بررسی اثر تیمارهای مختلف روی جوانه‌زنی و شکستن خواب بذرهای زبان‌گنجشک ( Fraxinus rotundifolia) و آیلان. (Ailanthus altissima)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تنکابن، باشگاه پژوهشگران جوان

2 استادیار گروه علوم جنگل دانشگاه شهرکرد

چکیده

تحقیق حاضر در جنگلکاری تهلیجان شهرکرد در شرایط اقلیمی پاییز و زمستان یک سال منطقه انجام‎شد. بذرهای دو گونه زبان‎گنجشک و آیلان از پایه‎های مادری با باردهی مطلوب جمع‌آوری شدند و تحت آزمایش تترازولیوم کلراید و لایه‌پردازی سرد (طی سه هفته، پنج هفته، شش هفته) قرار گرفتند. به‎منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف روی قوه نامیه و شکستن خواب بذور در مرحله اول هر کدام از این تیمارها به علاوه تیمار کنترل طی 4 تکرار 50 بذری در شرایط آزمایشگاه کشت شدند، سپس درصد و سرعت جوانه‌زنی اندازه‌گیری شد. در مرحله بعد بذرهای این دو گونه طی 5 تیمار (1- سطح خاک 2- دفن سطحی 3- پوشش پلاستیک 4- توری 5- شیشه ) با 16 تکرار در دو موقعیت درون و بیرون جوی آب پای درختان در محیط جنگلکاری قرار گرفتند و پس از زمستان‌گذرانی تیمارها جمع‌آوری شد. درصد و سرعت جوانه‎زنی آنها بررسی و با نتایج مرحله اول مقایسه شد. درصد جوانه‌زنی طی شش هفته لایه‌پردازی برای گونه زبان‌گنجشک و آیلان به‎ترتیب 93/59 و 14/15 درصد بود. درصد و سرعت جوانه‌زنی بذرها در داخل و بیرون جوی تفاوت معنی‌داری نشان ندادند. بالاترین درصد جوانه‌زنی پس از زمستان‌گذرانی برای گونه زبان‌گنجشک (35/53 درصد) در تیمار دفن سطحی و برای گونه آیلان (05/34 درصد) در تیمار شیشه مشاهده شد. تیمار دفن سطحی باعث شکسته شدن خواب بذرهای زبان‌گنجشک و افزایش سرعت جوانه‌زنی آن گردید (05/0 p<).  تیمار سطح خاک که بذرها در حالت طبیعی تحت این تیمار قرار دارند باعث شکسته شدن خواب بذرها نشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of different treatments on seeds dormancy breaking and germination of Fraxinus rotundifolia and Ailanthus altissima

نویسندگان [English]

  • R. Jafari Hajati 1
  • A. Soltani 2
چکیده [English]

This study was conducted in Tahlijan plantation near Shahrekord in autumn and winter climatic conditions in a given year. Seeds of two species, Ash (Fraxinus rotundifolia (and tree of heaven (Ailanthus altissima) were collected from selected trees and examined by Tetrazolium chloride and dormancy breaking tests (cold stratification for 3, 5 and 6 weeks). In order to investigate effect of different treatments on dormancy breaking and germination in the first step, each treatment as well as control were cultured in vitro in 4 replicates of 50 seeds, then the  germination percentage and speed was measured.Inthe next step the effect of wintering on seeds germination was examined under 5 treatments; 1) scattering the seed on the soil surface 2) shallow burial, 3) plastic cover, 4) wire mesh-cage and 5) crystal jars by 16 replications inside and outside of water gutter in forest plantation. Following winter period these treatments were collected and the seeds viability was evaluated and compared with the first stage results. Germination percentage under 6 week’s stratification for ash and tree of heaven were 59.93 and 15.14, respectively. Seed germination percentage and speed- inside and outside of the water gutter- did not show any significant differences. The highest germination percentage was observed in shallow burial for Ash (53.35%) followed by crystal jars for tree of heaven (34.05%). Shallow burial treatment caused break seed dormancy break of Ash and an increase in speed of germination (p< 0.05). Seed dormancy break did not occur in soil surface treatment in which seeds were treated naturally. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • percent germination
  • speed germination
  • seed
  • Ash
  • tree of heaven

مراجع

- اسپهبدی، ک.، میرزایی ندوشن، ح.، طبری، م.، اکبری نیا، م. و دهقان شورکی، ی.، 1385. بررسی ارتفاع از سطح دریای محلهای جمع‌آوری بذر روی رویاندن بذر بارانک. مجله منابع طبیعی ایران، 89 (1): 114-103.
- بی‌نام.، 1387. سالنامه هواشناسی استان چهارمحال بختیاری، ایستگاه هواشناسی شهرکرد.
- جزیره‌ای، م.ح.، 1381. جنگل‌کاری در خشکبوم.انتشارات دانشگاه تهران، 458 صفحه.
- جزیره‌ای، م.ح. وابراهیمی رستاقی، م.، 1382. جنگل شناسی زاگرس. انتشارات دانشگاه تهران، 558 صفحه.
- Bewley, J. D., and Black, M., 1994. Seeds: Physiology of Development and     Germination.New York, Plenum Press. 445p.
- Copeland, L. G. and McDonald, M. B., 1999. Seed Science and Technology. Chapman and Hall. New York, 475p.
- Crocker, W. and Barton, L.V., 1953. Physiology of seed: An Introduction to the experimental study of seed and germination problems. Waltham, Mass, Chronica Botany Company. 267 p.
- Derkx, M. P. M., 2000. Pre-treatment at controlled seed moisture content as an effective means to break dormancy in tree seeds: 69-85. In: Viemont, J. D. and Grabbe, J. (Eds.) Dormancy in plants: from whole plant behavior to cellular control. CABI, New York.
- Doody, C. N. and O’Reilly, C., 2011. Effect of long-phase stratification treatments on seed germination in ash. Annals of Forest Science, 68:139–147.
- Draghici, C. and Abrudan, I.V., 2011. The Effect of Different Stratification Conditions on the Germination of Fraxinus angustifolia Vahl. and F. ornus L. Seeds. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 39(1): 283-287 .
- Ellner, S.  and Shmida, A., 1981. Why are adaptations for long – range dispersal rare in desert plants? Oecologia (Berl.), 51: 44-133.
- FAO. 1989. Arid zone forestry: A guide for field technicians. Rome: UN, 143p.
Ffolliott, P. F., 1995. Dry landForestry: Planning and Management.New York, John Wiley and Sons. New York, USA, 453 p.
- Gleiser, G., Picher, M.C., Veintimillas, P., Martinez, J. and Verdu, M., 2004. Seed dormancy in relation to seed storage behaviour in Acer. Botanical Journal of the linnean Society, 2: 203–208.
- Graves, W. R., 1990. Stratification not required for Tree-of-heaven Seed germination. Tree Planters' Notes. 41(2): 10-12.
- Greene, D.F. andJohnson, E.A., 1992. Fruitabscission in Acersaccharinum with reference to seeddispersal. Canadian Journal of Botany, 70: 2277–2283.
- Gulmon, S. L., 1990. Patterns of seed germination in Californian serpentine grassland species. Journal Oecologia, 89: 27-31.
- ISTA (International Seed Testing Association), 1999. International rules for seed testing. Seed Science and Technology, (Supplement). 27: 333p.
- Raich, J. W. and Khoon, G. W., 1990. Effects of canopy openings on tree seed germination in a Malaysian dipterocarp forest. Journal of Tropical Ecologyو 6: 203- 217.
- Robert, R. J., 2000. The role of temperature in the regulation of seed dormancy and germination. Seeds: The Ecology of Regeneration in Plant Communities. M. Fenner. Wallingford, UK, CAB International: 261-292.
- Takos I.A. and Efthimiou, G.S., 2003. Germination results on dormant seeds of fifteen tree species autumn sown in northern Greek nursery. Silvae Genetica. 52: 67-710.
- Van der Wall, S. B., Kuhn, K. M. and  Beck,  M. J., 2005. Seed removal, seed predation, and secondary dispersal. Journal of Ecology, 86: 801-806.
- Zentsch, W., 1970. Stratification of Surbus aucuparia L. seeds. Proceedings of the International Symposium on seed physiology of woody plants. Kornik Poland 3-8 September: 127-132.
- Zhong, Y. and Xie, Z., 2005. Effects of burial in sand and water supply regime on seedling emergence of six species. Annals of Botany, 95(7): 1237-1245.
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 25 اردیبهشت 1390
  • تاریخ بازنگری: 01 خرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 22 شهریور 1390

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار