مقایسه کیفیت علوفه Astragalus effuses در سه مرحله رشد و سیستم مدیریت چرایی مختلف به منظور حفاظت و مدیریت پایدار اکوسیستم مرتع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری- دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد، سنندج، ص. پ. 6617945873

2 استادیار گروه مرتع و آبخیزداری - دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکردرنجبر استادیار گروه مرتع و آبخیزداری - دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد

3 استاد یار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

چکیده

برآورد کیفیت علوفه در مدیریت مرتع از آن جهت که یکی از فاکتور‌های مهم برای تعیین نیاز روزانه دام و ظرفیت مرتع است ضروری می‌نماید. Astragalus effusus  یکی از گونه‌های علوفه‌ای شاخص و بومی مراتع ییلاقی ایران است که کمیت و کیفیت علوفه آن برای تأمین نیاز غذایی دام حائز اهمیت است. به علت خوشخوراکی و ارزش غذایی بالایی که دارد بسیار مورد علاقه دام به خصوص گوسفند بوده و سهم بالایی در ترکیب غذای روزانه دام دارد. به منظور مقایسه کیفیت علوفه این گیاه تحت سه سیستم مدیریت چرایی (عدم چرا -قرق کامل- چرای تناوبی- استراحتی و چرای آزاد) در سه مرحله فنولوژیک رشد رویشی، گلدهی و بذردهی، میزان پروتئین خام، درصد ماده خشک قابل هضم و دیواره سلولی منهای همی سلولز در شرایط آزمایشگاه اندازه‌گیری شد. نتایج به دست آمده نشان داد که تحت هر سه سیستم مدیریتی با پیشرفت مراحل رشد کیفیت علوفه کاهش می‌یابد به طوریکه مرحله رویشی بیشترین کیفیت علوفه را دارد. همچنین تفاوت بین شاخص‌های ارزش غذایی در مراحل مختلف رشد در هر سه سیستم‌ مدیریتی معنی‌دار بوده و گونه مورد نظر در سیستم چرای تناوبی- استراحتی در کنار حفظ سلامتی گیاه و سطوح مطلوب کمی، بهترین کیفیت علوفه را دارد.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative study of Astragalus effusus Bunge forage quality in three growth stage and management system

نویسندگان [English]

  • G. Zamani 1
  • A. Ranjbar 2
  • M. Saeedfar 3
چکیده [English]

Estimation of forage quality is one of the most important fundamental prerequisites to determine daily animal requirement as well as rangeland capacity for better management of rangeland. Milk-vetch (Astragalus effusus Bunge.) is a native perennial forage species of cold mountainous rangelands which its forage quality and quantity is important to provide animal nutrition needs. This type of astragalus (A. effusus), due to palatability and high preference values, has been overgrazed by animals. To compare grazing effects on forage quality of Astragalus effusus in three management system [forbidden grazing (FG), rest rotation grazing (RRG) and continuous grazing (CG)] and different plant phenology stages [vegetative growth, flowering and seeding stages], amount of crude protein(CP), acid detergent fiber(ADF) and digestible dry matter(DDM) measured in laboratory. Our results showed forage quality decreased with plant growth in all three managerial systems, and vegetative growth stage displayed highest forage quality. Significant differences were observed between nutritional value indices in various development stages and all three management practices. The highest forage quality and plant health is obtained in RRG system.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Astragalus effusus
  • nutritional value
  • Growth stage
  • grazing system

مراجع

- ارزانی، ح.، احمدی، ع.، آذرنیوند، ح. و جعفری، ع. ا.،
1385 تعیین و مقایسه کیفیت علوفه پنج گونه مرتعی در مراحل مختلف رشد فنولوژیکی. مجله علوم کشاورزی ایران، 37(2): 311-301.
- معصومی، ع. ا.، 1385. گونهای ایران. جلد پنجم. مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع، ص 786.
- وهابی، م.، 1368. بررسی و مقایسه تغییرات، ترکیبات گیاهی، تولید علوفه و سرعت نفوذ آب در وضعیت قرق و چرا در منطقه فریدن اصفهان. پایان نامه کارشنا
سی ارشد مرتعداری. دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.
- Annonymus 1986. World Resource 1986: An Assesment of that supports the Globul Economy. Basic Books, New York, 353 pp.
-  Arzani, H., Basiri M., Khatibi F., and Ghorbani, G.,  2004. Nutritive value of some ZagrosMountain rangeland species. J. Small Ruminant Research, 65: 128- 135.
- Blench, R. and Sommer, F., 1999. Understanding rangeland biodiversity. Overseas Development Institute. Portland House, Stag Place. London.

-  Clark. P.E., William, C., Krueger, L., Bryant D., and Thomas, R., 2000. Livestock grazing effects on forage quality of elk winter range. J. Range Manage. 53: 97-105.

-  Heitschmidt, R.K., Dowhower, S.L. and Walker, J.W., 1987. Some Effects of a Rotational Grazing Treatment on Quantity and Quality of Available Forage and Amount of Ground Litter. J. Range. Manage. 40(4): 318-321.
-  Holechek, J.L., Herbel, C.H., and Pieper, R.D., 2001. Range Management Principles and Practices. Prentice Hall Pub. USA.forth Edition. Pp. 587.

- Hood, E.E. and Howard, J.A., 2002. Plants as Factories for Protein Production. Springer. Pp 224.

-  Huston, J.L., Rector, B.S., Merrill, L. B. and Ingdali, B. S., 2004. Nutritve value of range plants in the Edwards plateau region of Texas. Tex. Agic. Exp. Stn. Bull. 1357.
-  Khanysile, R.M., 2006. Using nutritional quality of forage and faeces for predicting sustainable livestock and game stocking rates at Pniel Estates in Northern Cape, South Africa. Dissertation presented for the degree of Philosophy of Doctorate at the University Stellenbosch.
-  Meen, A., 2000. Grazing Intensity and Forage Quality on the Arizona Strip. J. Rangelands. 22(6): 12- 15.
-  Nelson, C.J., and Moser, L.E., 1994. Plant factores affecting forage quality, Proc. Natl. Conf. Forage quality evaluation and utilization. Nebraska, Pp. 115- 142.

-  Phillips, R.L., Trlica, M.J., Leininger, W.C. and Clary, W.P., 1999. Cattle use affects forage quality in a montane riparian ecosystem. J. Range Manage. 52: 283-289..

- Ranjhan, S.K., 1997. Animal Nutrition in the Tropics. Vikas Publishing House PVTLTD.
- Rayburn, E.D., 2002. Forage species Adapted to the Northeast. Forage management. Sheep symposium march. Meadow landspa.
-  Rhodes, B.D. and Sharrow, S.H., 1990. Effect of Grazing by Sheep on the Quantity and Quality of Forage Available to Big Game in Oregen,s CoastRange. J. Rang. Manag. 43(3): 235-237.
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 15 مهر 1388
  • تاریخ بازنگری: 05 خرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 28 مهر 1389

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار