معرفی برگ‌خواران فرفیون و پارازیتوئیدهای آنها در مراتع استان آذربایجان‌شرقی

نیکدل, مصطفی; دردایی, علی اصغر; پزشکی, محمدحسن

doi:10.22092/ijfrpr.2011.106192

معرفی برگ‌خواران فرفیون و پارازیتوئیدهای آنها در مراتع استان آذربایجان‌شرقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ نویسنده مسئول. استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان‎شرقی، تبریز

² مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‎طبیعی استان آذربایجان‎شرقی، تبریز

³ کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‎طبیعی استان آذربایجان‎شرقی, تبریز

10.22092/ijfrpr.2011.106192

چکیده

گونه‌های زیادی از جنس فرفیون (Euphorbia) از خانواده Euphorbiaceae در مراتع استان آذربایجان‎شرقی پراکنده‌هستند. گونه‌های این جنس دارای شیرابه‌ای سمی در تمام قسمت‌های گیاه می‌باشند. در طی این بررسی آفات برگ‌خوار دو گونه متداول فرفیون شامل Euphorbia seguieriana Neck و Jaub & Spach E. heteradenia به‌ترتیب در نواحی مرتعی تیکمه‌داش و هوراند جمع‌آوری و شناسایی‌گردید. شب‎پره‌های برگ‌خوار Hyles lineata (Fabricius) و Hyles euphorbiae L. از خانواده Sphingidae )در منطقه هوراند) و Simyra dentinosa Freyer از خانواده Noctuidae )در منطقه تیکمه‌داش)، به‌عنوان عوامل مهم کنترل‌بیولوژیک فرفیون‌ها تشخیص‌داده‌شدند. در طی پرورش آزمایشگاهی لارو شب‌پره‌های فوق برای دستیابی به حشرات بالغ آنها، سه گونه پارازیتویید لارو و شفیره‌ برگ‌خواران مذکور بشرح زیر شناسایی‌شدند.
1- Cotesia vanessae Reinhard (Hym. Braconidae)
2- Hyposoter didymator (Thunberg) (Hym. Ichneumonidae)
3- Masicera sphingivora (Rohineau-Desvoidy) (Dip. Tachinidae)

دو گونه براکونید و ایکنئومونید از لاروهای سنین آخر برگ‌خوار Simyra dentinosa و پارازیتوئید سوم از شفیره شب‎پره‌های Hyles lineataوHyles euphorbiae خارج‌شدند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Introduction of weedy spurge leaf defoliators and their parasitoids in East Azarbijan province rangelands

نویسندگان [English]

M. Nikdel ¹
A. A. Dordaei ²
M. H. Pezeshki ³

چکیده [English]

Many species of spurges (Euphorbia spp.) are scattered in the pastures of East Azarbaijan province. The genus Euphorbia L. (Euphorbiaceae) typically have poisonous white sap in all plant parts. In this study defoliators of two common species of spurge including Euphorbia seguieriana Neck and E. heteradenia Jaub & Spach were collected and identified in Tikmedash and Horand rangelands, respectively. Two species of sphengid moth’s including Hyles lineata (Fabricius) and Hyles euphorbiae L. in Horand and the leafy spurge defoliator moth, Simyra dentinosa Freyerin in Tikmedash were detected as potential biological control agents of spurge. Study on natural enemies in laboratory rearing larvae of moths indicated that the larvae and pupae parasitized by three species of parasitoids as follows:
1- Cotesia vanessae Reinhard (Hym., Braconidae)
2- Hyposoter didymator (Thunberg) (Hym., Ichneumonidae)
3- Masicera sphingivora (Rohineau-Desvoidy) (Dip., Tachinidae)
The larvae of S. dentinosa were parasitized by the first two species of parasitoids and pupae of H. lineata and H. euphorbiae were parasitized by the tachinid fly.

کلیدواژه‌ها [English]

defoliators
parasitoids
spurge
Simyra dentinosa
Hyles lineata
Hyles euphorbiae

مراجع

- قهرمانی، م. ع. 1382. جمع‎آوری و شناسایی فلور استان آذربایجان‎شرقی. گزارش نهایی طرح پژوهشی، موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور ، 365 صفحه.

- کریمپور، ی. ، فتحی‎پور، ی. ، طالبی، ع.ا. و محرمی پور، س. 1384. زیست‎شناسی شب‎پره برگخوار فرفیون، Simyra dentinosa (Lep., Noctuidae) و شناسایی پارازیتوئیدهای آن در ارومیه. مجله علوم کشاورزی ایران، 36: 475- 484.

- کریمپور، ی. ، فتحی‎پور، ی. ، طالبی، ع.ا. و محرمی‌پور، س. 1385. زیست‎شناسی شب پره Hyles euphorbiae (Lep., Sphingidae) روی گونه‌های فرفیون و شناسایی پارازیتوئیدهای آن در آذربایجان‎غربی. مجله علوم کشاورزی ایران، 37: 727- ۷۳۵.

- Best, K. F., Bowes, G. G., Thomas, A. G. and Maw, M. G. 1980. The biology of Canadian weeds. 39. Euphorbia esula L. Canadian Journal of Plant Science, 60: 651- 663.

- Dunn, P. H. 1979. The distribution of leafy spurge ( Euphorbia esula L. ) and other weedy Euphorbia spp. in the United States. Weed Science, 27: 509 – 516.

- Fornasari, L. 1996. Biology and ethology of Aphthona spp. (Coleoptera: Chrysomelidae, Alticinae) associated with Euphorbia spp. (Euphorbiaceae), pp. 293-313. In Jolivet, P. H. A. and M. L. Cox (eds.). Chrysomelidae Biology, Vol. 3. Academic Publishing, Amsterdam, The Netherlands.

- Gassmann, A. and Schroeder, D. 1995. The search for effective biological control agents in Europe: History and lessons from leafy spurge ( Euphorbia esula L.) and cypress spurge (Euphorbia cyparissias L.). Biological Control, 5: 466 – 477.

- Gassmann, A., Schroeder, D., Maw, E. and Sommer, G.1996. Biology, ecology, and host specificity of European Aphthona spp. (Coleoptera: Chrysomelidae) used as biocontrol agents for leafy spurge, Euphorbia esula (Euphorbiaceae) in North America. Biological Control, 6: 105-113.

- Hein, D. G. and Miller, S. D. 1992. Influence of leafy spurge on forage utilization by cattle. Journal of Range Management, 45: 405 – 407.

- Kronberg, S. L.,2007. Study Aims At Making Cattle Graze Spurge.

Available at http://www.livestockweekly.com/papers/
97/01/30/30 spurge.html (visited 4 November 2011).

- Kronberg, S. L., Muntifering, R. B., Ayers, E. L. and Marlow, C. B.1993. Cattle avoidance of leafy spurge: a case of conditioned aversion. Journal of Range Management, 46: 364-366.

- Leitch, J. A., Leistritz, F. L. and Bangsund, D. A.1994. Economic Effect of Leafy Spurge in the Upper Great Plains: Methods, Models and Results. Agricultural Economics Report No. 316, Agricultural Experiment Station, North DakotaStateUniversity, Fargo, North Dakota, USA.

- Lym, R. G.1998. The biology and integrated management of leafy spurge (Euphorbia esula) on North Dakota rangeland. Weed Technology, 12: 367-373.

- Manojlovic, B. and Keresi, T. 1997. Dosadasnja proucavanja fitofagnih insekata za biolosko suzbijanje biljaka iz roda Euphorbia L. (Euphrobiales: Euphorbiaceae J. St. Hill.). Zastita-Bilja, 48: 23-48.

- Nowierski, R. M., Zeng, Z., Schroeder, D., Gassmann, A., FitzGerald, B. C. and Cristofaro, M. 2002. Habitat associations of Euphorbia and Aphthona species from Europe: Development of predictive models for natural enemy release using ordination analysis. Biological Control, 23: 1-17.

- Pecora, P., Sobhian, R. and Cristofaro, M. 1992. Simyra dentinosa F. (Lep., Noctuidae) a candidate for biological control of leafy spurge (Euphorbia esula L.) in the United States. Biological Control, 2: 78 – 85.

- Pemberton, R. W. and Wang, R. 1989. Survey for natural enemies of Euphorbia esula L. in northern China and innner Mongolia. Chinese Journal of Biological Control, 5: 64-67.

- Richard, R. D., Prosser, C. W. and O’Brein, C. 2001. Operations component contributions to team leafy spurge, area–wide integrated management of leafy spurge (Euphorbia esula L.) p. 162. In: Modera, N. D. (Ed.) Proceedings of leafy spurge symposium. June 19 – 21, 2001.

- Watson, A. K. 1985. Introduction the leafy spurge problem, pp. 1-6. In: Watson, A.K. (ed.). Leafy spurge. Monograph No. 3. Weed Science Society of America, Champaign, Illinois, USA.