ORIGINAL_ARTICLE
بیماری گلسبزی سیاه دانه در منطقۀ سمیرم اصفهان
در بررسیهای سال 1386، بیماری گلسبزی سیاهدانه Nigella sativa L. در شهرستان سمیرم اصفهان مشاهده گردید. بطوری که بارزترین علائم ظاهری بیماری عبارتند از: رشد جوانههای جانبی فراوان روی ساقههای اصلی گلسبزی، برگسائی و تبدیل مادگی به جسمی بزرگ و کیسه مانند، رشد جوانه در داخل گل، ریزبرگی و زردیزردی برگها و کوتولگی شدید گیاه بود. به طوریکه رنگآمیزی برشهای نازک تهیه شده از ساقۀ بوتههای آلوده با محلول رنگی دینس (Dien’s stain) و مشاهدۀ میکروسکوپی آنها، وجود لکههای آبی پررنگ را در ناحیۀ آوندهای آبکش سیاهدانۀ آلوده نشان داد. عامل گلسبزی سیاهدانه از طریق پیوند و زنجرک Lethierry Circulifer haematoceps از سیاهدانۀ آلوده به سیاهدانههای سالم در گلخانه انتقال داده شد. میانگین میزان آلودگی مزارع سیاهدانه به این بیماری 14 درصد در مزارع کشت بهاره (اردیبهشت) و 7/20 درصد در مزارع کشت تابستانه (تیرماه) تعیین شد. میانگین تراکم جمعیت زنجرک ناقل در کشتهای بهاره 6/3 حشره و در کشتهای تابستانه 5/18 عدد حشره در هر 100 تور حشرهگیری بود که نشاندهندۀ فعالیت بیشتر آنها در کشتهای تابستانه این محصول میباشد. بر اساس علائم بیماری، انتقال توسط پیوند و زنجرک ناقل و واکنش مثبت به محلول رنگی دنیس، بیماری گل سبزی سیاهدانه در سمیرم ماهیت فیتوپلاسمایی دارد. بنابراین این اولین گزارش از وقوع بیماری گلسبزی سیاهدانه در ایران میباشد.
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_106225_656c33e4ad6e6067152677e851a96623.pdf
2009-11-22
51
58
سیاهدانه
گلسبزی
زنجرک و سمیرم
صادق
جلالی
sjalali 69@ yahoo.com
1
نویسندۀ مسئول، مربی پژوهشی، بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
LEAD_AUTHOR
مهدی
نصر اصفهانی
2
استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
AUTHOR
محمدرضا
باقری
3
مربی پژوهشی، بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
AUTHOR
- بینام، 1381. آمارنامه کشاورزی استان اصفهان. معاونت برنامهریزی و اداری مالی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان. 86 صفحه.
1
- خواجهعلی، ج.، سیدالاسلامی، ح.، و کمالی، ک.، 1379. معرفی زنجرکهای مزارع سیب زمینی اصفهان و داران. مجلۀ آفات و بیماریهای گیاهی، 68: 71-43.
2
- صالحی، م.، نجات، ن.، تقیزاده، م.، حمیدنژاد، ح.، و ایزدپناه ، ک.، 1383. ناقلین جدید بیماریهای فیتوپلاسمایی در ایران. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگرۀ گیاهپزشکی ایران، تبریز، صفحه 531.
3
- کریمزاده اصفهانی، ج.، خرازی پاکدل، ع.، و خیری، م.، 1377. بررسی فون زنجرکهای (Homoptera:Auchenorrhyncha) مزارع چغندر قند استان اصفهان. خلاصه مقالات سیزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، کرج، جلد اول، صفحه 69.
4
- منصف، ع.ا. و خیری، م.، 1370. نقش زنجرکهای Neoaliturus در انتقال بیماری کرلیتاپ چغندرقند در استان فارس. مجلۀ آفات و بیماریهای گیاهی، 59: 53-45.
5
- Bove, J. M., 1986. Stubborn and its natural transmission in the Mediterranean area and in the Near East. FAO plant protection Bulletin, 34: 15-23.
6
- Davis, R. G. and Sinclair, W. A., 1998. Phytoplasma identity and disease etiology. Phytopathology, 88: 1372-1376.
7
- Deeley, J., Stevens, W. A., and Fox, R. T. V., 1979. Use of diene’s stain to detect plant diseases induced by mycoplasma organisms. Phytopathology, 69: 1169-1171.
8
- Dubey, S. C., 1995. New forma specialis of Fusarium oxysporum causing wilt of black cumin in India. Plant Disease Research, 10: 98-99.
9
- Gabor, J. and Nagy, F., 1972. Viruses and mycoplasma diseases of cultivation medicinal plants in Hungry. Herba, Hangri, CA., 11: 39-51.
10
- Kersting, U. and Baspinar, H., 1995. Seasonal and diurnal flight activity of Circulifer haematoceps (Hom.: Cicadellidae), an important leafhopper vector in the Mediterranean area and the Near East. Journal of Applied Entomology, 119: 533-537.
11
- Klein, M. and Raccah, B., 1991. Separation of two leafhopper population of the Circulifer haematoceps compley on different host plants in Israel. Phytoparasitica, 19: 153-155.
12
- Liu, H. Y., Gumpf, D. J., Oldfild, G. N., and Calavan, E. C., 1983. Transmission of Spiroplasma citri by Circulifer tenellus. Phytopathology, 73: 582-585.
13
- Purcell, A. H., 1982. Insect vector relationships with prokaryotic plant pathogen. Annual Review of Phytopathology, 20: 397-417.
14
- Sinha, J. N. and Singh, A. P., 1994. Nigella sativa, a new host for Macrophomina phaseolina. Indian Phytopathology, 47: 273-274.
15
- Salehi, M. and Izadpanah, K., 1992. Etiology and Transmission of sesame phyllody in Iran. Journal of Phytopathology, 135: 37-47.
16
- Weisburg, W. G., Tully, J. G., Rose, D. L. and Woese, C. R., 1989. A Phytogenetic analysis of the mycoplasmas: Basis for their Classification. Journal of Bacteriology, 171: 6455-6467.
17
ORIGINAL_ARTICLE
اثر تغییرکاربری و چرای دام بر هدررفت کربن آلی و نیتروژن خاک در زیر حوزة سولگان
خاکهای مرتعی زاگرس بهدلیل چرای بیرویة دام و تغییرکاربری بهشدت در معرض تخریب قرار دارند. در این پژوهش اثر تغییرکاربری و چرای دام بر فرسایش و حاصلخیزی خاک و هدررفت نیتروژن و کربن آلی همراه با رواناب با استفاده از بارانساز بررسی شد. کاربریها شامل مرتع با دو سطح تخریب، مرتع با پوشش نسبتاً خوب (25-20 درصد پوششگیاهی) و مرتع با پوششگیاهی ضعیف (10-5 درصد پوشش) و دیمزار شخمخورده بود. تخریب پوششگیاهی باعث کاهش معنیداری (05/p<) در مقدار کربن آلی ونیتروژن کل خاک در دو کاربری مرتع با پوششگیاهی ضعیف ( 38 و 27 درصد) و دیمزار (5/54 و41 درصد) نسبت به مرتع با پوشش نسبتاً خوب شده بود. همچنین تولید رواناب و رسوب و هدررفت نیتروژن محلول بههمراه رسوبات در اثر تغییرکاربری افزایش یافت. مقدار هدررفت نیتروژن کل در دیمزار ( g/m2 3/46) و مرتع با پوشش ضعیف (g/m25/22) در مقایسه با مرتع با پوشش نسبتاً خوب (g/m27/8) به ترتیب پنج و دو برابر بیشتر بود. بهطوریکه مقدار هدررفت آمونیوم و نیترات محلول در رواناب در دیمزار (mg/m2 5/25 و 8/96) و مرتع با پوشش ضعیف (mg/m26/26 و 6/88) نسبت به مرتع با پوشش نسبتاً خوب (mg/m27/10 و 1/42) افزایش معنیداری (05/0 p<) را نشان داد. نتایج این پژوهش نشان داد که چرای مفرط و تبدیل اراضی مرتعی به دیمزار باعث افزایش فرسایش و کاهش حاصلخیزی خاک و افزایش انتقال نیتروژن از حوزههای آبخیز میشود.
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_106226_7ffa89f799b0b5705e7e23205b36aff9.pdf
2009-11-22
59
72
تغییرکاربری
هدررفت
نیتروژن محلول
همراه رسوبات
مسعود
مؤمنی
mdmi80@yahoo.com
1
نویسنده مسئول: کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
LEAD_AUTHOR
احمد
جلالیان
2
استاد، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
محمود
کلباسی
3
استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
حسین
خادمی
4
استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
AUTHOR
- آذرآبین، م. 1382. تعیین درجة تخریب اراضی با استفاده از برخی خصوصیات فیزیکی شیمیایی خاکها در منطقة کوهرنگ (چلگرد) استان چهارمحال و بختیاری. پایاننامة کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
1
- احمدی ایلخچی، ع.، حاج عباسی، م. ع. و جلالیان، ا. 1381. اثر تغییر کاربری زمینهای مرتعی به دیمکاری بر تولید رواناب، هدررفت و کیفیت خاک در منطقة دوراهان چهارمحال و بختیاری. مجلة علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. جلد ششم ، شمارة چهارم،240 صفحه.
2
- Bremner, J.M., and Mulvaney. C.S.,1982. Nitrogen total. pp. 643-698.In: Page, A.L. MillerR.H., and Keeney D.R. (Eds.). Methods of Soil Analysis, Part 2, Chemical and Microbiological Properties. American Societyof Agronomy Inc., Madison, WI, 1692 pp.
3
- Correl, D. L., Jordan, T. E. and Weller, D. E., 1999. Precipitation effects on sediment and associated nutrient discharges from RhodeRiver watershed. Journal of Environment Quality. 28: 1897-1907.
4
- Elliot, E. T., 1986. Aggregate structure and carbon, nitrogen and phosphorus in native and cultivated soils. American Journal of Soil Science Society, 50: 627-633.
5
- Fierer, N. G. and Gabet, E. J., 2002. Carbon and nitrogen losses by surface runoff following changes in vegetation. Journal of Environment Quality, 31: 1207-1213.
6
- Follet, R. F. and Delgado, J. A., 2002. Nitrogen fate and transport in agricultural systems. Journal of Soil Water Conservation, 6: 402-408.
7
- Gao, C., Zhu, J.G., Zhu, J. Y., Gao, X., Dou, Y. J. and Hosen, Y., 2004. Nitrogen export from an agriculture watershed in the TaihuLake area, China. Environment. Geochem. Health 26: 199-207.
8
- Gburek, W. J., Sharpley, A. N., Heathwaite, A. L. and Folmar G., 2000. Phosphorus management at the watershed scale. Journal of Environment Quality, 29: 130-144.
9
- Glantz, M. H., 1994. Droughts follow the plow: cultivating marginal areas. CambridgeUniversity Press, Cambridge.UK, 215 pp.
10
- Haan, C. T., Barfield, B. J. and Hayes, J. C., 1994. Design hydrology and sedimentology for small catchments. Academic Press, New York. 588 pp.
11
- Keeny, D. R. and Nelson D. W., 1982. “Nitrogen inorganic forms”. PP. 643-698. In: A.L. Page, MillerR.H., and D.R. Keeney (Eds.). Methods of Soil Analysis, Part 2, Chemical and Microbiological Properties. American Society of Agronomy Inc., Madison, WI, 1692 pp.
12
- Levin, S. L. and Schindler, D. W., 1989. Phosphorus, nitrogen, and carbon dynamics of ExperimentalLake 303 during recovery from eutrophication. Canadian. Journal of Fish. Aquatic Science, 46: 2-10.
13
- Loveland, P. and Webb, J., 2003. Is there a critical level of organic matter in the agricultural soils of temperate regions: A review, Soil Till. Res. 70: 1-18.
14
- Rasiah, V., Florentine, S. K. Williams, B. L. and Westbrooke, M. E., 2004. The impact of deforestation and pasture abandonment on soil properties in the wet tropics of Australia. Geoderma 120: 35-45.
15
- Schilling, K. E. and Libra, R. D., 2000, The relationship of nitrate concentrations in streams to row crop land use in Iowa. Journal of Environment Quality, 29: 1846-1851.
16
- Soil Survey Staff, 2003. Keys of soil taxonomy. Ninth edition, Unites States Department of Agriculture and Natural Resources Conservation Service, 332 pp.
17
- Stevenson, F. J., Cole, M. A., 1999. Cycles of soils. 2nd edition. John Wiley & Sons, 448 pp.
18
- Vitousek, P. M., Mooney, H. A. Lubchenco, J. and Mellilo, J., 1997. Human domination of earth’s ecosystem, Science, 277: 494- 499.
19
- Walky, A. and Black, I. A., 1934. An examination of digestion method for determining soil organic matter and a proposed modification of the chromic acid titration methods. Soil Science, 37: 29-38.
20
- Wu, R. and Tiessen, H., 2002. Effect of land use on soil degradation in Alpine grassland soils, China Soil Scienc Society, 66: 1648- 1655.
21
Zhao, W. Z., Xiao, H. L., Liu, Z. M. and Li, J., 2005. Soil degradation and restoration as affected by land use change in the semiarid Bashang area, northern China. Catena, 59: 173-186.
22
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی روش شماره منحنی رواناب به کمک سنجش از دور و مدل HEC_HMS (مطالعۀ موردی: حوضه آبخیز منصورآباد بیرجند)
روش شمارۀ منحنی رواناب، ساده و دارای کاربرد فراوان و مؤثر در تعیین رواناب میباشد. در این مطالعه، نقشۀ شمارۀ منحنی رواناب حوضۀ آبخیز منصورآباد بیرجند با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهوارۀ لندست (ETM+) و براساس فاکتورهایی مانند گروه هیدرولوژی خاک، کاربری اراضی و پوششگیاهی تعیین شده است. نقشۀ وضعیت پوشش زمین با کمک شاخصهای NDVI و VI تهیه شده و حوضه به سه کلاس مرتع خوب، نسبتاً فقیر و فقیر تقسیمبندی گردید. نقشۀ کاربری اراضی حوضه با استفاده از دادههای ماهوارۀ لندست و نقشۀ گروه هیدرولوژیکی خاک به کمک نقشههای خاک، شیب، کاربری اراضی، تشکیلات زمینشناسی و بازدیدهای صحرائی تهیه گردید. از تلفیق نقشههای تهیه شده درGIS و با استفاده از جدولSCS، نقشۀ شمارۀ منحنی رواناب و بعد نقشۀ ضریب نگهداشت سطحی حوضه تعیین گردید. بهطوریکه برای ارزیابی صحت نتایج بهدستآمده، دبی حداکثر سیلاب بهکمک مدل HEC-HMS محاسبه و با مقدار اندازهگیری شده مقایسه گردید. صحت 85% نتایج نشان داد که میتوان به دقت و صحت شمارۀ منحنی بهدستآمده از روش RS وGIS در حوضههای فاقد آمار و یا دارای آمار محدود اندازهگیری اعتماد نمود.
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_106227_6203511cf1cda68d42021f5c47fdc4e0.pdf
2009-11-22
73
89
شمارۀ منحنی رواناب
سنجش از دور
GIS
شاخص پوشش گیاهی
HEC_HMS
مصطفی
یعقوب زاده
mostafa.yaghoobzadeh@gmail.com
1
نویسندۀ مسئول، کارشناسی ارشد، سازه های آبی، دانشکده فنی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان
LEAD_AUTHOR
ابوالفضل
اکبرپور
2
استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده فنی، دانشگاه بیرجند
AUTHOR
غلامعباس
بارانی
3
استاد، بخش مهندسی عمران، دانشکده فنی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان
AUTHOR
بهروز
اعتباری
4
کارشناس ارشد، شرکت آب منطقه ای خراسان جنوبی
AUTHOR
- اکبرپور، ا.، شریفی، م. ب. و معماریان خلیل آباد، ه.، 1385. مقایسه روشهای فازی و حداکثر احتمال در تهیه لایه کاربری اراضی به کمک دادههای ETM+ (مطالعه موردی: حوزه آبریز کامه). فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان، 13: 32-13.
1
- قهرودی تالی، م.، 1385. ارزیابی مدل SCS-CN در تخمین رواناب مطالعه موردی: حوضه آبخیز سد امیرکبیر (کرج). مجله جغرافیا و توسعه، 198-185.
2
- مخدوم، م.، درویش صفت، ع. ا.، جعفرزاده، ه. و مخدوم، ع.، 1383. ارزیابی و برنامه ریزی محیط زیست با سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS). انتشارات دانشگاه تهران، 309 صفحه.
3
- ملکیان، ا.، محسنی ساروی، م. و مهدوی، م.، 1383. بررسی و کارآیی و واسنجی روش شماره منحنی در برآورد عمق رواناب. مجله منابع طبیعی ایران، 57(4): 633-621.
4
- یعقوب زاده، م.، 1387. تعیین شماره منحنی حوضه آبریز با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سنجش از دور (RS) (مطالعه موردی: حوضۀ آبریز منصورآباد بیرجند)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید باهنر کرمان،150صفحه.
5
- Gandini, M.L. and Usunoff, E.J., 2004. SCS curve number estimation using remote sensing NDVI in a GIS environmental. Journal of Environmental Hydrology, (12): 168-179
6
- Inci Tekel, Y., Akguül, S., Dengiz, O. and Aküzüm, T., 2006. Estimation of flood discharge for small watershed using SCS curve number and geographic information system. River Basin Flood Management Journal, 527-538.
7
- Melesse, A. M. and Shih, S. F., 2002. Spatially distributed storm runoff depth estimation using Landsat image and GIS. Computer and Electronic in Agriculture Journal, 172-183.
8
- Melesse, A. M., Graham, W. D. and Jordan, J. D., 2003. Spatially distributed watershed mapping and modeling: GIS-based storm runoff response and hydrograph analysis: part 2. Journal of Spatial Hydrology, 3 (2): 325-338.
9
- Mishra, S. K., Tyagi, J.V., Singh, V.P. and Singh, R., 2006. SCS-CN-based modeling of sediment yield. Journal of Hydrology, 301-322.
10
- Nayak, R.T. and Jaiswal, R.K., 2003. Rainfall-Runoff modeling using satellite data and GIS for Bebas river in Madhta Pradesh. Journal-CV, 47-50.
11
- Symeonahis, E., Koukoulas, S., Calvo-Case, A., Aruau-Rosalen, E. and Makris, I., 2005. A land use change and land degradation study in Spain and Greece using remote sensing and GIS. Commission V II/4
12
ORIGINAL_ARTICLE
معرفی آفات Atriplex verrucifera M.B. و پراکنش آن ها در مراتع استان آذربایجان شرقی
Atriplex verrucifera گونهای از خانواده Chenopodiaceae و یکی از گیاهان مرتعی سازگار در اراضی شور میباشد که بهعلت داشتن قابلیت بالا در تأمین علوفۀ خوشخوراک دامها اهمیت زیادی در مراتع استان آذربایجانشرقی دارد و پوششهای وسیعی را در آن تشکیل میدهد. تعلیف احشام و خسارت آفات از مهمترین عوامل تهدیدکنندۀ این گیاه محسوب میشوند. تغذیۀ حشرات آفت بر روی قسمتهای مختلف گیاه میزبان اعم از برگ، میوه (بذر)، ساقه و ریشه قابل توجه بوده و شدت خسارت آنها بسته به گونۀ آفت، وضعیت رشدی گیاه، میزان بارندگی محل و در نهایت تحملپذیری گیاه در مقابل آفت متفاوت است. بهطوریکه در طی مطالعه آتاکولوزی1 آتریپلکس گونۀ Atriplex verrucifera در استان آذربایجانشرقی، آفات مهم این گیاه در محلهای مورد مطالعه به شرح زیر جمعآوری و شناسایی شدند. سرخرطومی Chromosomus fischeri Fahraeus از خانوادۀ Curculionidae میباشد و لاروها با تغذیه از ریشههای گیاه موجب خشکی تدریجی و انهدام بوتهها میشوند. این آفت از مراتع قرخلار مرند، احمد آباد لغلی اهر و قرهتپۀ تسوج جمعآوری گردید. پروانۀ برگخوار Orgyia dubia(Tauscher, 1806)، از خانوادۀ Lymantriidaeمیباشد و لاروها با تغذیه از برگها موجب ضعف عمومی گیاه شده و آن را مستعد حملۀ سایر آفات میسازد. این پروانه از مراتع احمد آباد لغلی، قرهتپۀ تسوج، حومۀ بناب و قرخلار مرند جمعآوری شد. سوسک Galeruca sp. از خانوادۀ Chrysomelidaeمیباشد؛ لاروها برگخوار بوده و حشرات نر و ماده در پائیز از بذرهای رسیدۀ آتریپلکس تغذیه مینمایند. جمعآوری این حشره تنها در مراتع اطراف بناب شیوع داشت. کک نباتیPhyllotreta vittulaRedtenbacher از خانوادۀ Chrysomelidae میباشد و خسارت لارو بصورت تغذیه از پارانشیم برگ بوده و حشرات کامل با ایجاد سوراخهای ریز برگ را مشبک میسازند. این آفت از تمامی رویشگاههای آتریپلکس در استان جمعآوری شد.
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_106228_60703ff04fbe7145e0bd4e1391a1d926.pdf
2009-11-22
90
99
آتریپلکس
آذربایجانشرقی
آفات
پراکنش
مراتع
مصطفی
نیکدل
mnikdel1374@gmail.com
1
نویسنده مسئول، استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، تبریز
LEAD_AUTHOR
بهمن
صدقیان
2
مربی پژوهشی بازنشسته، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، تبریز
AUTHOR
امیرحسین
طالب پور
3
کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، تبریز
AUTHOR
امرعلی
شاهمرادی
4
استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور
AUTHOR
- بهداد، ا.، 1375. دایره المعارف گیاه پزشکی ایران آفات، بیماریها و علفهای هرز (چهارجلدی). انتشارات یادبود اصفهان. 3153 صفحه.
1
- توکلی، ح. و فرهنگی، ع.،1375. آتریپلکس توسعه یا توقف. مجموعه مقالات دومین همایش ملی بیابانزدایی. کرمان، صفحات 526-530.
2
- جانی قربان، م.، 1385. طرح بررسی تاثیر فاصله کاشت و هرس در دیرزیستی و تولید کمی و کیفی گونهA. lentiformis. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور.
3
- حاجیان، م.، 1379. شناسائی و تعیین پراکندگی سرخرطومیهای(Col., Curculionidae) مزارع چغندر قند در حومه اصفهان. پایان نامه فوق لیسانس رشته زیست شناسی علوم جانوری، دانشکده علوم دانشگاه اصفهان.132 صفحه.
4
- خطیر نامنی، ج.، 1384. بررسی تاثیر آتریپلکس بر خاک مراتع استان گلستان. فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 3: 311-318.
5
- عبائی، م.، 1388. فهرست آفات درختان و درختچه های جنگلی و غیرمثمره ایران. موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران، 230 صفحه.
6
- کریمی، ق.، 1383. بررسی مکانیسمهای مقاومت به شوری در دو گونه مرتعی Atriplex veruciferaو Kochia prostrata. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم دانشگاه تربیت معلم تهران. 212 صفحه.
7
- محمدی، م.، 1382. رابطه آفات و سایر عوامل زیان آور سیاه تاغ،Haloxylon ammodendron با مراحل فنولوژیکی آن در ایستگاه ابردژ ورامین. فصلنامه پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران،10 (1): 33- 17.
8
- مدرس اول، م.، 1373. فهرست آفات کشاورزی ایران و دشمنان طبیعی آنها. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 364 صفحه.
9
- موسوی اقدم، س. ح.، 1366. گیاه آتریپلکس و نقش آن در احیاء مراتع ایران. نشریه شماره 69 سازمان جنگلها و مراتع کشور، صفحه132.
10
- Borowiecs, L., 2006. European Chrysomelidae, Biodiversity and Evolutionary Taxonomy. Available on: www.biol-uni.wroc.pl/ cassidae/ European/ chrysomelidae/ list of species/htm (Accessed 20 Jan.2007).
11
- Borror, D. J., Triplehorn C. A., & Johnson, N. F., 1982. An Introduction to the Study of Insects, 6th Edition. Saunders college publishing, 815pp.
12
- Liebott, D., 2005. Museum Wiesbaden Natural History Collections Zoologie Insekten (Insecta) coleopterai curculionidae. Chromosomes fischeri Fahrs. Available on: www.nws-wiesbaden.de/col.114 (Accessed 26 Jan.2007).
13
- Nardelli, U. & Giandolfo, B., 2007. Biologische und ethologische Angaben über eine der am wenigsten bekannten Lymantriiden von Sizilien, Orgyia dubia arcerii (Ragusa, 1923): Nachrichten entomologischer Verein Apollo, N. F. 21 (2): 123-128.
14
- Tshernyhev, E., 2005. Collection of Siberian Zoological Museum. Available on: www.szmn.shras.ru/coleop/chrysome/hit (Accessed 12 Jan.2006).
15
- Wald, H., 2001. InsectCollectionsSwedishMuseum of Natural History (Coleoptera). Available on: www.nrm.se/en/col-F (Accessed 27Jan.2006).
16
- Jacobson, G. G. & Lobanov, A. L., 1990. Beetles of Russia. Laboratory of the insect systematizes zoological institute of the RussiaAcademy of sciencesUniv. sitetskaya Embankment, st. Petersburg. 199034 Russia. 236 pp.
17
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی میزان خسارت پروانۀ دم چنگالی بزرگ صنوبر .Lep.: Notodontidae) (Cerura) vinula L). روی گونه ها و کلن های مختلف صنوبردر بجنورد
پروانۀ دم چنگالی بزرگ صنوبر(L. ( Cerura vinulaیکی از آفات مهم برگخوار درختان صنوبر در بجنورد بشمار میآید. طی سالهای 1384 و1385 خسارت این آفت روی 10 کلن صنوبر که در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه کهنه کن بجنورد کاشته شده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. بهاین منظور تعداد 9 اصله نهال در وسط هر کرت آزمایشی انتخاب گردید و از اوائل بهار تا اواخر تابستان به فاصلۀ هر 15 روز یکبار نمونهبرداری روی آنها صورت گرفت. در هر نوبت نمونهبرداری تعداد 4 شاخۀ 50 سانتی متری از جهات چهارگانۀ جغرافیایی هر نهال، در ارتفاع قطر برابر سینه بهطور تصادفی برداشت گردید. در ابتدا میانگین سطوح خورده شده برگها به تفکیک هر برگ بر حسب درصد تخمین زده شد و بعد میانگین سطوح خوردهشدۀ برگها بهازای هر شاخه، نهال و نهایتاٌ میانگین نهالها در هر کرت آزمایشی محاسبه گردید. دادههای بدستآمده با استفاده از نرم افزارSAS مورد تجزیه آماری قرار گرفت و میانگین ها با آزمون چنددامنهای دانکن مقایسه گردیدند تجزیۀ واریانس دادههای بدستآمده از خسارت این آفت در سال 1384 تفاوت معنیداری بین گونهها و کلنهای صنوبر نشان نداد. بر اساس نتایج تجزیۀ واریانس دادهها در سال 1385، تفاوت بین کلنها در سطح یکدرصد معنیدار بود. گروهبندی میانگینهای خسارت (آزمون دانکن) در سطح یکدرصد نشان داد که در بین کلنهای صنوبر در سال 1385، بیشترین میزان خسارت این آفت به کلن P. x. euramricana 561.41 وارد شد. در این بررسی دو کلن Populus alba BeshgardashوPopulus deltoides. 69.55در بین کلنها کمترین میزان خسارت به این آفت را نشان داده و کلن Populus alba 44.9 فاقد خسارت بود.
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_106229_818e05e3880f077e8922296409f7bdd7.pdf
2009-11-22
100
105
صنوبر
پروانۀ دم چنگالی بزرگ صنوبر
گونهها و کلنها
خسارت
سید علی اصغر
کلانتری
kalantary28@yahoo.com
1
نویسنده مسئول، کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان شمالی، بجنورد
LEAD_AUTHOR
سید ابراهیم
صادقی
ebrasadegi@gmail.com
2
دانشیار پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسۀ تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
مهری
باب مراد
babmorad@rifr-ac.ir
3
مربی پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسۀ تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
علی
بزرگمهر
4
کارشناسی ارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان شمالی، بجنورد
AUTHOR
- بابمراد، م. و صادقی، س. ا.، 1383. گونهها و کلنهای صنوبر میزبان بندپایان زیانآور در کرج. مجلۀ پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت از جنگلها و مراتع ایران، جلد 2، شمارۀ 1، صفحات 21-1.
1
- بابمراد، م.، عزیزخانی، ا.، امید، ر. و فرآشیانی، ا.، 1385. بررسی میزان خسارت سنک Monosteira unicostata روی گونهها و کلنهای مختلف صنوبر در کرج. مجلۀ پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع کشور، جلد 4، شمارۀ 2، صفحات 112-103.
2
- بزرگمهر، ع.، مدیررحمتی، ع. ر.، قاسمی، ر.، کلانتری، س.ع.ا. و صفری، ص.، 1387. بررسی مقایسهای ارقام بومی و غیربومی صنوبر بهمنظور معرفی کلنهای برتر در خراسان شمالی. دومین همایش ملی صنوبر و اهمیت آن در زراعت چوب، جلد اول، صفحات 300-288.
3
- خیال، ب. و صدرایی، ن.، 1363. بررسی آفات صنوبر در ایران. مؤسسۀ تحقیقات جنگلها و مراتع، 117 صفحه.
4
- شجاعی، م.، لطفیان، ح.، نصرالهی، ع.، یاسینی، ا.، آزما، م. و قاسمی،ر.، 1377. بررسی بیواکولوژی شتۀ مومی صنوبر Phloeomyzus passerinii Sign. و شرایط مقاومت میزبان در صنوبرکاریهای ایران. مجلۀ علوم کشاورزی. دانشگاه آزاد ایران، شمارۀ 14، صفحات 49-21.
5
- صادقی، س. ا.، عسکری، ح. و صالحی، م.،1380. مدیریت کنترل تلفیقی آفات صنوبر در استانهای شمالی کشور. مجلۀ تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، (7).1-34 .
6
- صدرایی نجفی، ن.، 1373. بررسی زیست شناسی دو گونه از پروانههای زیان آور درختان صنوبر در ایران . مجلۀ پژوهش و سازندگی، شمارۀ 24، صفحات 23 - 20.
7
- عبائی، م. و عادلی، ا.، 1362. فهرست آفات درختان و درختچههای جنگلی و غیر مثمر ایران. سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، مؤسسۀ تحقیقات آفات و بیماریهای و گیاهی، 147 صفحه.
8
- Arru, G. and Lapietra, G., 1979. Breeding poplars for resistance to insect pests. IUFRO: Proceedings of the meeting Concerning Poplars in France and Belgium, Wageningen, Dorschkamp Research Institute. َ
9
- Carter, D., 1995. Butterfles and moth. Dorling Kindersley, 304 pp.
10
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسة خسارت سنک صنوبر (Het.: Tingidae) Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) روی گونه ها و کلن های صنوبر در کرج
سنک صنوبر Monosteira unicostata یکی از آفات مهم درختان خانوادةSalicaceae بهویژه درختان صنوبر در نهالستانها و صنوبرکاریها میباشد. طی سالهای 1381 تا 1384، خسارت این آفت روی 15 کلن بومی و غیربومی صنوبر که در دو قطعة آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات البرز کرج کاشته شده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت. این کلنها متعلق به گونههای Populus alba L.، Populus nigra L.، Populus deltoides Marsh. و همچنین دورگ P. x. euramericana (Dode) Guinier بودند. در مورد هر کلن، 4 اصله نهال در وسط هرکرت آزمایشی انتخاب گردید و از اواسط خردادماه تا اواسط مهرماه بهفاصلة هر 15 روز یکبار در هر قطعة آزمایشی به مدت سه سال مورد بررسی قرار گرفتند. در هر نوبت نمونهبرداری، تعداد چهار برگ از ارتفاع مختلف هر نهال در جهات چهارگانة جغرافیایی بهطور تصادفی برداشت شد و تعداد برگهای خسارت دیده ثبت شد. بر این اساس هر نهال بهعنوان واحد نمونهبرداری امتیاز 0 تا 4 گرفت و میانگین امتیازات خسارت در مورد نهالهای هر کرت آزمایشی محاسبه گردید. دادهها بعد از عمل نرمالسازی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. تجزیه واریانس دادهها با استفاده از نرمافزارSAS انجام شد و برای دستهبندی میانگینها از آزمون دانکن در سطح احتمال 1% استفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس دادههای بهدستآمده در مجموع سه سال بررسی خسارت این آفت روی نهالهای صنوبر تفاوت معنیداری را در سطح یکدرصد، بین گونهها و کلنهای بررسی شده در هر دو قطعة آزمایشی نشان داد. نتایج بررسی در دو قطعة آزمایشی نشان داد که دو کلن P. alba 44.9 و P. alba 58.57 در یک گروه بیشترین میزان تغذیة سنک را داشته، بنابراین حساسترین کلنها به این آفت تشخیص داده شدند. در بین کلنهای مربوط به گونة P. deltoides در قطعه آزمایشی اول، دو کلن 77.51 P. deltoides و P. deltoides 73.51 در یک گروه و در قطعة آزمایشی دوم، سه کلن 77.51 P. deltoides، P. deltoides 73.51 و 69.55 P. deltoidesدر گروه واحد، مقاومترین کلنها نسبت به این آفت بودند.
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_106230_98c1236bf0361540ae4ea1f3342ca853.pdf
2009-11-22
106
114
صنوبر
گونه ها و کلن ها
مقاومت
سنک صنوبر
خسارت
کرج
مهری
باب مراد
babmorad@rifr-ac.ir
1
نویسنده مسئول، مربی پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
LEAD_AUTHOR
سید ابراهیم
صادقی
ebrasadegi@gmail.com
2
دانشیار پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
محسن
حسام زاده حجازی
3
استادیار پژوهشی، بانک ژن ملی ایران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
رسول
امید
omid@rifr-ac.ir
4
مربی پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
- بابمراد، م. و صادقی، س. ا.، 1383. گونهها و کلنهای صنوبر میزبان بندپایان زیانآور در کرج. مجلة پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، جلد 2، شماره 1، صفحات 21-1.
1
- بابمراد، م.، عبایی، م. و عسکری، ح.، 1380 . میزبانهای سنک صنوبر unicostataMonosteiraو بررسی مقدماتی ترجیح میزبانی آن در کرج. خلاصه مقالههای دومین همایش ملی گیاهپزشکی جنگلها و مراتع، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع، شماره 281، ص 42.
2
- بابمراد، م.، عزیزخانی، ا.، امید، ر. و فرآشیانی، ا.، 1385. بررسی میزان خسارت سنک Monosteira unicostata روی گونهها و کلنهای مختلف صنوبر در کرج. مجلة پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع کشور، جلد 4، شماره 2، صفحات 112-103.
3
- بابمراد، م.، عزیزخانی، ا.، امید، ر. و فرآشیانی، ا.، 1387. بررسی خسارت کنههای تارتن (Tetranychidae) روی گونهها و
4
کلنهای مختلف صنوبر در کرج. مجموعه مقالههای دومین
5
همایش ملی صنوبر و اهمیت آن در زراعت چوب، جلد 2،
6
صفحات 341-332.
7
- پهلوانیلی، م.، 1384. بررسی مقاومت کلنهای صنوبر به شته برگ صنوبر Chaitophorus leucomelas (Homoptera: Aphididae). در اطاق رشد. پایاننامة دورة کارشناسی ارشد حشرهشناسی کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، 88 صفحه.
8
- تاراسی، ج.، صادقی، س. ا. و بابمراد، م.، 1381. بررسی شدت خسارت شتة مارپیچ دمبرگ صنوبر Pemphigus spirothecae Pass. روی کلنهای مختلف تبریزی در استان زنجان. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگرة گیاهپزشکی، دانشگاه رازی کرمانشاه، صفحات 200-199 .
9
- شجاعی، م.، لطفیان، ح.، نصرالهی، ع.، یاسینی، ا.، آزما، م. و قاسمی،ر.، 1377. بررسی بیواکولوژی شتة مومی صنوبر Phloeomyzus passerinii Sign. و شرایط مقاومت میزبان در صنوبرکاریهای ایران. مجلة علوم کشاورزی. دانشگاه آزاد ایران، شماره 14، صفحات 49-21.
10
- صادقی، س. ا.، محرابی، ا. و زینالی، س.،1381. بررسی میزان تخمریزی سنک صنوبر Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) روی گونهها و کلنهای مختلف صنوبر در شرایط آزمایشگاهی و صحرایی کرج. خلاصه مقالههای پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، جلد1، آفات. ص 205.
11
- صالحی، م. و صادقی. س. ا.، 1381. بررسی تراکم جمعیت سرخرطومی برگخوار Platymycterus marmoratus Fst. (Col.: Curculionidae) روی کلنهای مختلف صنوبر در استان گیلان. نامة انجمن حشرهشناسی ایران، جلد 22، شمارة2، صفحات 61-45.
12
- صدر، م.، 1384. بررسی تراکم جمعیت شتة Pterocomma populeum (Kaltenbach, و دشمنان طبیعی آن روی گونهها و کلنهای مختلف صنوبر در کرج. پایاننامة کارشناسی ارشد در رشتة حشره شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، 109 صفحه.
13
- قاسمی، ر.، مدیر رحمتی، ع. و همتی، ا.1381 گزارش نهایی آزمایش مرحلة نهایی سازگاری ارقام مختلف صنوبر (پوپولتوم مقایسهای) در منطقة کرج. معاونت آموزش و تحقیقات وزارت جهاد سازندگی، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع، 61 صفحه.
14
- Allegro, G. and Cagelli, L., 1996. Susceptibility of Populus nigra L. to the woolly poplar aphid (Phloeomyzus passerinii Sign.). Forest Genetics, 3: (1): 23-26.
15
- Allegro, G., Picco, F. and Biannco, B., 1996. Resistance behavior to Phloeomyzus passerinii Sign. of some recently selected Italian poplar clones. FAO International Poplar Commission, Hungary, 1: 199-208.
16
- Bigaman, B.R. & Hart, E.R., 1992. Feeding and oviposition preferences of adult cottonwood leaf beetles (Coleoptera: Chrysomelidae) among populus clones and leaf age classes, Environmental Entomology. 21: 508- 517.
17
- Chararas, C., 1972. Les insects du peuplier biologie - ecologie noctivite methodes de protection. Librairie de la Faculte des Sciences. Paris, 372 pp.
18
- Hanif, G., 1995. Termites: amenace to forestry and agricultural crops and new concepts in their management. Pakistan Journal of Forestry, 45(1): (1,2-38)
19
- Önder, F. and Lodos, N., 1983. Preliminary list of Tingidae with notes on distribution and importance of species in Turkey. Ege universitesi Ziraat Fakultesi Yayinlari, Bornova- Izmir. 51pp.
20
- Pericart, J., 1983. Faune de France in Hémiptères Tingidae Euro- Méditerranéens. vol. 69. Ouvrage publié avec le concours du centre National de la Recherche Scientifique. Fédération Francaise des sociétés de sciences Naturelles.618 pp.
21
- Roberts, H., 1972. Forestry Research, Demonstration, and training Arbil IRAQ, F.A.O Forestry officer (Forest Entomology) Rome.
22
- Russo, A., Siscaro, G.,Spampinato, RG. And Barbera, G., 1994. Almond pests in Sicily. Acta Horticulturae. 373: 309-315.
23
- Serafimovski, A., 1973. The poplar bug (Monosteira unicostata Muls.) biology and ecology. Godisnik, Sumarski Institut Skopje, 9: 31- 63.
24
- U.S.EPA (U.S Environmental protection agency). 1999. Biological aspects of hybrid poplar cultivation on floodplains in Western North America: a review. EPA Document 910-R-99-002.
25
ORIGINAL_ARTICLE
معرفی شته های گیاهان دارویی و دشمنان طبیعی آنها در استان همدان
آفات گیاهان دارویی از موانع و مشکلات موجود در سر راه توسعة کشت گیاهان دارویی بهشمار میروند. به دلیل ماهیت مصرف گیاهان دارویی و به ویژه استفاده آنها در صنایع داروسازی، کشت و تولید ارگانیک آنها بشدت مورد توجه صنایع داروسازی قرار گرفته است. بهطوریکه شناخت عوامل محدودکنندة تولید این گیاهان و به ویژه شتة هایی که روی این گونه های گیاهی خسارت ایجاد می کنند از اهمیت بسزایی است. بر همین اساس طی سالهای 87-1385 روی گیاهان دارویی کشت شده و گیاهان مرتعی استان نمونهبرداری بهطور منظم و هفتگی در طول فصل رویشی گیاهان با روشهای رایج در جمعآوری حشرات ازجمله جمعآوری با دست یا قلمموی ظریف، تکاندن شاخ و برگ گیاه میزبان روی سینی سفید رنگ انجام گردید. بهطوریکه بعد از جمع آوری شته ها از روی گیاه میزبان، نمونه ها به داخل مایع نگهدارنده (الکل 70%) منتقل گردید. همچنین دشمنان طبیعی این حشرات ازجمله شکارگرها و انگلها (پارازیتوئید) جمعآوری شد. بر این اساس، 21 گونه شته از روی گیاهان هدف و همچنین 10 گونه دشمن طبیعی آنها جمعآوری و مورد شناسایی قرار گرفت.
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_106231_adf5035882d1a84d9d9f3aa5b95accc7.pdf
2009-11-22
115
127
آفت
شته
گیاه دارویی
دشمن طبیعی
همدان
نورعلی
رجبی مظهر
rajabi1351@gmail.com
1
نویسندة مسئول، مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان
LEAD_AUTHOR
علی
رضوانی
2
استاد پژوهشی، مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
AUTHOR
احسان
رخشانی
e-rakhshani@yahoo.com, rakhshani@uoz.ac.ir
3
استادیار، گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
AUTHOR
حمید
یارمند
hamid_yarmand@yahoo.com
4
مربی پژوهشی، گروه تحقیقات حفاظت و حمایت، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
AUTHOR
- حجت، س. ح.، 1375. حشرات (راهنمای جمع آوری و شناسایی). انتشارات موسسه امیرکبیر، تهران، 436 صفحه.
1
- رجبی مظهر، ن.، خیری، ه. و لطفی، م.، 1386. جمعآوری و شناسایی آفات گیاهان دارویی گزنه و بومادرانو دشمنان طبیعی آنها در استان همدان. خلاصه مقالات سومین همایش گیاهان دارویی. انتشارات دانشگاه شاهد. ص 72.
2
- رجبی مظهر، ن.، رخشانی، ا.، تومانویچ، ژ. و استاری، پ.، (1387). گزارش زنبور پارازیتوئید Aphidius tanacetarius Mack. از ایران. خلاصه مقالات هجدمین کنگرة گیاهپزشکی ایران. انتشارات دانشگاه بوعلی سینا. صفحة 78.
3
- رجبی مظهر، ن.، رضوانی، ع.، رخشانی، ا. و خیری، ه.، 1386. معرفی آفت شتة گیاه دارویی همیشهبهار Calendulla officinalisو زنبور پارازیتوئید آن در استان همدان. خلاصه مقالات سومین همایش گیاهان دارویی. انتشارات دانشگاه شاهد. ص 73.
4
- رضوانی، ع.، ترمه، ف. و موسوی، م.، 1373. شته های ایران و میزبانهای آنها. انتشارات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت کشاورزی. 67 صفحه.
5
- رضوانی، ع.، 1380. کلید شناسایی شتههای ایران. انتشارات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، وزارت جهادکشاورزی.
6
- ضرابی، م.، 1377. فون حشرات 27 گونه گیاه دارویی در دو منطقة جغرافیایی تهران و یاسوج. خلاصه مقالات سیزدهمین کنگرة گیاهپزشکی ایران. انتشارات دانشگاه تهران. صفحه 225.
7
- قشلاقی، ن.، 1376. معرفی آفات چند گونه گیاه دارویی مهم در ایران. سومین کنگرة علوم زراعت و اصلاح نباتات. صفحه 169.
8
- محرمی پور، س.، ناظمی رفیع، ج.، مروتی، م.، طالبی، ع. ا. و فتحی پور، ی.، 1382. تأثیر عصارههای خرزهره، اسطوخودوس و آنغوزه بر شاخصهای تغذیهای حشرات کامل شپشة آرد Tribolium castaneum . نامة انجمن حشره شناسی ایران. 57 (1)، ص 89-69.
9
- نگهبان، م. و محرمی پور، س.، 1386. کارآیی اسانس دو گونه درمنة Artemisia sieberi و Artemisia scoparia بر شاخصهای تغذیهای شپشة آرد Tribolium castaneum . فصلنامة تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 23 (1). 23-13.
10
_ نگهبان، م. و محرمی پور، س.، 1386. کارآیی اسانس گیاهان Artemisia sieberi و Artemisia scoparia روی فعالیت زیستی سوسک چهار نقطهای حبوبات Callosobruchus maculates . فصلنامة تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 23 (2). 157-146.
11
- یارمند، ح.، صادقی، س.ا.، محمدی، م. و سیف اللهی ا.ر.، 1384. مطالعة بخشی از فون بندپایان گیاهان دارویی مراتع در استانهای تهران، قزوین، اصفهان. مجلة پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران 3 (2)، 128-107.
12
- Abramson, C.I., Wanderley, P.A., Mina, A.J. & Wanderly, A.J., 2007. Capacity of earwing Marava arachidis to access Fennel plants Foeniculum vulgare in Laboratory and field. Ciencia Rural. Santa Maria. 37(6), 1524-1528.
13
- Abramson, C.I., Wanderley, P.A., Wanderly, A.J., Mina, A.J. & Souza, O.B., 2006. Effect of essential oil from Citronella and Alfazema on Fennel Aphids Hyadaphis foeniculi and it's predator Cycloneda sangoinea. American Journal of Enviromental Sciences. 3 (1), 9-10.
14
- Akhtar, I. & Khaliq, A., 2003. Impact of plant phenology and Coccinellid predators on the population dynamic of Rose Aphid Macrosiphum rosaeformis Das. on Rose. Asian journal of plant sciences. 2(1): 119-122.
15
- Arnason, J.T., Philogene, B.J.R. and Morand, P., 1989. Insecticides of plant origin. American Chemical Society, Washington, DC. 213p.
16
- Blackman, R.L. & Eastap, V.F., 1994. Aphids on world's trees. An identification and information Guide. CAB International, UK. 989 pp.
17
- Deshmarchelier, J.M., 1994. Grain Protectants: Trend and developments: In Highley, E.,Wroght, E.J., Banks, H.J. and Champ, B.R. (Eds.). Proceedings of the 6th International working Conference on stored-product protection 17-23 April 1994. CanberraAustralia, Vol. 2, Cab Intenational, Wallingford, UK. pp. 722-728.
18
- Enan, E., 2001. Insecticidal activity of essential oil: Octapaminergic sites of action. Comparative Biochemistry and Physiology, 130: 325-337.
19
- Jacobson, M., 1989. Botanical pesticides: past, present and future: In Arnason, J.T., Philogene, B.J.R. and Morand, P.,S. Insecticides of plant origin. ACS Syposium series No. 387. American Chemical Society, Washington, pp. DC. 1-10.
20
- Keita, S.M., Vincent, C., Smchmit, J., Ramaswamy, S. and Belanger, A., 2000. Effect of various essential oils on Callosobruchus maculates (F.) (Col.: Bruchidae). Journal of Stored Products Research, 36: 355-364.
21
- Luik, A., Hanni, L., Merivee, E., Ploomi, A., Trang, T. & Weromann, E. 2005.Studies in environmentally friendly plant protection in Estonia. NJF Report (Nordiska Jordbruks Forskares) , 25(3), 211-230.
22
- Talebi, A.A., Rakhshani, E., Fathipour, Y. Stary, P., Tomanovic, Z. & Rajabi Mazhar, N.A. 2009. Aphids and their parasitoids(Hym, Braconidae: Aphidinae) associated with medicinal plants in Iran. American-Eurasian Journal of Sustainable Agriculture, 3(2): 205-219.
23
- Shaboshnikov, G. Kh. 1967. Keys to the Insects of the European USSR. V.1. Key Order: Homoptera, Suborder: Aphidinae . 616-800.
24
- Stary, P., Vinicius, M.S. & Paes Bueno, V.H., 2007. Aphids parasitoids and their associations related to biological control in Brazil. Revista Brasileira de Entomologia, 51(1), 107-118.
25
- Stufkens, N.A. & Teulon, D.A., 2003. Distribution, host range and flight pattern of the Lettuce aphid in New Zealand. New Zealand Plant Protection. 56, 27-32.
26
ORIGINAL_ARTICLE
گزارش پروانۀ (Pandesma robusta Walker (1958) (Lep.: Noctuidae از ایران و تعیین میزان خسارت آن در درختان آکاسیا (Acacia albidula (Del. در جنگلهای منطقۀ بوشهر
آکاسیا آلبیدا Acacia albida Del.)) یا آکاسیای حلقه سیبی با داشتن گلآذینهای سنبله از بقیۀ آکاسیاها که دارای گلآذین سرسان مانند (کلاپرک) میباشند منفک میشود (شکل 1). زیستگاه این گونه از آکاسیا در جهان از ساواناهای خشک و بسترهای رودخانهای شمال آفریقا، سنگال، گامبیا، سودان، اتیوپی و سومالی تا آنگولا و نامبیا ادامه مییابد. تنها منطقۀ رویشگاه طبیعی این گونه در ایران قطعۀ 30 هکتاری در مجاورت روستای رزمآباد دشتی واقع در شمالشرقی شهر خورموج در استان بوشهر میباشد . این گونه در سال1376 بهعنوان زیرگونۀ (Acacia albida Del. Subsp. Surculosa Djavanshir, Emtehani & Djazirei) در ایران معرفی شده است (شکل 2) (جوانشیر و همکاران، 1376)..درختان این گونه در اسفندماه گل میدهند ولی بر روی این درختان میوه تشکیل نمیشود. آفات یکی از عواملی هستند که میتوانند در تشکیلنشدن میوه در گیاهان مؤثر باشند، اگرچه در خصوص آفات و بیماریهای درخت آکاسیا آلبیدا گزارشهایی موجود است، ولی هیچ گزارشی در خصوص آفات گل و میزان خسارتهای ناشی از آن در ایران وجود ندارد. این تحقیق به شناسایی آفت گل و میزان خسارت آن در این گونه میپردازد. بررسی برای جمعآوری آفت گل آکاسیا آلبیدا از اوایل اسفندماه که گلآذینهای سنبلۀ این گونه در منطقۀ رزمآباد شهرستان دشتی در استان بوشهر ظاهر میشود آغاز گردید. لاروهایی به طول پنج میلیمتر که در حال تغذیه از قسمتهای مختلف گل بودند جمعآوری و پس از انتقال به اتاق رشد در ظرفهای پرورش که دارای منافذی جهت تهویۀ هوا بودند قرار داده شدند تا حشرۀ کامل بهدستآید. پرورش در شرایط دمایی بین30-28 درجۀ سانتیگراد و رطوبت نسبی60 درصد و تناوب نوری 6 ساعت تاریکی و 18 ساعت نور انجام شد. جهت تغذیۀ لاروهای جوان از گلآذینهای چیده شدۀ آکاسیا آلبیدا که در یخچال نگهداری میشدند استفاده گردید. روزانه گلآذینهای آکاسیا آلبیدا به لاروها داده شد و همزمان ظروف پرورش نظافت گردید. این آزمایش تا تشکیل شفیره ادامه یافته و مراحل رشد و نمو لاروها تا تشکیل شفیره و حشرۀ کامل ثبت گردید. بهطوریکه با مراجعه به منابع معتبر و ارسال نمونه به مؤسسۀ تحقیقات گیاهپزشکی کشور نام علمی آن تعیین گردید. برای بررسی میزان خسارت، 10 پایه درخت آکاسیا آلبیدا بهطور تصادفی در این ذخیرهگاه انتخاب شد. بر روی هر درخت پنج شاخه به طور تصادفی انتخاب شد و تعداد20 گلآذین چیده و پس از انتقال به آزمایشگاه تعداد کل گلها یا جوانهها و تعداد گلها یا جوانههای خسارت دیده شمارش و ثبت گردید. بدلیل عمر کوتاه گل در این گیاه، نمونهبرداری فقط یکبار انجام شد. میزان خسارت آفت بهصورت میانگین درصد جوانه یا گل خسارتدیده در کل ذخیرهگاه محاسبه گردید. نتایج نشان داد که آفت گل در درخت آکاسیا آلبیدا در استان بوشهر حشرهای بنام Pandesma robusta ازراستۀ Lepidoptera، تیرۀ Noctuidae، زیر تیرۀ Catocalinae و قبیلۀ Ophiusini میباشد. این حشره گونهایست که بیشتر در مناطق حارهای بهویژه از جزایر قناری و آفریقای شمالی گزارش شده است. لاروهای این حشره روی گونههای Acacia spp.و Prosopis spp. گزارش شدهاند. البته پراکنش این گونه کم و حتی بر روی گیاهان فوقالذکر بهندرت یافت شده است. تحقیق حاضر اولین گزارش از این حشره در ایران و بر روی گیاه آکاسیا آلبیدا است. نتایج میزان خسارت این آفت بر روی ده پایه از درخت آکاسیا آلبیدا نشان داد که متوسط میزان آفتزدگی گل در این گیاه توسط لاروهای این حشره حدود 9/25 میباشد و درصد آفتزدگی در بین پایههای مطالعه شده از 10 تا 38 درصد متغیر بود.
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_106232_ff155db0f55d1632cb9985bc67e54224.pdf
2009-11-22
128
131
آکاسیا آلبیدا
آفت
خسارت
robusta Pandesma
بوشهر
اصغر
مصلح آرانی
amosleh@yazduni.ac.ir
1
نویسنده مسئول، استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد- صفائیه- خیابان پژوهش
AUTHOR
محمد حسن
امتحانی
2
استادیار، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه یزد
AUTHOR
محمد حسین
جزیرهای
3
استاد، مشاور ریاست دانشگاه یزد
AUTHOR
سهیل
مهاجری
4
کارشناس، ادارۀ کل منابع طبیعی استان بوشهر
AUTHOR
- امتحانی، م.، 1382. آکاسیاهای بومی ایران. انتشارات دانشگاه یزد. یزد. 122 صفحه.
1
- جوانشیر، ک.، امتحانی، م. ح. و جزیرهای، م. ح.، 1376. انتشار طبیعی آکاسیای سفید (Acacia albida Del.) در ایران بصورت زیرگونه جدیدAcacia albida Del. Subsp. Surculosa Djavanshir, Emtehani & Djazirei. مجله منابع طبیعی، 2 (50) 27-15.
2
- Center, T. D. and Jahnson, C. D., 1974. Coevolution of some seed beetle (Coleoptera: Bruchidae) and their hosts. Ecology, 55: 1096- 1103.
3
- Mohammed, A. R. A. and Hussain, A. A., 1995. Predation of Acacia seeds by bruchid beetles and its relation to altitudinal gradient in south-western Saudi Arabia. Journal of Arid Environments, 29: 99-105.
4