تعیین بهترین زمان مبارزه با پوره‌های ملخ کوهان‌دار ‌تاغ Dericorys albidula با استفاده از ترکیبهای هورمونی (IGRs)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران - ص. پ. 116- 13185

چکیده

ملخ کوهان‌دار تاغ یکی از آفات مهم در اکثر تاغکاریهای ایران، به خصوص تاغزارهای استانهای اصفهان، سمنان، تهران (ابردژ ورامین) و خراسان می باشد. این بررسی برای ارزیابی چند حشره کش روی ملخ فوق طی دو سال در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار و سه تکرار در تاغزارهای شهرستان اردستان انجام گرفت. تیمارها شامل مواد شبه هورمونی دیفلوبنزرون (به صورت دو فرمولاسیون پودری و روغنی)، نومولت و آب به عنوان شاهد بود. آزمایش روی پوره‌های سنین 2 و3 و بعد پوره‌های سنین 4 و5 با سمپاشی درختچه های تاغ و محبوس کردن آنها در قفسهای توری انجام شد. تعداد تلفات پوره‌ها در هر مرحله 5 ،10 و 15 روز پس از محلولپاشی شمارش شده و نتایج حاصل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. میزان تلفات پوره‌های سنین 2 و3 برای دیمیلین روغنی، نومولت و دیمیلین پودری 15 روز پس از محلولپاشی به ترتیب 73 ، 61 و 23 درصد بود. همچنین تلفات پوره‌های سنین 4 و 5 به ترتیب برابر با 56 ، 44 و 23 درصد بوده است. طبق نتایج بدست آمده از این بررسی، در سطح 1% اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای بکاربرده شده وجود داشت. گروه بندی تیمارها (آزمون دانکن) در سطح 1% نشان داد که دیمیلین روغنی بیشترین تأثیر و دیمیلین پودری کمترین تأثیر را در کنترل پوره‌های سن 2 و 3 و همین طور 4 و 5 داشته و نومولت حد فاصل بین دو فرآورده فوق بوده است. نتایج حاصل از بکارگیری ترکیبهای هورمونی و تجزیه واریانس آنها نشان داد که استفاده از آنها روی پوره‌های سنین پایین (2 و 3) مؤثرتر بوده است.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Optimal timing for IGRs application against Dericorys albidula nymphs

نویسندگان [English]

  • V. R. Moniri
  • R. Omid
  • E. Farashani
  • E. Azizkhani
چکیده [English]

Dericorys albidula is one of the most important pests of saxaul trees (Haloxylon spp.) in major saxaul plantation areas of Iran, in particular Isfahan, Semnan, Tehran and Khorasan provinces. Because of regular outbreak of this pest, control measures are carried out annually using phosphorus insecticides, specially fenitrothion.
In order to optimize timing of chemical applications, a field test was conducted in 1996 to 1997 in a randomized complete block designs  with 3 treatments and 3 replications in saxaul plantation of Ardestan. Treatments include 2 formulations of diflubenzuron 45% (oil based and wettable powder) and nomolt (2.5 l/ha as ULV) and water as control.
As nymphs were mobile and move around activity, experiment was performed in. 2×2×2 m cages with an screen iron over saxaul plants treated with chemicals. Twenty five nymphs were released in each cage. The experiment was carried out in two stages: on 2nd and 3rd nymphal stages as first group and 4th and 5th nymphal stages as the second group. Criteria for appraising chemicalls include the effect of compounds on nymphal mortality rate for each treatment.
Samplings were at 5, 10 and 15 days intervals following treatment application and the number of dead nymphs was recorded. Duncan test was conducted to compare average values. Based on the results, mortality rate in the first group for treatments of Oil-Dimilin, Nomolt and Powder-Dimilin at 15 days after operation were 70, 61 and 23 percent respectively. The figures for the second group were 58, 46 and 23 percent respectively. There was significant differences (1%) between treatments and Oil-Dimilin 45% caused the highest mortality. Powder Dimilin showed the least mortality on 2 and 3 as well as 4 and 5 instars nymphs.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dericorys albidula
  • Dimilin
  • Diflubenzuron
  • Haloxylon spp
  • Nomolt
امانی، م. و پرویزی، آ.، 1379. تاغ، جنگل‌شناسی و پرورش جنگل. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران، 118 صفحه.
بی نام، 1355. فرهنگ جغرافیایی ایران استان دهم، اصفهان. جلد 10، سازمان جغرافیایی کشور، صفحات 9-6.
بی نام، 1365. فرهنگ آبادیهای کشور، شهرستان اردستان. مرکز آمار ایران، صفحات 9-6.
خلد برین، ع.، 1359. کاشت بذر تاغ. نشریه شماره 24، انتشارات دفتر تثبیت شن و کویرزدائی، 116 صفحه.
ثابتی، ح.، 1355. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. انتشارات سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی،810 صفحه.
عادلی، ا. و عبایی، م.،1367. بررسی حشرات زیان‌آور جوندگان تاغکاریهای ایران. گزارش سالانه طرح، مرکز هماهنگی مطالعات محیط‌زیست ( دانشگاه تهران )، 55 صفحه.
کارسون، ر.، 1968. بهار خاموش. ترجمه انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه مشهد، 222 صفحه.
مبین، ص.، 1359. رستنی‌های ایران، فلور گیاهان آوندی. جلد دوم، انتشارات دانشگاه تهران، 455 صفحه.
منیری، و. ر.، 1376. مقایسه اثر ترکیبات شیمیایی، میکروبی و هورمونی علیه ملخ کوهان‌دار تاغ Dericorys albidula در استان اصفهان. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، 68 صفحه.
هنگ آفرین، ح.، 1351. تاغ، نقش درختچه‌های تاغ در تثبیت شنهای روان. انتشارات سازمان جنگلها و مراتع کشور، دفتر حفاظت خاک و آبخیزداری، 40 صفحه.
Abdel Monem A. E. and Mumma, R. O., 1982. Fate of an insect growth regulator EL-494 in soybean callus tissue, soybean plants and Gypsy moth larvae. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 30: 536-542.
Barry, S. C. and Jewess, P. J., 1990. The inhibition of chitin synthesis in Spodopteras littoralis larvae by flobenzuron, teflobenzuron and diflobenzuron. Pesticide-Science, 28: 377-388.
Bell, R. A., 1996. Manipulation of diapause in the gypsy moth, Lymantria dispar L., by application of KK-42 and precocious chilling of eggs. Journal of Insect Physiology, 42: 557-563.
Fisk, T. and Wright, D. J., 1992. Speed of action and toxicity of acylurea insect growth regulators against Spodoptera exempta (Walk.) and Spodoptera littoralis (Boisd.) larvae: effect of inter-moult age. Pesticide-Science, 35: 331-337.
Fisk, T., Cooper, J. and Wright, D. J., 1993. Control of Spodoptera spp. using U.L.V. formulations of the acylurea insect growth regulator, flufenoxuron: field studies with Spodoptera exempta and effect of toxicant concentration on contact activity. Pesticide Science, 39: 79-83.
Georgiev, G, Tsankov. G. and Mirchev P., 2000. Utilization of diflubenzuron to control Gelechia senticetella (Stgr.) (Lep: Gelechiidae), a dangerous pest of Juniperus excelsa M. B. (Cupressaceae) in Bulgaria. Anzeiger-fur-Schadlingskunde. 73 (4): 107-109
Lipa, J. J. and Bakowski, G., 1979. Chemical and biological control of four orchard pests: the winter moth (Cheimatobia brumata L.), the gipsy moth (Lymantria dispar L.), the brown-tail (Euproctis chrysorrhoea L.) and the European tussock moth (Orgyia antiqua L.). Roczniki-Nauk-Rolniczych,-E., recd., 9: 159-168.
Madrid, F. J. and Stewart, R. K., 1981. Impact of diflubenzuron spray on gypsy moth parasitoids in the field. Journal of Economic Entomology, 74: 23-29. .
Nielsen, D. G., 1990. Developing biorational pesticides for the landscape industry OARDC Special Circular Ohio Agricultural Research and Development Center, 135: 45-49.
Scherer, R. and Rakotonandrasana, M. A., 1993. Barrier treatment with a benzoyl urea insect growth regulator against Locusta migratoria capito (Sauss) hopper bands in Madagascar. International Journal of Pest Management, 39 (4): 411-417.
Waston, J. F., Moore, L. and Ware, G. W., 1976. Insect Growth Regulators. Journal of Agricultural Entomology, 10: 161-164.
Wilps, H., Nasseh, O., Krall, S. and Kabo, O., 1992. Control of Schistocerca gregaria adults in the area of new preparations and methods. Forstzoologisches, 44: 7-18.