کنه‌های بالا خانواده (Tetranychoidea (Acari:Prostigmata مرتبط با درختان و درختچه‌های پارکهای جنگلی در مشهد

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسنده

نویسنده مسئول، استادیار گروه گیاه‌پزشکی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

اهمیت حفظ و توسعه فضاهای سبز شهری و پیرامون شهری به لحاظ کارکردهای مختلف بر کسی پوشیده نیست. گرچه بیشتر درختان و درختچه‌های فضاهای سبز شهری عمدتاً برای تأمین زیبایی و سایه کاشته می‌شوند ولی مزایای بی‌شمار زیست‌محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آنها را نیز نمی‌توان نادیده گرفت. بدیهی است خدمات فوق‌الذکر وقتی در حد کمال بروز خواهد کرد که درختان از سلامت کامل برخوردار باشند (امانی، 1383). تعداد کنه‌های گیاهی خسارت‌زا در سطح دنیا بالغ بر 4000 گونه برآورد شده است (Bolland et al., 1998) که بسیاری از آنها روی درختان و درختچه‌های زینتی اهمیت ویژه‌ای دارند. در ایران از حدود 1040 گونه کنه گزارش شده (کمالی و همکاران، 1380) حدود 90 گونه آنها روی درختان و درختچه‌های غیرمثمر در نقاط مختلف کشور فعالیت دارند (خلیل منش، 1351; عبایی، 1362; بهداد، 1366; خسروشاهی و اربابی، 1376; بریمانی ورندی و کمالی، 1377; کمالی و همکاران، 1380; بریمانی ورندی و همکاران، 1383; خانجانی و حداد ایرانی نژاد، 1385). این درحالیست که هنوز در بسیاری از مناطق کشور، از جمله استانهای خراسان هیچ مطالعه اختصاصی بر روی تنوع گونه‌ای کنه‌های زیان‌آور درختان و درختچه‌های غیرمثمر و زینتی در فضاهای سبز شهری و پارکهای پیرامون شهری انجام نشده است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Tetranychoid mites (Prostigmata: Tetranychoidea) associated with forest trees and bushes in suburb parks in Mashhad, NE Iran

نویسنده [English]

  • H. Sadeghi Nameghi
چکیده [English]

A detailed knowledge of species diversity of pests of each host plant and the seasonal occurrence of them is essential for an integrated pest management program. To provide such basic information, a two-year survey was conducted for the first time on injurious mites associated with coniferous and broad leaf trees and shrubs in forest parks in and surrounding of Mashhad. As a result, 14 mite species belonging to families Tetranychidae and Tenuipalpidae were collected and determined. Among them,9 species are reported for the first time from Razavi Khorasan province including 3 new records for Iranian fauna. The species, Oligonychus ununguis (Jacobi) and Tetranychus turkestani (U.& N.) were found in higher numbers and had more hosts. This article presents information on morphological characteristics as well as habits of collected mites on some common trees and bushes in woodland areas in suburbs of Mashhad city.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pests
  • Plant mites
  • Forest parks
  • Green space
  • Mashhad
- امانی، م.، 1383. درختان شهری و پیرامون شهری. مجله فضای سبز. سازمان پارک ها و فضای سبز تهران. 27: 20-6.
- بریمانی ورندی، ح. و کمالی، ک.، 1377. بررسی فون کنه های سوزنی برگان مازندران. خلاصه مقالات سیزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، آموزشکده کشاورزی کرج، 5-1 شهریور:174.
- بریمانی ورندی،ح.، خانجانی، م.، دهبندی، ع. و قاسمی س.، 1383. معرفی فون کنه های درختان پهن برگ جنگل های ساری. خلاصه مقالات شانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران، دانشگاه تبریز، 11-7 شهریور: 267.
- بهداد، ا.، 1366. آفات درختان، درختچه های جنگلی و گیاهان زینتی ایران. انتشارات سپهر، تهران. 807 صفحه.
- خانجانی،م. و حداد ایرانی نژاد، ک.، 1385. کنه های زیان آور محصولات کشاورزی ایران. انتشارات دانشگاه همدان. 515 صفحه.
- خسرو شاهی، م. و اربابی، م.، 1376. کنه های خانواده تنیوئیپالپیده (Acari: Tenuipalpidae) ایران و معرفی چند گونه جدید برای دنیا و ایران. وزارت کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی. 56 صفحه.
- خلیل منش، ب.، 1351. فون کنه های گیاهی ایران. نشریه آفات و بیماریهای گیاهی، 35: 38-30.
- عبایی، م.، 1362. فهرست آفات درختان و درختچه های جنگلی و غیر مثمر. نشریه اختصاصی موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی، 147 صفحه.
- کمالی، ه.، 1385. خسارت کنه Trisetacus sp. (Acari: Eriophyoidae) بر روی درختان کاج Pinus sp. در مشهد. خلاصه مقالات هفدهمین کنگره گیاه پزشکی ایران، کرج، 14-11 شهریور: 210.
-کمالی،ک.، استوان، ه. و عطامهر، ا.، 1380. فهرست کنه های گیاهی ایران. مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد. 191 صفحه.
- Bolland, H. R., Gutierrez, J. & Fletchmann, C. H. W., 1998. World catalogue of the spider mite family (Acari: Tetranychidae). Brill Pub. 384 p.
- Jeppson, L. R., Keifer, H. H. & Baker, E. W., 1975. Mites injurious to economic plants. University of California Press, Berkely. 614 p.