تعیین میزان و شدت آلودگی گونه‌های درختی به سوسک شاخک بلند سارتا Aeolesthes sarta در فضای سبز شهر اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه‌پزشکی

2 مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، ص. پ. 116-13185، تهران

3 سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان

چکیده

با توجه به خسارت شدید سوسک شاخک بلند سارتا Aeolesthes sarta در فضای سبز شهر اصفهان، میزان و شدت آلودگی گونه‌های مختلف درختی به این آفت با بازدید حدوداً 6200 اصله درخت در مناطق ده‌گانه شهرداری مورد مطالعه قرار گرفت. شدت آلودگی با محاسبه مجموع تعداد سوراخ خروجی حشره کامل، سوراخ فعال لاروی و آلودگی جدید روی تنه به ازای هر 10 سانتیمتر از قطر تنه درخت تعیین گردید. این بررسی در 10 تکرار و به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح کاملاً تصادفی اجرا شد، به طوری‌که منطقه به عنوان عامل اصلی و میزبان به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. با محاسبه رگرسیون خطی بین قطر و میزان آلودگی نیز تأثیر قطر درخت بر میزان آلودگی آن بررسی گردید. نتایج نشان داد که 7/37% درختان اوجا، 1/32% درختان نارون چتری، 8/25% درختان بید، 3/20% درختان چنار و 2/16% درختان سپیدار و در مجموع 33% از کل درختان میزبان، آلوده به این آفت بودند. درختان اوجا با میانگین شدت آلودگی 1/2 عدد سوراخ و آلودگی جدید بیشترین آلودگی را با داشتن اختلاف معنی‌دار با سایر گونه‌ها به خود اختصاص دادند. نارون چتری، بید، چنار و سپیدار به ترتیب در درجات بعدی قرار داشتند که هر یک در گروه جداگانه‌ای جای گرفتند. در این مطالعه هیچ‌گونه علائم آلودگی یا خسارت سوسک سارتا روی درختان توت، زبان‌گنجشک و اقاقیا مشاهده نگردید. در تمام میزبانها نیز همبستگی بین قطر تنه و میزان آلودگی درخت مثبت و در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود.
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of infestation rate and intensity of Aeolesthes sarta on different tree species in Isfahan landscape

نویسندگان [English]

  • A. Mazaheri 1
  • B. Hatami 1
  • J. Khajehali 1
  • S.E. Sadeghi 2
  • Y. Namazi 3
چکیده [English]

To consider the high damage of Sarta longhorned beetle, Aeolesthes sarta Solsky (Col., Cerambycidae) in Isfahan landscape, rate and intensity of its infestation on 6200 trees of different species were studied in 10 municipal regions. Intensity of infestation was determined based on the total number of adult emergence holes, larval holes and new infestations per 10 cm of trunk diameter. This study was conducted using split plot based on completely randomized design with 10 replicates. The region and host were main and secondary factors, respectively. The effect of trunk diameter on infestation rate was determined, using linear regression between the diameter and infestation rate. Results showed that 37.7% of Ulmus carpinifolia, 32.1% of U. carpinifolia var. umbraculifera, 25.8% of Salix alba, 20.3% of Platanus orientalis and 16.2% of Populus alba and totally 33% of all trees were infested. U. carpinifolia had significantly the highest infestation intensity with 2.1 holes and new infestation. In terms of infestation intensity, there were significant differences between the other hosts in order U. carpinifolia var. umbraculifera > Salix alba > Platanus orientalis > Populus alba. No damage sign was observed on Morus spp., Fraxinus rotundifolia subsp. persica and Robinia pseudoacacia. In all of the hosts, the correlation between trunk diameter and infestation rate was positive and significant at 1% probability.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • CERAMBYCIDAE
  • Sarta longhorned beetle
  • Aeolesthes sarta
  • Infestation rate and intensity
  • Landscape

مراجع

افشار، ج.، 1323. نام‌های علمی بعضی از سخت‌بالپوشان ایران و اهمیت آنها در کشاورزی. نشریات آزمایشگاه بررسی آفات گیاهان، وزارت کشاورزی، تهران، 222 صفحه.
- رجبی، غ. ر.، 1370. حشرات زیان‌آور درختان میوه سردسیری ایران، جلد اول (چاپ دوم) سخت‌بالپوشان. انتشارات مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری‌های گیاهی، وزارت کشاورزی، تهران، 221 صفحه.
- عادلی، ا. و یخکشی، ع.، 1354. حمایت جنگل. انتشارات دانشگاه تهران، 266 صفحه.
- عبایی، م.، 1348. فهرستی از اسامی سوسک‌های شاخک بلند (Cerambycidae) ایران و مناطق انتشار آنها. مجله آفات و بیماری‌های گیاهی، 38: 54-47.
- عبایی، م.، 1378. آفات درختان جنگلی و درختچه‌های جنگلی و غیر مثمر. سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی، وزارت کشاورزی، تهران، 178 صفحه.
- فرآشیانی، م. ا.، 1381. بررسی بیولوژی سوسک شاخک بلند سارتا Aeolesthes sarta در استان تهران. مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، شماره طرح: 0908-0310990100- 76 (چاپ نشده).
- فرآشیانی، م. ا.، شامحمدی، د. و صادقی، س. ا.، a1379. بررسی آزمایشگاهی زیست‌شناسیAeolesthes sarta Solsky (Coleoptera: Cerambycidae). نامه انجمن حشره‌شناسی ایران،20 (1): 89-79.
- فرآشیانی، م. ا.، صادقی، س. ا. و عبایی، م.،  b1379. پراکنش جغرافیایی و میزبان‌هایAeolesthes sarta (Coleoptera: Cerambycidae) در ایران. نامه انجمن حشره‌شناسی ایران،20 (2): 95-81.
- فرآشیانی، م. ا.، حسین‌خانی، ح. و زینالی، س.، 1381. بررسی میزان خسارت سوسک شاخک بلند سارتا Aeolesthes sarta Solsky به چوب‌های صنعتی در ایران. مجله تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران، 17: 95-73.
- فرحبخش، ق. ا.، 1342. فهرست آفات مهم نباتات و فرآورده‌های کشاورزی ایران. انتشارات سازمان حفظ نباتات، وزارت کشاورزی، تهران، 153 صفحه.
- میرزایانس، ه.، 1329. فهرستی از اسامی سوسک‌های شاخک بلند (Cerambycidae) ایران. مجله آفات و بیماریهای گیاهی، 10: 30-23.
 
-Ahmad, M. L., Hafiz, I. A. and Chaudhry M. I., 1977. Biological studies on Aeolesthes sarta Solsky attacking poplars in Pakistan. Pakistan Journal of Forestry, 27(3): 122-129.
-Anonymous, 2006. Data Sheets on Forest Pests. Aeolesthes sarta. European and Mediterranean Plant Protection Organization (EPPO). Available on-line at: http://www.eppo.org/insects/ Aeolesthes_sarta/DSAELSSA.pdf. Accessed July 2006.
-Hanks, L. M., Millar, J. G. and Paine, T. D., 1995. Biological constraints on host-range expansion by the wood-boring beetle Phoracantha semipunctata Fabricius (Col.: Cerambycidae). Annals of Entomological Society of America, 88: 183-188.
-Khudaibergenov, M. and Khodzhaev, S. H., 1991. Against pests of cork elm. Zashchita Rastenii Moskva, 5: 39-43.
-Krivosheina, N. P., 1984. Role of the Cerambycid Aeolesthes sarta in fruit orchards in Turkmenia. Biologicheskie Nauki, 8: 35-39.
-Liu, J., Wen, J., Ma, L., Xie, C., Wu, T., Tian H. and Luo, Y., 1999. Mechanism of timber anatomical structure of nine tree species on their resistance to longhorne beetle. Journal of BeijingForestryUniversity, 21(4): 18-23.
-Morewood, W. D., Hoover, K., Neiner, P. R., McNeil J. R. and Sellmer, J. C., 2004. Host tree resistance against the polyphagous wood-boring beetle Anoplophora glabripennis. Entomologia Experimentalis et Applicata, 110: 79-86.
-Morewood, W. D., Neiner, P. R., McNeil, J. R., Sellmer, J. C. and Hoover, K. 2003. Oviposition preference and larval performance of Anoplophora glabripennis (Motsch.) (Col.: Cerambycidae) in four Eastern North American hardwood tree species. Environmental Entomology, 32: 1028-1034.
-Sengupta, C. K. and Sengupta, T., 1981. Cerambycidae of Arunachal Pradesh. Records of the Zoological Survey of India, 78: 133-154.
-Smith, M. T., Tobin, P. C., Bancroft, J., Li, G. and Gao, R., 2004. Dispersal and spatiotemporal dynamics of Asian longhorne beetle (Col.: Cerambycidae) in China. Environmental Entomology, 33: 435-442.
-Yagdyev, A., 1979. A review of the xylophagous insects of the forests of the central Kopetdag. Entomologicheskoe Obozrenie, 58(4): 776-780.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 مهر 1385
  • تاریخ بازنگری: 19 خرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 01 بهمن 1385

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار