بررسی میزان خسارت سنک Monosteira unicostata روی گونه‌ها و کلن‌های مختلف صنوبر در کرج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران ،ص. پ.: 116-13185

چکیده

سنک صنوبر (Monosteira unicostata) یکی از آفات مهم درختان خانواده ٍٍSalicaceae  به ویژه درختان صنوبر در کرج می‎باشد. در دهه گذشته، فعالیت این آفت روی گونه‎ها و کلنهای مختلف صنوبر در نهالستانها و صنوبرکاریهای این منطقه قابل توجه بوده است. در این بررسی خسارت سنک صنوبر روی 15 گونه و کلن‌ صنوبر که در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با سه تکرار به منظور تعیین سازگاری و میزان عملکرد چوب آنها در ایستگاه تحقیقات البرز کرج کاشته شده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی خسارت روی نهالها در سال اول و دوم پس از کاشت انجام شد. در هر کرت آزمایشی از تعداد 25 نهال کاشته شده، تعداد 6 درخت در وسط هر کرت انتخاب گردید و از اواخرخرداد تا اواخر شهریور، به فاصله هر 15 روز یکبار نمونه برداری از خسارت سنک بر اساس تخمین درصد برگهای خسارت دیده (ناشی از تغذیه و میزان فضولات آفت) در واحد درخت صورت گرفت. برای کمی کردن نمونه‌برداریها از روش امتیاز‌دهی استفاده شد. به این منظور 5 امتیاز تعریف شده از صفر تا چهار با توجه به درصد برگهای خسارت دیده روی هر درخت در نظر گرفته شد. میانگین نمره‎های داده شده به نهالهای هر کرت محاسبه و داده‌ها به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار  MSTAT-Cمورد تجزیه آماری قرار گرفت و میانگین‌ها با آزمون چند‌دامنه‌ای دانکن مقایسه گردید. تجزیه واریانس داده‎های به دست آمده از خسارت آفت در سال 1370 و 1371 نشان داد که تفاوت معنی‌داری در سطح یک درصد بین تیمارها (گونه ها و کلن های صنوبر) وجود دارد، همچنین گروه‎بندی میانگین‌های خسارت (آزمون دانکن) در سطح یک درصد نشان داد که در بین گونه‌ها وکلنهای صنوبر، بیشترین خسارت سنک به گونه Populus simonii وارد شده و گونه های‎ P. trichocarpa،P.ciliata  و همچنین کلن P. alba 44/9 از نظر میزان خسارت وارده به ترتیب بعد از گونه‎ی فوق و سایر  تیمارها مانند، کلنP. alba. 58/57  و همچنین کلن‌های متعلق به گونه P. nigra در گروه بعدی قرار گرفتند.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Poplar lace bug (Monosteira unicostata) damage on different poplar species and clones in Karaj

نویسندگان [English]

  • M. Babmorad
  • E. Azizkhani
  • R. Omid
  • E. Farashiani
چکیده [English]

Poplar lace bug (Monosteira unicostata Muls. & Rey) is one of the most important insect pest of Salicaceae family especially poplars in Karaj. In last two decades activity of the pest has been considerably high on a variety of native and exotic species and clones of poplar in nurseries, plantations and wood lots. In the course of a survey, to study adaptability & wood yield of 15 native & exotic poplar species and clones in Alborz Research station in Karaj, we examined damage of poplar lace bug on one and two year seedlings. A randomized complete block design with 3 replications was applied. Each block includes 25 stands. Buffers were ignored and 6 stands were examined for lace bug damage at 15 days intervals starting in mid-June until mid September. In order to sample, percent damage on leaves (feeding damage & frass rate) a numbering method (0-4) was used to quantify damage rate. Data were analyzed by MSTAT- C program and the average of damage on treatments was comprised by Duncan test. Based on two years results obtained, there was significant difference among treatments, at level of 1%. Of all, Populus simonii had the highest damage followed by P. trichocarpa, P. ciliata and P.alba 44/9. Other clones including P.alba 58/57 as well as clones belonging to P. nigra suffered lower damage compared to the above.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poplar
  • Poplar lace bug
  • Monosteira unicostata
  • damage rate
  • Karaj
-        باب مراد، م.، باقری زنوز، ا. و یارمند، ح.، 1383. بررسی بیولوژی سنک صنوبر Monosteira unicostata (Muls. & Rey) (Het.: Tingidae) در کرج. پژوهش و سازندگی، 17(1): 82-71.
-        باب‎مراد، م. و صادقی، س. ا.، 1383. گونه‎ها و کلن‎های صنوبر میزبان بندپایان زیان‎آور در کرج. مجله پژوهشی تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 2(1): 21-1.
-        باب‌مراد، م.، عبایی، م. و عسکری، ح.، 1380 . میزبانهای سنک صنوبر unicostataMonosteiraو بررسی مقدماتی ترجیح میزبانی آن در کرج. خلاصه مقاله های دومین همایش ملی گیاهپزشکی جنگلها و مراتع، ص 42.
-        تاراسی، ج.، صادقی، س. ا. و باب‌مراد، م.، 1381. بررسی شدت خسارت شته مارپیچ دمبرگ صنوبر Pemphigus spirothecae Pass. روی کلن‌های مختلف تبریزی در استان زنجان. خلاصه مقالات پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی، دانشگاه رازی کرمانشاه، صص: 200 -199
-        حقیقیان، ف.، صادقی، س. ا. و طالبی، م.، 1382. معرفی زنجرک Empoasca descedens (Hom.: Cicadellidae) به عنوان آفت صنوبر و بررسی تراکم آن روی کلن‌های مختلف صنوبر در استان چهار محال و بختیاری. مجله پژوهشی حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 1(1): 110.
-        رجبی مظهر، ن.، محرمی پور، س. و صادقی، س. ا.، 1383. مقایسه پارامترهای جمعیت پایدار شته مومی صنوبر (Phloeomyzus passerinii) روی دوازده کلن صنوبر. نامه انجمن حشره‌شناسی ایران، 24(1): 97-83.
-        شجاعی، م.، 1363. بررسی خصوصیّات بیواکولوژیک حاکم در تغییرات فون حشرات و مقاومت درختان صنوبر در ایران. مجموعه مقالات ارایه شده در سمینار اهمّیّت صنوبر، مؤسسه‌ی تحقیقات جنگلها و مراتع، صص: 34-27.
-        شجاعی، م.، لطفیان، ح.، نصرالهی، ع.، یاسینی، ا. و قاسمی، ر.، 1377. بررسی بیواکولوژی شته مومی صنوبر Phloeomyzus passerinii Sing. و شرایط مقاومت میزبان در صنوبرکاریهای ایران. مجله علوم کشاورزی دانشگاه آزاد ایران، 14: 49-21.
-        صادقی، س. ا.، تاراسی، ج. و عسکری، ح.، 1380. بررسی حساسیت و مقاومت یازده کلن صنوبر به شته مومی صنوبر Phloeomyzus passerinii Sing. در استان زنجان. نشریه آفات و بیماریهای گیاهی، 2: 67-57.
-        صادقی، س. ا.، محرابی، ا. و زینالی، س.، 1381. بررسی میزان تخم‎ریزی سنک صنوبر Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) روی گونه‎ها و کلن‎های مختلف صنوبر در شرایط آزمایشگاهی و صحرایی کرج. خلاصه مقاله‎های پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، جلد 1، ص 205.
-         صالحی، م. و صادقی، س. ا.، 1380. بررسی ترجیح میزبانی سرخرطومی برگخوار صنوبر Platymycterus marmoratus Fst. (Col.: Curculionidae) روی 10 کلن صنوبر. خلاصه مقالات دومین همایش ملی گیاه‌پزشکی جنگلها و مراتع، ص: 144.
-        قاسمی، ر. و مدیر رحمتی، ع.، 1382. آزمایش سازگاری و بررسی میزان تولید چوب کلن‌های مختلف صنوبر (کلنهای تاج بسته) در منطقه کرج. فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 11(3): 390-359.
-        Allegro G., Picco, F. and Biannco, B., 1996. Resistance behavior to Phloeomyzus passerinii of some recently selected Italian poplar clones. FAO International Poplar Commission, Hungary, 1: 199-208.
-        Arru, G. and Lapietra, G., 1979. Breeding poplars for resistance to insect pests. IUFRO: Proceeding of the Meeting Concerning Poplars in France and Belgium, Wageningen, Dorschamp Research Institute.
-        Chararas, C., 1972. Les insects du peuplier, biologie, ecologie et methodes de protection. Librairie de la Faculte des Sciences, Edito Paris, 372 p.
-        Drake, C. J. and Ruhoff, F. I. A., 1965. Lace bugs of the world: a catalog (Hemiptera: Tingidae). Smithsonian Institution, U. S. Natural Museum, Bull. 243, Washinton D.C, 634 p.
-        Frison, G., 1991. Choice of clones for poplar silviculture in the ventro. Informatore Agrario, 47(1): 47-49.
-        Lapietra, G. and Allegro, G., 1986. Susceptibility to Phloeomyzus passerinii Sign. of poplar clone cultivated in Italy. Informatore Fitopatologico, 40(11): 41-44.
-        Longo, S. and Siscaro, G., 1989. Rilievi sulle infestazioni di Monosteira unicostata (Muls. & Rey) in Sicilia orientale. Atti virisi ed Entomofauna del Mandorlo Bari Valenzano, Pp: 77-92.
-        Önder, F. and Lodos, N., 1983. Preliminary list of Tingidae with notes on distribution and importance of species in Turkey. Ege universitesi Ziraat Fakultesi Yayinlari, Bornova, Izmir, 51p.
-        Pericart, J., 1983. Faune de France in Hémiptères Tingidae Euro- Méditerranéens. vol. 69. Ouvrage publié avec le concours du centre National de la Recherche Scientifique. Fédération Francaise des sociétés de sciences Naturelles.618 pp.
-        Russo, A., Siscaro, G., Spampinato, R. G. and Barbera, G., 1994. Almond pests in Sicily. Acta Horticulturae, 373: 309-315.
Serafimovski, A., 1973. The poplar lace bug (Monosteira unicostata Muls. & Rey) biology and ecology. Godisnik Sumarski Institut Skopje, 9: 31-63.