بررسی و تعیین نسبت ابتلای درختان بلوط به موخور، Loranthus europaeus، در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی جنگلهای دامنه جنوبی مانشت در استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

نویسنده مسئول، کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ایلام

چکیده

به منظور تعیین نسبت ابتلا به موخور  Loranthus europaeus Jacq.در جنگلهای بلوط ایرانی، منطقه‌ای به مساحت 700 هکتار از جنگلهای دامنه جنوبی کوه مانشت واقع در شمال استان ایلام انتخاب شد. جهت آماربرداری از روش نمونه‌برداری ترانسکت (خطی) با مسیر ممتد استفاده گردید. با توجه به اینکه بلوط میزبان این گیاه می‌باشد، سعی گردید نمونه‌برداری در دو مرحله انجام شود. در مرحله اول نسبت بلوط به کل توده برآورد شده و در مرحله دوم نسبت ابتلای درختان بلوط به موخور تعیین گردید. در هر دو مرحله خطوط ممتد نمونه‌برداری بصورت تصادفی سیستماتیک در عرصه پیاده شد. در مرحله اول آماربرداری صرفاً درختان بلوط شمارش شد، اما در مرحله دوم درختان بلوط از نظر سلامت بیولوژیکی (آلودگی موخور) و سلامت فیزیکی (خشکیدگی تاج یا شاخه) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تعداد کل درختان 47/154 اصله در هکتار بوده که 2/80% از آنها متعلق به گونه بلوط می‌باشد و تیپ اصلی توده را بلوط تشکیل می‌دهد. از نظر سلامت بیولوژیکی، 25% درصد از درختان بلوط مبتلا به موخور و مابقی سالم بودند. 1/32% درصد از درختان بلوط خشکیدگی تاج یا شاخه داشتند. همچنین تمامی درختان مبتلا به موخور به نوعی دارای خشکیدگی شاخه یا ساقه بودند. بر این اساس، نتیجه‌گیری شد که فعالیت موخور در خشکیدگی شاخه یا تاج درختان بلوط نقش اساسی دارد. همچنین نتایج نشان داد که فراوانی استقرار موخور در بخش میانی تاج درختان بیشتر از بخشهای فوقانی و تحتانی است.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation the affection rate of oak trees to mistletoe, Loranthus europaeus, in forests of Zagross area (A case study of Southern slope of Manesht Mountain in Ilam Province)

نویسنده [English]

  • A. Hosseini
چکیده [English]

To determine extant infected Persian oak forests to parasitic plant, Loranthus europaeus, an area of 700 ha was selected in south of Manesht mountain in north of Ilam province. In order to make an inventory of the healthy as well as infected trees, a two phase sampling procedure with continuous line was applied. First, the oak species ratio was estimated and then the ratio of infected oak trees was determined. Results showed that the total number of trees were 154.47 per ha with 80.2% of them belong to oak species. 25% of oak trees were infected and the rest were healthy. 32.1% of oak trees showed dieback. All of the infected trees by mistletoe showed dieback of branches. It can be concluded that mistletoe activity was affective on dieback of oak trees. This study also showed that the highest rate of mistletoe infection was in mid part of tree crown and the lowest rate was in upper and lower parts.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • oak forest
  • Loranthus europaeus
  • pollution rate
  • crown drought
  • Zagross
  • Ilam
-      ثابتی، ح. ا.، 1373. جنگلها، درختان و درختچه های ایران. انتشارات دانشگاه یزد. 810 صفحه.
-      جعفرپور، ب.، 1371. بیماری شناسی درختان: راهنمای مرزعه و آزمایشگاه. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. 335 صفحه.
-   خورنکه، س. ا.، موسی زاده، س. ع. و برهانی، ع.، 1379. بررسی نقش دامداران در پراکنش گیاه نیمه انگلی دارواش بر روی گونه های صنعتی جنگلهای استان مازندران. مجموعه چکیده مقالات اولین کنگره بیولوژی کاربردی ایران، مشهد، 19-18 بهمن: 106.
-      زبیری، م.، 1381. زیست سنجی (بیومتری) جنگل. انتشارات دانشگاه تهران. 411 صفحه.
-      قائدی، م. ص.، و نیکبخت، م.، 1373. تعیین تراکم دارواشها و اثر آنها بر میزبانهای خود در جوامع جنگلی استان فارس. پژوهش و سازندگی، 20: 25-22.
-      کرتولی نژاد، د.، 1387. معرفی دو روش تعیین شدت ابتلا به دارواش و مقایسه آنها در پارک جنگلی نور. مجله محیط شناسی، 46: 64-57.
-      مظفریان، و. ا.، 1387. فلور استان ایلام. انتشارات فرهنگ معاصر. 885 صفحه.
- Briggs, J., 2003. Christmas curiosity or medical marvel? A seasonal Review of Mistletoe. Biologist, 50(6): 249-254.
- Christenson, J. A., Young, D. and Olsen, M. W., 2003. True mistletoe. University of Arizona, Publication AZ. Available at: http://www.ag.arizona.edu/pubs/diseases/az.1308.pdf.
- Hadfield, J. S. and Flanagan, P. T., 2000. Dwarf Mistletoe Pruning May Induce Douglas-Fir Beetle Attacks. Western Journal of Applied Forestry, 15(1): 34-36.
- Johri, B. M., 1987. Reproductive biology of mistletoes (Loranthaceae and Viscaceae): 449-456. In: Weber, H. C. and Forstreuter, W., (Eds.). Parasitic Flowering Plants. MarburgF.R.G. 844 p.
- Lamont, B., 1985. Dispersal of the winged fruits of Nuytsia floribunda (Loranthaceae). Australian Journal of Ecology, 10(2): 187-193.
- Perry, E. J. and Elmore, C. L., 2001. Mistletoe. IPM Education and Population, University of California. Available at: http://www.ipm.ucdavis.edu.
- Tainter, F. H., 2002. What does mistletoe have to do with Christmas? Available at: http://www.apsnet.org/online/feature/mistletoe.
- Watson, D. M., 2001. Mistletoe–A key stone resource in forests and woodlands worldwide. Annual Review of Ecology and Systematics, 323: 219-249.