تعیین میزان آلودگی موخور در جنگل‌های بلوط میان تنگ استان ایلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

2 کارشناس ارشد جنگل‌داری، اداره کل منابع طبیعی استان ایلام

3 نویسنده مسئول، کارشناس ارشد ژئومورفولوژی و مدرس دانشگاه پیام نور ایلام

4 کارشناس ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، اداره کل منابع طبیعی استان ایلام

چکیده

در سالهای اخیر لورانتوس یکی از مزاحم‌های عمده و اصلی اکوسیستم‌های شکننده جنگل‌های بلوط غرب کشور بوده است. لورانتوس همزیستی خود را عمدتاً با درختان گونه بلوط انجام داده و در حالت عادی به خودی خود مضر نیست، اما در صورت توسعه و افزایش فعالیت در جنگل می‌تواند زیان‌ها و خسارتهای زیادی را به درختان میزبان وارد نماید. جنگل‌های استان ایلام در اقلیم‌ها و شرایط رویشگاهی مختلفی واقع شده و براساس موقعیت اقلیمی و جغرافیایی جنگل‌ها، طبیعتاً قابلیت اکولوژیکی آنها با هم متفاوت است. تحقیق حاضر سعی دارد نسبت حضور لورانتوس را در رویشگاههای جنگلی استان ایلام (میان تنگ) آمار نگاری نموده و وضعیت فعلی توده‌ها را از این دیدگاه مورد بررسی قرار دهد. برای این منظور، با توجه به شرایط توپوگرافی منطقه و تغییر در پوشش گیاهی با افزایش ارتفاع از روش آمار‌برداری نواری به صورت منظم تصادفی استفاده گردید. به منظور انجام مطالعات کمّی و کیفی، تعداد 20 نوار نمونه در منطقه محاسبه گردید. فاصله نوارهای نمونه با توجه به تعداد آنها 100 متر در نظر گرفته شد. به منظور پیاده‌سازی نوارها، شبکه آمار‌برداری تنظیم گردید، به طوری که اولین نوار نمونه پس از طی 50 متر به طور تصادفی مشخص شد و نوار بعدی نیز پس از طی 100 متر از نقطه قبل تعیین شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که میانگین تعداد انگل‌های موجود بر روی نمونه‌ها در جهت‌های شمالی با جنوبی و شرقی دارای تفاوت معنی‌داری در سطح 5 درصد بوده است، اما میانگین این متغیر بین جهت‌های شرقی و جنوبی اختلاف معنی‌داری را نشان نمی‌دهد. همچنین معلوم شد که گونه بلوط بیشترین و گونه زالزالک کمترین آلودگی را داشته و بیش از 56 درصد نمونه‌ها از لحاظ سلامتی آلوده و به طور متوسط بر روی هر یک از پایه‌های آلوده 75/2 مورد انگل وجود دارد. همچنین نتایج تجزیه واریانس یکطرفه ارتباط معنی‌داری را بین مقایسه میانگین تعداد انگل‌های موجود بر روی نمونه‌ها و شیب‌های مختلف نشان نمی‌دهد.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An evaluation of showy mistletoe (Loranthus europaeus) infection of oak forests in Meyan tang, Ilam province

نویسندگان [English]

  • B. Naseri 1
  • F. Karami 2
  • F. Naderi 3
  • E. Salamat 4
چکیده [English]

Recently, showy mistletoe (Loranthus europaeus) has been a major menace in the fragile ecosystems of oak forests in western part of the country. Loranthus has done symbiosis mainly with oak trees and it is not troublesome by itself, but a massive population of Loranthus species in the same tree can cause sever damage and death on the host trees. Ilam province forests occur in different climates and stands conditions and provide various ecological potentialities based on their locations and geographical situations. The present work tries to determine the ratio of Loranthus presence in Ilam province forest stands (Meyan tang) and to evaluate the present status of the tree stands. In this regard, taking into account topographic conditions and vegetation changes along with elevation increase, the randomized stochastic bandy method was used. To perform quantitative and qualitative study, twenty type bands were calculated. The distance of type bands with regard to their number was selected as 100 m.  To carry down bands, a statistical network was designed in a way that the first band was randomly selected following 50 m pass and the next band was determined 100m apart. Results indicated that average number of parasitic plant in the sample in the directions of north compare to south and east differed significantly (five percent level). But average of this parameter between aspects of east and west did not show any significant difference. Oak and Crataegus were the most and least infected species respectively. Over 56% of the samples were infected and relative number of parasite occurrence was 2.75 per infected tree. Results of one-way analysis of variance didn’t show any significant correlation between average number of parasites on the samples and different slopes.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Loranthus europaeus
  • Oak
  • parasitic plant
  • Mayan tang
  • Ilam
-   اردبیلی، ژ. و فقیه، ا.، 1377. بررسی فنولوژی پراکندگی، تعیین گونه های دارواش و میزبان های آن در اردبیل. مجموعه مقالات سیزدهمین کنگره گیاه پزشکی ایران، کرج، 321 صفحه.
-   عزیزی، س. و کاوسی، م. ر.، 1388. تأثیر جهت های جغرافیایی در شدت آلودگی لورانتوس و تعیین میزبانهای آن در جنگل های استان ایلام. دومین همایش ملی جنگل ایران، کرج، 321 صفحه.
-      فتاحی، م.، 1388. بررسی جنگلهای بلوط زاگرس و مهمترین عوامل تخریب آن. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 60 صفحه.
-   کرتولی نژاد، د.، حسینی، م.، اکبری نیا، م. و میرنیا، س.خ.، 1387. معرفی دو روش تعیین شدت ابتلا به دارواش و مقایسه آنها در پارک جنگلی نور. مجله محیط شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، صص 57-64.
-      مهرآوران، ح.، 1376. آسیب شناسی گیاهی (ترجمه). انتشارات دانشگاه ارومیه، 401 صفحه.
-      موسوی، س. و شیمی، پ.، 1376. علف های هرز جنگلی جهان. انتشارات زحل، 386 صفحه.
-      نیکبخت، م.، 1373. تعیین تراکم دارواش ها و اثر آنها بر میزبانهای خود در جوامع جنگلی استان فارس. پژوهش و سازندگی، 22 (1) :58-50.
-      Engler, A. and Karuse, L., 1960. Loranthaseae, in A. Engler and K. Prantl Die Naturlichen Pflanzenfamilien Zwete stark verbesscrte Auflage herausgegcben von A. Engler fortgesetzt von H. Harms Band 16 (1): 98-203.
-      Jenny, J. L. and Dave, K., 1996. Dispersal, Germination and survival of New Zealand Mistletoes (Loranthaceae): dependence on Birds Newzealand journal of Ecology. 20 (1): 69-70.
-      Stoll, G. 2007. Biochemistry and molecular biology of mistletoe Host tree interaction and specificity. Phytomedicine. 6 (1): 14-24.