موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
14
2
2017
02
19
ارتباط بین فراوانی قارچهای ماکروسکوپی چوبزی درختان راش (Fagus orientalis Lipsky) با عوامل فیزیوگرافی (مطالعه موردی: جنگل خیرود نوشهر)
77
85
FA
نادیا
عبیاوی
دانشآموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ایران
nabiavi09@gmail.com
محمدرضا
مروی مهاجر
گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
وحید
اعتماد
0000-0001-6560-7653
گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران
vetemad@ut.ac.ir
محمدرضا
آصف
گروه رستنیها، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
asef_iran@yahoo.com
10.22092/ijfrpr.2017.109522
قارچها یکی از اجزای مهم و اصلی در اکوسیستمهای جنگلی میباشند که نقش مهمی در فرایند تبدیل و بازگشت عناصر معدنی به خاک، چرخه مواد و حاصلخیزی رویشگاه جنگلی بر عهده دارند. بهمنظور بررسی و شناسایی قارچهای ماکروسکوپی درختان راش و ارتباط آنها با عوامل فیزیوگرافی (ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت دامنه) نمونهبرداری در فصول زمستان و بهار بعد از انجام جنگلگردشیهای مقدماتی، طی چندین برداشت در جنگل خیرود نوشهر در قطعههای 112 پاتم و 212 نمخانه از کلیه درختان راش آلوده به قارچ، آماربرداری صددرصد انجام شد. طی این برداشتها 75 نمونه قارچ ماکروسکوپی از روی درختان راش مناطق مورد مطالعه جمعآوری گردید که 36 نمونه مربوط به قارچهای عامل پوسیدگی چوب بود. ارتباط فراوانی قارچهای ماکروسکوپی درختان راش با عوامل فیزیوگرافی در محیط آماری SAS محاسبه گردید و اختلاف معنیدار بودن حضور آنها بر اساس جدول تجزیه واریانس در قالب آزمایش فاکتوریل پس از اطمینان از نرمال بودن دادهها با آزمون دانکن تعیین شد. نتایج این تحقیق نشان داد که فراوانی قارچها در طبقات مختلف شیب و ارتفاع از سطح دریا و همچنین در جهتهای مختلف دامنه در سطح اطمینان 99 درصد دارای اختلاف معنیدار بودند، بهطوریکه بیشترین فراوانی قارچهای ماکروسکوپی چوبزی بهترتیب در ارتفاع بین 870 تا 970 متر از سطح دریا، شیب 0 تا 20 درصد و در جهت شمالی میباشد.
قارچ ماکروسکوپی چوبزی,راش,عوامل فیزیوگرافی,جنگل خیرود
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109522.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109522_7c2f8bed4d869a3b8b2ecb8c17867803.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
14
2
2017
02
19
مدلسازی تولید بذر برودار (Quercus brantii Lindl.) در جنگلهای زاگرس در راستای حفاظت از درختان مادری
86
93
FA
مهدی
پورهاشمی
بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
pourhashemi@rifr-ac.ir
سیدکاظم
بردبار
بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
sbordbar86@gmail.com
یحیی
خداکرمی
بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
ykhodakarami@gmail.com
پریسا
پناهی
بخش تحقیقات گیاهشناسی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
panahi@rifr-ac.ir
10.22092/ijfrpr.2017.109524
تخریب روزافزون جنگلهای زاگرس تأثیر نامطلوبی بر توان تولید بذر گونههای مختلف بلوط وارد کرده است و این نگرانی وجود دارد که ادامه این روند باعث نابودی پایههای باارزش بلوط شود. متأسفانه بهدلیل دشواری اندازهگیری، در حال حاضر اطلاعات جامعی از وضعیت تولید بذر این درختان وجود ندارد. پژوهش پیشرو با هدف حل این معضل، به ارزیابی یکی از رایجترین و دقیقترین تکنیکهای برآورد چشمی بذر درختان بلوط بهنام روش کونیگ (Koenig) در مورد برودار (<em>Quercus brantii </em>Lindl.) در جنگلهای دشت ارژن فارس و داربادام کرمانشاه طی سه سال (1388 تا 1390) میپردازد. در هر منطقه با استفاده از روش نمونهبرداری تصادفی با مونهبندی، 40 درخت گزینش و شمارهگذاری شدند. در نیمه اول شهریور و با استفاده از روش شمارش تاجی کلیه بذرها روی تاج شمارش شدند. سپس با استفاده از روش برآورد چشمی کونیگ، تعداد بذر شمارش شده در مدت 30 ثانیه برای هر درخت بهصورت چشمی مشخص شد. اندازهگیریها طی سه سال تکرار و درنهایت، مدل رگرسیونی خطی ساده بین شمار بذر بهدستآمده از دو روش شمارش تاجی و کونیگ محاسبه شد. ضریب تبیین (<em>R<sup>2</sup></em>) مدلها برای دشت ارژن و داربادام بهترتیب 68/0 و 82/0 و خطای جذر میانگین مربعات (<em>RMSE</em>) نیز بهترتیب 292/0 و 230/0 بهدست آمد. درمجموع سودمندی روش کونیگ برای درختان برودار تأیید شد. مدلهای محاسبه شده بهراحتی امکان برآورد شمار بذر تولیدی درختان برودار را در مناطق مورد مطالعه برای سالهای آینده با صرف زمان و هزینه کمتر امکانپذیر میسازند، درنتیجه امکان شناسایی درختان مادری و باارزش بلوط با سهولت بیشتری میسر خواهد شد.
برآورد چشمی کونیگ,برودار,بذر بلوط,زاگرس
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109524.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109524_d77f1bfedbecdd909e2b30e3e46fd82f.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
14
2
2017
02
19
چندریختی کفشدوزکهای دو گونه از جنس(Mulsant) Adalia ، (Col.: Coccinellidae) روی گیاهان جنگلی و زینتی در دو منطقه شاهرود و بسطام (استان سمنان)
94
106
FA
مونا
توزنده جانی
دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
m_too69@yahoo.com
مریم
عجم حسنی
دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود. شاهرود. ایران
shahroodm@gmail.com
سید ابراهیم
صادقی
0000-0000-0000-1234
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
ebrasadeghi@gmail.com
10.22092/ijfrpr.2017.109525
کفشدوزکهای(Linnaeus) <em>Adalia bipunctata</em> و(Linnaeus) <em>Adalia. decempunctata</em> به عنوان دو گونهی چند شکل معرفی شدهاند که در کنترل طبیعی آفات بخصوص شتهها نقش مهمی دارند. برای بررسی تنوع شکلی این دو گونه و تنوع پراکنش آنها برحسب گونههای گیاهی نمونهبرداریهای وسیعی انجام شد. برای جمعآوری نمونهها از تور حشرهگیری و سینی سفید استفاده شد. پس از انتقال نمونهها به آزمایشگاه، در شیشههای حاوی الکل 75 درصد قرار داده شدند. برای شناسایی کفشدوزکها از مشخصات شکلشناسی خارجی و اندامهای تناسلی نر و ماده استفاده شد. جداسازی ریختهای مختلف برأس اس خصوصیات مرفولوژیکی مانند رنگ و الگو، تعداد و اندازه خالهای روی بالپوش و پیشگرده انجام شد. در مجموع 26 ریخت از جنس <em>Adalia</em> شناسایی شد. دو گونه <em> A. bipunctata</em>و <em>A. decempunctata</em>نسبت به سایر گونههای دیگر روی گیاهان جنگلی و زینتی به ترتیب در مرتبه دوم با فراوانی 27% و در مرتبه چهارم با فراوانی 15% قرار دارند. معرفی گونههای چندشکل کفشدوزک <em>Adalia</em> برای اولین بار در منطقه شاهرود انجام شده است و می تواند زمینه تحقیقات بعدی در رأس تای برنامههای کنترل بیولوژیک در خصوص استفاده کارآمدتر از کفشدوزکهای این منطقه باشد.
ریخت شناسی,Adalia bipunctata,Adalia decempunctata,شاهرود و بسطام
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109525.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109525_af4a6b471ecda3a5a5e53fb1109a159e.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
14
2
2017
02
19
بررسی سوسک های چوب خوار بلوط و دشمنان طبیعی آنها درجنگل های استان ایلام
107
121
FA
عسگر
جوزیان
دانش آموخته دکتری حشرهشناسی، گروه حشرهشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران
jozeyan@yahoo.com
رضا
وفایی شوشتری
گروه حشرهشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران
orius131@yahoo.com
حسن
عسکری
مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
askary22@gmail.com
10.22092/ijfrpr.2017.109526
پوشش غالب جنگلهای استان ایلام واقع در جنوب غربی ایران را بلوط ایرانی تشکیل میدهد. حشرات چوبخوار بلوط در اثر تغییرات شرایط آب و هوایی و بروز خشکسالیهای متعدد به حالت طغیانی در آمده و باعث آسیب به این درختان شدهاند. این تحقیق به منظور شناسایی حشرات چوبخوار، دشمنان طبیعی آنها و بررسی میزان کارایی طبیعی پارازیتویید<strong>ها، </strong>در سه سال متوالی (1391-1393) اجرا شد. با بررسیهای صحرایی و شکافتن تنههای نیمهخشک و خشک درختان بلوط، مراحل مختلف رشدی چوبخوارها به تفکیک سالم و یا پارازیته به طور ماهیانه بررسی گردید. به منظور مطالعه حشرات کامل چوبخوار و پارازیتوییدهای آنها، نمونههایی از تنهها و شاخههای آلوده به چوبخوارها در اتاقکهای پرورش به ابعاد 10-15 متر مربع نگهداری شدند. نتایج نشان داد که آفات چوبخوار شامل گونههای <em>Cerambyx cerdo</em> (Col., Cerambycidae)، (<em>Macrotoma scutellaris</em> (Col., Cerambycidae، <em>Chalcophorella bagdadensis </em> (Col., Buprestidae) ، Buprestidae) <em>Agrilus hastulifer</em> (Col., ، (Col., Buprestidae) <em>Chrysobothris parvipuncta</em> و (Col., Buprestidae) <em>Lampetis mimosa</em> میباشند. همچنین قارچ<em> </em><em>Beauveria bassiana</em> و چهار گونه زنبور پارازیتویید<em>Trigonura ninae </em>(Hym.: Chalcididae)<em> </em> ، <em>Atanycolus</em> sp. (Hym.: Braconidae) ،<em>Oodera formosa</em> (Hym.: Pteromalidae) <em>Pristaulacus compressus</em> (Hym.: Aulacidae) نیز جمعآوری شد. میزان کارایی زنبورها در مرحله لاروی چوبخوارها میزبان 1/2 درصد و میزان کارایی قارچ در مرحله لاروی و حشرات کامل چوبخوارها به ترتیب 5/1 و 1/1 درصد بود.
حشرات چوبخوار بلوط,بلوط,خشکسالی,پارازیتوئید و استان ایلام
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109526.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109526_0995edaea8a71769b1ebf6ef43cc90e8.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
14
2
2017
02
19
تأثیر آتشسوزی بر ساختار و تجدید حیات گونههای چوبی در اکوسیستم جنگلیهای زاگرس میانی، مطالعه موردی: تنگه بزازخانه کرمانشاه
122
135
FA
سعیده
کریمی
دانشآموخته کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، ایران
karimi.narvan@gmail.com
حسن
پوربابایی
گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، ایران
hpourbabaei@gmail.com
10.22092/ijfrpr.2017.109527
آتشسوزی یکی از عوامل مهم ایجاد اختلال در اکوسیستم های جنگلی است و به عنوان یک آشفتگی بر ساختار و تجدید حیات گونههای گیاهی تأثیرگذار است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر آتش بر ساختار گونههای چوبی و تجدید حیات آنها در قسمتی از جنگلهای زاگرس میانی واقع در شمال شرق استان کرمانشاه بود. بدین منظور 80 هکتار از این جنگلها ( 40 هکتار منطقه آتشسوزی شده و 40 هکتار منطقه شاهد) مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 80 قطعه نمونه 1000 مترمربعی به شکل دایره به روش تصادفی – سیستماتیک و با استفاده از شبکه آماربرداری 100× 100 متر برداشت شد. نتایج نشان داد که آتشسوزی در لایه درختی و زادآوری باعث تغییر در ترکیب جنگل نشده است و در هر دو منطقه برودار (<em>Q. brantii</em>) گونه غالب بود. اما تراکم درختی و زادآوری و همچنین تراکم جستها به طور معنیدار در منطقه آتشسوزی شده بیشتر و بالعکس در لایه درختچهای کمتر از منطقه شاهد به دست آمد. تعداد درختان در طبقات قطری پایین بیشتر بود. این موضوع در میانگین قطر برابرسینه و سطح مقطع برابر سینه اثر گذار بود، بهطوریکه با افزایش قابل توجه درختان کم قطر در منطقه آتشسوزی شده میانگین قطر و به تبع آن سطح مقطع کمتر از منطقه شاهد حاصل شد که این مسأله نشان میدهد که جنگل پس از گذشت نه سال از وقوع آتشسوزی تا حدودی مراحل بازسازی خود را طی کرده و تبدیل به جنگل جوان شده است.
آتش سوزی,ساختار,جست گروه,تراکم گونه های چوبی,زاگرس
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109527.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109527_fbcd6212678d1fb752dbe34338f51ced.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
14
2
2017
02
19
اثر آتش سوزی بر جمعیت نماتدها در لایه های سطحی خاک جنگل ابر، شهرستان شاهرود
136
146
FA
حمیدرضا
عبدوس
اداره منابع طبیعی و آبخیزداری، مهدیشهر، استان سمنان
abdoos_hr1313@yahoo.com
آیت اله
سعیدی زاده
گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
ayatsaeed314@gmail.com
10.22092/ijfrpr.2017.109528
نماتدها از فراوانترین و مؤثرترین ارگانیسمهای خاکزی در اکوسیستمهای طبیعی ازجمله جنگل محسوب شده و بهعنوان شاخص زیستی برای مطالعه اثر عوامل مختلکننده محیطزیست بکار رفتهاند. در این تحقیق اثر آتشسوزی بر جمعیت نماتدهای خاکزی موجود در لایههای سطحی (اعماق 10، 20، 30 و 40 سانتیمتر) خاک قسمت کوچکی از جنگل ابر شهرستان شاهرود مطالعه شد. برای مقایسه جمعیت نماتدها در نواحی سوخته و نسوخته، 100 نمونه خاک از اعماق مورد نظر در دو زمان (یک و 13 ماه پس از آتشسوزی) از بلوکهای تعیین شده به طور تصادفی گرفته شد. پس از استخراج نماتدها به روش سانتریفیوژ یا شناورسازی در محلول شکر، شناسایی و شمارش گروههای نماتدی بر اساس خصوصیات ریختشناسی محفظه دهان و مری با استفاده از استریومیکروسکوپ انجام گردید. نتایج نشان داد که جمعیت نماتدها در تمام گروهها در خاک سوخته در عمقهای 10، 20 و 30 سانتیمتر در مقایسه با خاک نسوخته، یک ماه پس از آتشسوزی کاهش داشته است. بیشترین درصد کاهش جمعیت در خاک سوخته در زمان نمونهبردای اول بهترتیب در عمقهای 20، 10، 30 و 40 سانتیمتر و بیشترین درصد افزایش جمعیت در خاک سوخته در زمان نمونهبرداری دوم بهترتیب در عمقهای 30، 40، 20 و 10 سانتیمتر خاک بود (P≤0.05).
جنگل,آتش سوزی,خاک,نماتد,شاخص
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109528.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_109528_cce21b8f7831bfc8fbe134c7affc882d.pdf