه گالزای صنوبر و روشهای کنترل آن. پژوهش و سازندگی، 25: 352-343.
-صیاد، ا. حسینی، س.م. مختاری، ج. مهدوی، ر.، 1385. مقایسه
     رویش و وی‍ژگیهای کیفی جنگلکاریهای خالص و آمیخته صنوبر دلتوئیدس (کلن 51/77) و توسکا ییلاقی. پژوهش و سازندگی، 19(2): 10-2.
-قاسمی، ر. و مدیر رحمتی.ع.، 1383. بررسی میزان تولید چوب کلن‌های مختلف صنوبر (کلن‌های تاج باز) در منطقه کرج. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 12(2): 249-221.
مختاری، ج. همتی، ا. ابراهیمی, ع و برهانی، ع. 1383. تعیین ازقام مناسب صنوبر در سیستم بهره برداری کوتاه مدت در چمستان (نور). گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران.
-همتی، ا. و مدیر رحمتی،  ع.، 1384. اثر فاصله کاشت بر تولید در هکتار ارقام مختلف صنوبر Populus nigra L. . تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 13(3): 352-343.
- یوسفی، م.، مدیر رحمتی، ع. شهریور، ع. همتی، ا. و قاسمی، ر.،1381. بررسی رشد و سازگاری کلن‌های مختلف صنوبر(بومی و غیر بومی) در خزانه های آزمایشی تولید قلمه و نهال. پژوهش و سازندگی،  15(2): 85-78 .
-یوسفی، ب. و مدیر رحمتی،ع.، 1383. بررسی رفتار رشد ارتفاعی کلن‌های صنوبردر کردستان. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 12(4): 556-533.
-یوسفی، م.، شهریور، ع. مدیر رحمتی، ع. قاسمی، ر. و همتی احمد.، 1384. بررسی پدیده های حیاتی گونه های مختلف صنوبر در ایستگاه سر آبتاوه یاسوج. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 13(4):516-501.
-Avtzis, D.N.,2001.Control of the most dangerous insects of Greek forests and plantations. Proceedings of integrated management and dynamics of forest defoliating insects, Liehold, A.M.; McManus, M.L.; Otvos, I.S.; Fosbroke, S.L.C. (eds.). Victoria, USA, 15-19 August 1999.
 
-Bertucci, B.M.,1986.The poplar wasp-moth . Informatore Fitopatologico, 36(11):29-34.
-Garrevoet, T., Garrevoet, W. and Ozbek, H., 2005.A contribution to the knowledge of the sesiidae of the Turkey (Lepidoptera).Turk J Zool, 29:27-38.
-Georgiev, G.,1995. Phenology of the poplar clearwing moth Paranthrene tabaniformis (Lep: Aegeridae) and the optimum time for pest control in northern Bulgaria. Nauka Za Gorata, 32(1): 60-67.
- Gǘler, N. and Can, P., 2000.The problem of Sciapteron tabaniformis Rott. In poplar nurseries .21 st session of international poplar commission, Isebrands J.G. and Richardson, J. (eds.). Portland, Oregon, USA, 24-28 september.
-Mohanty, T. and Khurana, D.K., 2000.Comparative growth performance of Populus ciliate, P. yunnanensis, P. alba, P. deltoides, hybrid of P. ciliate and hybrid of P. deltoides in nursery stage. Environment and Ecology, 18(2): 392-397.
-Nef. L., 1982.Influence of genetic and environmental factors on the resistance of poplars to the attacks Phyllocnistis suffusella Zeller. Mededlingen Van de Faculteit Landbouwwetenschappen Rijksuniversiteit Gent, 47(2): 597-606.
- Nef, L., 1985.Relationship between some characteristics of poplars and the abundance of phytophagous insects. Zeitschrift fur Angewandte Entomologie, 99(2):160-170.
-Qin, G.H., Jiang, Y.Z. and Nottola, B., 2003.Introduction and selection of poplar S307-26 and PE-19-66 in Shandong province. Forestry studies in China, 5(3): 21-27. 
-Singh, A.P. and Pandey, R., 2000.Natural resistance in Populus clones against the defoliator Clostera cupreata Bulter in noth- western Indian. Indian Forester, 126(6): 619-624.
-Wali, U.R., 1999.Studies on poplar borers in northern areas and Chitral, Pakistan. Pakistan Journal of Forestry, 49(1-4): 47-52.