بررسی فراوانی قارچ‌های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی چوب روی درختان ممرز (Carpinus betulus L.) (جنگل خیرود نوشهر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، دانشجوی دکترای جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 استاد، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور

4 استادیار، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

     ممرز (Carpinus betulus L.)فراوان­ترین درخت جنگل­های شمال ایران می­باشد. هدف این پژوهش بررسی فراوانی قارچ­های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی روی اندام‌های هوایی درخت ممرز و شناسایی قارچ­های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی آن است. در این تحقیق جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در خیرود نوشهر انتخاب و بعد از انجام جنگل‌گردشی، نمونه­برداری در فصول تابستان و پاییز طی چندین برداشت در قطعه‌های 110، 207 و 311 به­ترتیب در بخش­های پاتم، نم­خانه و گرازبن این جنگل، آماربرداری صددرصد از کلیه درختان ممرز قارچ­زده انجام گردید. درمجموع در این سه قطعه 48 درخت ممرز سرپا مورد بررسی قرار گرفت و 15 گونه از قارچ­های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی ممرز شناسایی گردید. همچنین گونه و جنس های  Armillaria mellea, Hypholoma fasciculare, Crepidotus sp., Pluteus sp., Coprinus sp., Ganoderma applanatum برای اولین بار روی ممرز از ایران گزارش شد. نتایج این بررسی نشان داد که موقعیت یا محل استقرار قارچ­های ماکروسکوپی روی درختان ممرز در سطح 1% معنی‌دار بوده است ولی با آشکوب­بندی جنگل، قطر برابر سینه درختان، تقارن تاج و شاخه­دوانی رابطه معنی­داری نداشته است؛ به‌طوری‌که بیشترین فراوانی قارچ­های ماکروسکوپی به‌ترتیب روی تنه درختان، آشکوب میانی، کلاسه قطری بیشتر از 80 سانتی­متر، تاج نامتقارن و پرشاخه بوده است. بنابراین با توجه به اهمیت قارچ­های ماکروسکوپی باید در مدیریت جنگل، شیوه­های جنگل‌شناسی طوری لحاظ گردد که به حفظ این عناصر با ارزش توجه شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between wood-decay fungi abundance and some morphological features of hornbeam (Case study: Kheyroud forest, Noshahr)

نویسندگان [English]

  • H. Aghajani 1
  • M. Marvi Mohadjer 2
  • M. Asef 3
  • A. Shirvany 4
چکیده [English]

Hornbeam (Carpinus betulus L.) is an abundant tree in the Northern forests of Iran and recognition of the morphological features of this species is helpful to understand complex ecosystem of our forests. Due to favorable climate and soil conditions, there are rich vegetation as well as flora and fungi in some parts of the northern forests of Iran. The purpose of this study was to study the relationship between the frequency of and some morphological features of hornbeam trees as well as identifying the fungi responsible for their wood-decaying. After primary field inspection, fungi samples were collected in the summer and autumn from hornbeam trees. The collected samples belonged to compartments 110, 207 and 311 in educational and research forests of the University of Tehran. Of 48 live standing hornbeam trees in the compartments, 15 species of wood-decay fungi were identified. Six species including Armillaria mellea, Hypholoma fasciculare, Crepidotus sp., Pluteus sp., Coprinus sp., Ganoderma applanatum are first report on Hornbeam in Iran. The achieved statistics using SAS software and Duncan test illustrated that the location of macrofungi on hornbeam trees was significant at 1% (p

کلیدواژه‌ها [English]

  • silviculture
  • morphologic
  • hornbeam
  • Macrofungi
  • trunks of trees

مراجع

- آقاجانی، ح.، 1391. مطالعه قارچ‌های عامل پوسیدگی درختان بلندمازو (Quercus castaneifolia) و ممرز (Carpinus betulus) در جامعه بلوط ممرزستان (مطالعه موردی: جنگل خیرود نوشهر). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران. 95 ص.
- ثابتی، ح.ا، 1387 .جنگل‌ها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات دانشگاه یزد، چاپ پنجم، 806 ص.
- زبیری، م.، 1384. آماربرداری در جنگل، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم، 401 ص.
- ذولقدری، ش.، 1390. بررسی تاثیرخصوصیات آناتومیکی درختان نارون در برخورد با نفوذ قارچ ,Ophiostoma-novo ulmi  ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، 59 ص.
- سعید، ا.، 1385. مبانی اقتصادی-عملی اداره‌ی جنگل‌ها. انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، 341 ص.
- طرح جنگلداری بخش پاتم «دومین تجدید نظر». 1374. گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 125 ص.
- طرح جنگلداری بخش نم­خانه «اولین تجدید نظر». 1374. گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 207 ص.
- طرح جنگلداری بخش گرازبن. 1390. گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 598 ص.
- عبیاوی، ن.، 1390. مطالعه قارچ­های ماکروسکوپی عامل پوسیدگی ­راش در راشستانهای طبیعی شمال ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 81 ص.
- مروی مهاجر، م.ر.، 1354. بررسی رابطه بین خواص مورفولوژیک درخت راش با پایگاه. نشریه دانشکده منابع طبیعی. 15: 29-23.
- مروی مهاجر، م.ر.، 1355. بررسی خواص کیفی راشستانهای شمال ایران، مجله منابع طبیعی ایران، نشریه شماره 34
- مروی مهاجر، م.ر.، 1390. جنگلشناسی و پرورش جنگل، انتشارات دانشگاه تهران، شماره 2709، تهران، 418 ص.
- نمیرانیان، م.، 1379. مطالعه شاخص­های مهم اندازه­ ای گونه راش در بخش گرازبن از جنگل خیرودکنار. مجله منابع طبیعی ایران. 53 (1): 96-87.
- Eriksson J., Ryvarden L., 1975. The Corticiaceae of North Europe. Vol. 1-6. Fungiflora, Oslo, Norway
- Hartig, R., 1894: Textbook on the Diseases of Trees. London: George Newnes, Ltd, 331 pp. (Translated from the German by W. Somerville.)
- Glaeser, J.A. and Lindner, D. L. 2011. Use of fungal biosystematics and molecular genetics in detection and identification of wood-decay fungi for improved forest management. Forest pathology 41: 341–348.
- Romero-Arenas, O., Lara, M. H., Herrera, M. B., Calles, J. B., Huato, M. A. D., Rojas, A.M. T., Ita, M. D. L. A. V. D. and Vazquez, L. A. B. 2009. Diversity of Wild Mushrooms in the Commonwealth of  Benito Juarez, Tetela  De  Ocampo ; Puebla-Mexico. Research Jornal of Biological Sciences. 4(2) : 179 – 186 pp.
- Ryvarden L. 1991. Genera of Polypores. Nomenclature and Taxonomy. Synopsis Fungorum 5, Fungoflora, Oslo, Norway.
- Ryvarden L., Gilbertson R.L., 1993. European polypores. Oslo: Fungiflora, 387 p.
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 31 فروردین 1393
  • تاریخ بازنگری: 19 تیر 1395
  • تاریخ پذیرش: 31 مرداد 1393

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار