معرفی زنبور (Gelis caudator (Hym.: Ichneomonidae پارازیتوئید پروانه بذرخوار ارس برای اولین بار از ایران

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

1 نویسنده مسئول، مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین

2 استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین

3 استاد، دانشگاه سالزبورگ، بخش جانورشناسی، اطریش

چکیده

در بررسی‌هایی که بمنظور شناسایی بذرخوارهای درخت ارس (Juniperus excelsa) طی سالهای 87-1384 در استان قزوین انجام شد، یک گونه زنبور پارازیتوئید از روی شفیره‌های پروانه بذرخوار Argyresthia sp. (Lep.: Yponomeutidae) جمع‌آوری و با نام Gelis caudator Horstmann, 1986 شناسایی گردید. این زنبور در گروه گونه‌ای cinctus قرار داشته و متعلق به زیر‌خانواده Cryptinae می‌باشد. این گونه برای اولین بار توسط Horstmann (1986) و بر اساس نمونه‌های ماده توصیف گردید. او به مرور به گونه‌های جنس Gelis در غرب پاله‌آرکتیک پرداخته و کلیدی را برای ماده‌های بال کوتاه و بال بلند که شامل 34 گونه می‌باشد، تهیه کرده و از خصوصیاتی همچون داشتن 2 نوار مشخص رنگی در بال جلو که گاهی در بالای سلول رادیال رنگ محو شده و باعث تقسیم باند بزرگ به 2 باند شده است، در کلید برای تفکیک گونه استفاده نمود (Horstmann, 1986). نرها بعداً توسط Schwarz (1994) با مرور گونه‌های جنس Gelis در اروپا توصیف گردید. او به تعریف مجدد گروه گونه‌ای cinctus پرداخته و با قرار‌دادن گونه یادشده در گروه cinctus اطلاعاتی در مورد رفتار و زیستگاه‌های آن ارائه نمود و کلید جدیدی را برای گونه‌های جنس Gelis بال کوتاه در اروپا تهیه کرد (Schwarz, 1994). از این زیر‌خانواده تا کنون 27 گونه متعلق به 13 جنس از ایران گزارش گردیده است (Masnadi-Yazdinejad & Jussila, 2008). این گونه از کشورهای آلمان، اطریش، لهستان و انگلستان گزارش گردیده و بنا بر آخرین کاتالوگ خانواده (Yu et al., 2005) این اولین گزارش از گونه یادشده از ایران است.
برخی مشخصات مهم این گونه به‌شرح زیر است:
موهای بدن سفید، شاخک 28-25 بندی، طول بند سوم 2/3 تا 7/3 برابر عرض آن،Tylus  در بندهای 11 تا 13، سر مات و با نقاط نامشخص، بدن مخصوصاً پیشانی مضرس، کلیپئوس درخشان، ران پای عقب 6/4 تا 5 برابر پهنا.
نمونه مورد مطالعه: 20 نمونه ماده (8 نمونه در کلکسیون دکتر Schwarz، مابقی نمونه‌ها در کلکسیون مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قزوین)، جمع‌آوری شده زیر پوستک درخت ارس و پرورش از شفیره پروانه Argyresthia sp.، ارتفاع 1266 متر، 49˚ 18' E 36˚ 33' N، 21/9/86، جمع‌آوری‌کنندگان: علی زرنگار و بابک قرالی. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The first record of Gelis caudator (Hym.: Ichneumonidae) As parasitoid of juniper seed moth from Iran

نویسندگان [English]

  • A. Zarnegar 1
  • B. Gharali 2
  • M. Schwarz 3
چکیده [English]

The parasitoid Gelis caudator of the subfamily Cryptinae (family Ichneumonidae) is here recorded for the first time from Iran. The adult specimens of G. caudator were collected under the bark of host tree, Juniperus excelsa, where the overwintering larvae and pupae of the pest Argyresthis sp. (Lepidoptera, Yponomeutidae) were occurred. Some specimens emerged from the pupae of the host.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gelis caudator
  • juniper seed moth

مراجع

- Horstmann, K., 1986. Die westpaläarktischen Arten der Gattung Gelis Thunberg, 1827, mit macropteren oder brachypteren Weibchen (Hymenoptera, Ichneumonidae). Entomofauna, 7(30): 389-424.
- Horstmann, K., 1993. Revision der brachypteren Weibchen der westpaläarktischen.Cryptinae (Hymenoptera, Ichneumonidae). Entomofauna, Zeitschrift Fur Entomologie, 14(7): 85-148.
- Masnadi-Yazdinejad, A. and Jussila, R., 2008. A study to the Iranian Cryptinae (Hymenoptera: Ichneumonidae). Journal of Entomological Society of Iran, 28(1): 1-11.
- Schwarz, M., 1994. Beitrag zur Systematik und Taxonomie europäischer Gelis-Arten mit macropteren oder brachypteren Weibchen (Hymenoptera, Ichneumonidae). Linzer biologische Beiträge, 26: 381-391.
Yu, D., van Achterberg, K. and Horsmann, K., 2005. World Ichneumonidae 2004. Taxonomy, biology, morphology and distribution, Taxapad CD. Vancouver, Canada.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 خرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 09 خرداد 1395

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار