موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
11
2
2013
11
22
بررسی تأثیر قرق بر تراکم و غنای گونهای بانک بذر خاک و تشابه آن با پوشش سطح زمین در مراتع کوهستانی پلور
69
78
FA
مریم
دانشگر
دانشآموخته کارشناسیارشد، گروه مرتعداری، دانشگاه تربیت مدرس
maryam_daneshgar@yahoo.com
رضا
عرفانزاده
گروه مرتعداری، دانشگاه تربیت مدرس؛ استان مازندران، شهرستان نور، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه
تربیت مدرس
rezaerfanzadeh@modares.ac.ir
حسن
قلیچنیا
گروه مرتعداری، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران
10.22092/ijfrpr.2014.8391
یکی از روشهای حفاظت از گیاهان در اکوسیستمهای طبیعی، حفظ بذر آنها در خاک میباشد. در تحقیق حاضر تأثیر قرق بر خصوصیات بانک بذر مراتع پلور مورد مطالعه قرار گرفت تا بتوان با شناخت آثار مثبت و منفی آن در منطقه نسبت به توصیه استفاده از آن بهعنوان یک اقدام حفاظتی از گیاهان تصمیمگیری کرد. تعداد 10 پلات 4 متر مربعی در هر یک از مناطق قرق و چرا شده مستقر گردید. در هر پلات حدود یک کیلوگرم خاک از هر یک از عمقهای 5-0 و 10-5 سانتیمتری برداشت شد. به مدت چهار ماه تمامی بذرهای جوانه زده در گلخانه شناسایی و شمارش شدند. در نهایت تراکم بذرها، غنای گونهای و تشابه بانک بذر با پوشش سطحی در هر پلات محاسبه شد. بهمنظور مقایسه میانگینهای خصوصیات بانک بذر در هر کدام از عمقهای خاک بین مناطق قرق و چرا شده از آزمون t غیرجفتی و بین دو عمق نمونهبرداری هر منطقه از آزمون t جفتی استفاده شد. نتایج نشان داد که تراکم و غنای گونهای ترکیب بانک بذر خاک و تشابه آن با پوشش سطح زمین در منطقه قرق به طور معنیداری کمتر از منطقه چرا شده بود. بهطورکلی نتیجهگیری شد اگرچه قرق بهعنوان یک روش اصلاح مرتع نقش مهمی در حفاظت از گیاهان در برابر چرای دام ایفا میکند، اما برای حفاظت از ذخایر بذری خاک توصیه نمیشود، چون با کاهش تراکم و غنای گونهای بانک بذر خاک و تشابه آن با پوشش سطح زمین موجب حذف برخی گیاهان در بلندمدت خواهد شد.
اصلاح مرتع,چرای دام,حفاظت گیاهان,بانک بذر خاک
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8391.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8391_2c7606cb11f45b0d8d7865ea4c8d308b.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
11
2
2013
11
22
تحملپذیری جمعیتهای اسپرس به بیماری سفیدک سطحی در شرایط اصفهان
79
88
FA
محمدعلی
علیزاده
دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
alizadeh202003@gmail.com
احمد رضا
سیفاللهی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
شعبان
شفیعزاده
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
علی اشرف
جعفری
مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
aajafari@rifr-ac.ir
10.22092/ijfrpr.2014.8392
در این تحقیق، تحملپذیری 40 جمعیت اسپرس نسبت به سفیدک سطحی در شرایط محیط طبیعی مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفت. جمعیتها در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه شهید حمزوی سمیرم استان اصفهان سال 1387 کشت شدند و به مدت 3 سال مورد مطالعه قرار گرفتند. با توجه به مشاهدات، علائم بیماری عمدتاً در شهریورماه و روی چین سوم مشاهده شد. این علائم با شروع لکههای زرد و کمرنگ روی برگها در حاشیهی کرتها شروع و با سفیدرنگ شدن کل برگهای گیاه در بعضی جمعیتها ادامه یافت. پس از جمعآوری نمونهها از اسپرسهای آلوده به سفیدک و بررسیهای آزمایشگاهی آنها و با استفاده از کلید قارچشناسی، قارچ <em>Leveillula taurica</em> بهعنوان عامل بیماری سفیدکسطحی اسپرس جدا شد. نمونههای گیاهی از هر کرت 27 شاخه از 9 بوته به صورت تصادفی انتخاب شدند و مورد ارزیابی قرار گرفتند. جمعیتها با شاخص شدت بیماری (DSI)<sup>1</sup>، بر مبنای 1) بدون علائم بیماری بهعنوان جمعیتهای مقاوم، 2) شاخص بیماری بین (25-1%) بهعنوان جمعیتهای متحمل، 3) دارای شاخص بیماری بین (50-26%) بهعنوان جمعیتهای نیمهحساس و 4) شاخص بیماری بالاتر از 50% بهعنوان جمعیتهای حساس ارزیابی شدند. تجزیهی واریانس دادهها نشان داد که بین جمعیتها، بین سالها و اثر متقابل آنها دارای تفاوت معنیداری بودند (P<1%). مقایسهی میانگین بین دادهها به روش دانکن نشان داد که جمعیتهای پلیکراس کرج و اشنویه با میانگین شاخص شدت بیماری بهترتیب 5/2 و 8/2 بهعنوان جمعیتهای متحمل و جمعیتهای اردبیل (گرجان)، اردبیل (کهلران) با شاخص شدت بیماری 7/3 بهعنوان جمعیتهای خیلی حساس ارزیابی شدند و بقیهی جمعیتها دارای درجاتی از حساسیت متوسط بودند. نتایج این تحقیق مشخص کرد که در سال اول کشت میزان آلودگی و شاخص شدت سفیدک کم بود، اما در سالهای دوم و سوم هم میزان آلودگی و شاخص شدت آلودگی افزایش یافت.
اسپرس,Onobrychis sativa,سفیدک سطحی,تحملپذیری,اصفهان
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8392.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8392_4d470afde96d9338d5a80680b83b1011.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
11
2
2013
11
22
بررسی رابطه میزبانی برخی از مگسهای میوه (Diptera: Tephritidae) با گیاهان تیرهی میناسیان بهعنوان آفات مراتع شهرستان سقز
89
96
FA
مژگان
زمانی
دانشجوی کارشناسیارشد حشرهشناسی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
mozhgan_zamani90@yahoo.com
صمد
خاقانی نیا
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز، ایران
skhaghaninia@gmail.com
10.22092/ijfrpr.2014.8393
در این مطالعه، تعداد 14 گونه از 9 جنس متعلق به مگسهای میوه از روی 15 گونه از 9 جنس گیاهان تیره میناسیان، در طی سالهای 1390 تا 1392 جمعآوری و شناسایی گردید و در بین آنها سه گونه <em>Centaurea depressa</em> (Bieberstein, 1808)، <em>Achillea millefolium</em> Linnaeus, 1753 و<em>C. macrocephala</em> Puschk. ex Willd, 1803 برای اولینبار از ایران بهعنوان میزبان این حشرات گزارش شدند. گونههای <em>Terellia colon </em>(Meigen, 1826) و <em>Acanthiophilus helianthi</em> (Rossi, 1794)، <em>Trupanea stellata</em> (Fuesslin, 1775) و گونههای <em> </em><em>Chaetostomella cylindrica</em> (Robineau-Desvoidy, 1830) و<em>Terellia colon </em>(Meigen, 1826) بهترتیب از روی گونههای <em>C. depressa</em><em>، </em><em>A. millefolium</em> و <em>C. macrocephala</em> با پرورش در آزمایشگاه بهدست آمدند.
ایران,سقز,میناسیان,رابطه میزبانی,مگس میوه,Tephritidae
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8393.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8393_ddd6c3fad6b8ed6dc31a5a255b38142b.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
11
2
2013
11
22
تهیهی نقشهی خطر آتشسوزی جنگل براساس عوامل فیزیوگرافی، انسانی و اقلیمی با استفاده از شبکهی عصبی مصنوعی در سروآباد استان کردستان
97
107
FA
فروزان
محمدی سرواله
دانشآموخته کارشناسی ارشد جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
frouzan.mohammadi@yahoo.com
مهتاب
پیروقار
گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
نقی
شعبانیان
گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
n.shabanian@uok.ac.ir
10.22092/ijfrpr.2014.8431
آتشسوزی در جنگلهای زاگرس با توجه به نقش حفاظتی این جنگلها در جلوگیری از فرسایش آب و خاک، یک تهدید زیستمحیطی جدی برای این جنگلها محسوب میشود. هدف از انجام این تحقیق، بررسی میزان تأثیر متغیرهای مؤثر در ایجاد آتشسوزی و تهیهی نقشهی حساسیت مناطق مختلف به آتشسوزی میباشد. به همین منظور متغیرهای مؤثر در رخداد آتشسوزی شامل ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از جاده، فاصله از اراضی زراعی، دما و بارندگی برای تعیین میزان تأثیر هر متغیر در ایجاد آتشسوزی بررسی شدند. بههمین دلیل نمونهبرداری از مناطق جنگلی که آتشسوزی اتفاق افتاده بود و مناطق جنگلی که آتشسوزی در دورهی مورد بررسی اتفاق نیفتاده بود، انجام شد. برای این تحقیق از روش آماریMLP1، استفاده شد تا میزان اهمیت و تاثیر عوامل مختلف به آتشسوزی مشخص شود. نقشهی احتمال خطر مناطق مختلف به آتشسوزی توسط روش شبکهی عصبی مصنوعی تهیه شد. نتایج نشان داد که متغیرهای شیب و فاصله از جاده بهترتیب با تأثیر 100 درصدی و 95 درصدی، مهمترین عوامل تأثیرگذار در ایجاد آتشسوزی هستند و متغیر جهت با تأثیر 55 درصد کمترین ارتباط را با ایجاد آتشسوزی در منطقه داشته است. اعتبارسنجی مدل بهوسیلهی ضرایب کاپا انجام شد. نتایج نشان داد که نقشهی حساسیت تهیه شده دارای 90 درصد صحت است و 98 درصد سلولهای شبکه بهدرستی طبقهبندی شدهاند.
آتشسوزی,شبکهی عصبی مصنوعی,عامل انسانی,عامل فیزیوگرافی,اقلیم,سروآباد
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8431.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8431_c1830587a5886cd9c622f497cdf690fa.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
11
2
2013
11
22
بررسی اثر آنتاگونسیتی تعدادی از قارچهای کلاهکدار راسته Agaricales جنگلهای استان مازندران بر قارچهای بیماریزای گیاهی و گونههای تریکودرما
108
116
FA
علی
برهانی
مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، بهشهر
borhani.ali@gmail.com
سوزان
بدلیان
آزمایشگاه قارچشناسی و بیوتکنولوژی قارچها در دانشکده بیولوژی دانشگاه ملی ایروان– ارمنستان
سعید علی
موسیزاده
کارشناسارشد، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران
10.22092/ijfrpr.2014.8432
قارچهای راستهAgaricales یکی از فراوانترین قارچهای ماکروسکوپی در بیشتر مناطق هستند؛ بهطوریکه وجود مواد متابولیکی با اثرات ضد میکروبی و ضد قارچی در تعداد زیادی از گونههای آنها به اثبات رسیده است. در این تحقیق میسلیوم 10 گونه قارچ از راسته Agaricales شامل <em>Agrocybe cylindracea</em><em>،</em><em>Armillaria mellea </em><em>،</em><em>Flammulina velutipes </em><em>،</em><em>Hypholoma fascicular </em><em>، </em><em>H. sublateritium</em><em>،</em><em>Mycena inclinata </em><em>، </em><em>Omphalotus olearius</em><em>،</em><em>Panellus stipticus</em><em>،</em><em>Pleurotus ostreatus </em><em>،</em><em>Schizophyllum commune </em><em> </em>که بازیدیوکارپ آنها از جنگلهای استان مازندران جمعآوری شده بود، تهیه شد. اثر آنتاگونیستی آنها روی 5 گونه قارچ بیماریزای گیاهی شامل<em>sorokiniana </em><em> </em><em>Bipolaris</em>،<em>Ophiostoma nova ulmi</em> ،<em>Fusarium</em> <em>culmorum </em><em>، </em><em>F.</em> <em>oxysporum </em>f. sp. <em>Perniciosum </em>،<em>Pestaloptiopsis funerea </em><em> </em>و 4 گونه قارچ آنتاگونیست شامل <em>Trichoderma viride</em><em>، </em><em>T. asperellum</em><em>، </em><em>T. harzianum</em> و <em>T. atroviride</em> در محیط کشتMEA به روش کشت دوگانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تمامی قارچهای مورد آزمایش روی یک یا چند گونه قارچ بیماریزای گیاهی اثر آنتاگونیستی داشتهاند. بیشترین اثر آنتاگونیستی مربوط به قارچهای<em>Flammulina velutipes</em><em>،</em><em>Omphalotus olearius </em><em>، </em><em> Schizophyllum commune</em>بوده است. قارچهای<em>O. olearius </em><em>، </em><em>M. inclinata</em> و <em>P. stipticus</em> بیشترین اثر آنتاگونیستی را روی گونههای تریکودرما نشان دادند. <br />
قارچهای ماکروسکوپی,Agaricales,Trichoderma,استان مازندران
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8432.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8432_a670a13341f58664416c5123a56854f5.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
11
2
2013
11
22
معرفی فون کنههای اریباتید (Acari: Sarcoptiformes: Oribatida) مراتع استان آذربایجانغربی
117
136
FA
زهرا
هاشمی خبیر
0000-0003-3007-5233
دانشجوی دکترا، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
hashemikhabir@yahoo.com
کریم
حداد ایرانی نژاد
دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی همدان
khaddad1000@yahoo.com
محمد
خانجانی
دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی همدان
mkhanjani@gmail.com
محمد
مقدم
دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
mmoghaddam@tabrizu.ac.ir
10.22092/ijfrpr.2014.8433
مطالعهی فونستیک کنههای نهاناستیگمایان مراتع استان آذربایجان غربی در سال 1391 با نمونهبرداری در سه نوبت (اواخر اردیبهشت، اواخر تیر و اواخر مهرماه) انجام شد. کنههای موجود در نمونههای خاک با استفاده از قیف برلیز جداسازی شده و در محلول نسبیت شفافسازی شدند. سپس از نمونهها اسلاید میکروسکوپی تهیه شد. در این مطالعه 70 گونه از 48 جنس متعلق به 34 خانواده و 22 بالاخانواده جمعآوری و شناسایی گردیدند که از بین آنها 64 گونه برای منطقه آذربایجان و دو جنس و چهار گونه برای فون کنههای ایران جدید است که به ترتیب با یک و دو ستاره (*) مشخص شدهاند.<em> Phthiracarus lentulus</em>* <br /> <br /> <br /><em>Atropacarus striculus</em>*, <em>Steganacarus</em> <em>carinatus</em>*,<em> Rhysotritia ardua</em>*, <em>Sphaerochthonius splendidus</em>*,<em> Cosmochthonius lanatus</em>*, <em>Papillacarus pseudoaciculatus</em>*, <em>Nothrus anauniensis</em>*, <em>Nothrus borussicus</em>*, <em>Neoliodes ionicus</em>**, <em>Plesiodamaeus</em><em>ornatus</em>*, <em>Aleurodamaeus setosus</em>*, <em>Licnodamaeus fissuratus</em>*, <em>Licnodamaeus</em><em> pulcherrimus</em>*,<em> Belba daghestanica</em>**, <em>Eupterotegaeus ornatissimus</em>*, <em>Fosseremus quadripertitus</em>*,<em> Damaeolus ornatissimus</em>*, <em>Eremaeus cordiformis</em>*, <em>Adoristes</em> <em>ovatus</em>*, <em>Xenillus setosus</em>*,<em> Xenillus singularis</em>*, <em>Carabodes paraspinosus</em>*,<em> Carabodes willmanni*, Austrocarabodes</em> <em>foliaceisetus</em>*,<em> Tectocepheus minor</em>*, <em>Tectocepheus velatus</em>*, <em>Ramusella puertomonttensis</em>*, <em>Anomaloppia iranica</em>*, <em>Rhinoppia obsoleta</em>*, <em>Rhinoppia</em> <em>subpectinata</em>*, <em>Rhinoppia bipectinata</em>*,<em> Microppia minus*,</em><em>Ramusella insculpta</em>*, <em>Ramusella sengbuschi</em> s. str.*, <em>Ramusella tokyoensis</em>*, <em>Discoppia cylindrica</em>*,<em>Graptoppia sundensis</em>*, <em>Oppiella nova nova</em>*, <em>Neoppia </em>sp.*<em>*</em>, <em>Dissorhina ornata</em>*, <em>Scutovertex minutus</em>*, <em>Microzetes baloghi</em>*, <em>Berlesezetes aegypticus</em>*, <em>Passalozetes africanus</em>*, <em>Bipassalozetes striatus</em>*, <em>Bipassalozetes sabulosus</em>*, <em>Oribatula</em><em> undulata</em>, <em>Oribatula debilitranslamellata</em>*, <em>Oribatula skrjabini</em>*, <em>Oribatula connexa connexa</em>, <em>Oribatula connexa ucrainica</em>*, <em>Oribatula pallida</em>*, <em>Oribatula exarata</em>*, <em>Oribatula tibialis allifera</em>*, <em>Liebstadia similis*, Protoribates paracapucinus</em>*, <em>Scheloribates fimbriatus*, Grandjeanobates </em>sp<em>.**, Eupelops acromios</em>*,<em> Hemileius ovalis</em>*, <em>Hemileius</em> <em>robustus</em>*, <em>Punctoribates</em> <em>angulatus</em>*, <em>Punctoribates punctum</em>*, <em>Lauritzenia fusifer</em>*, <em>Galumna iranensis</em>*, <em>Galumna karajica*, Pergalumna </em>sp<em>.</em><em>**,Tectoribates </em>sp.**, <em> Hermanniella septentrionalis</em>*
آذربایجان غربی,ایران,فون,کنههای نهان استیگما,مراتع
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8433.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8433_5fb76b8db71e9a2c63b065117fd58231.pdf
موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران
1735-0859
2383-1723
11
2
2013
11
22
بررسی تأثیر ارتفاع از سطح دریا و مؤلفههای خاک بر میزان رقابت بین گونههای ارژن Amygdalus orientalis (مطالعه موردی: ذخیرهگاه جنگلی تنگخشک سمیرم)
137
148
FA
محسن
الهی
دانشآموخته کارشناسیارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس نور
mohsenelahi66s@yahoo.com
مسلم
اکبری نیا
دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس
akbarim@modares.ac.ir
10.22092/ijfrpr.2014.8434
امروزه ذخیرهگاههای جنگلی بهعنوان مناطق حفاظت شده بسیار مهم محسوب میشوند و تجزیه و تحلیل روابط پوششگیاهی و عوامل محیطی در این ذخیرهگاهها بهعنوان مباحث مهم بومشناسی، از اهمیت بالایی برخوردار میباشد. بهمنظور رسیدن به اهداف مورد نظر، در منطقه مورد مطالعه (هسته مرکزی ذخیرهگاه) 30 قطعهنمونه دایرهای شکل 20 آری به صورت کاملاً تصادفی پیاده شد. درون هر قطعهنمونه، 4 میکروپلات بهمنظور بررسی رقابت، پیاده و میزان رقابت بین پایههای ارژن توسط شاخص رقابت Schütz محاسبه شد. در هر قطعهنمونه شیب، جهت دامنه و ارتفاع از سطح دریا ثبت شد. همچنین در هر قطعهنمونه یک نمونه ترکیبی خاک از دو عمق 30-0 و 80-30 سانتیمتر برداشت شد. ویژگیهای خاک شامل نیتروژن، کربن، پتاسیم، فسفر، مادهآلی، اسیدیته و هدایت الکتریکی اندازهگیری شدند. بهمنظور تجزیه و تحلیل دادهها روش تحلیل عاملی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد بین متغیرهای مورد بررسی، ابتدا متغیرهای نیتروژن، کربن و ماده آلی دو عمق از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر میزان رقابت میباشند. بعد از آن شیب، ارتفاع از سطح دریا و پتاسیم عمق 30-0 سانتیمتر دارای اهمیت هستند. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت از مجموعه عوامل توپوگرافی و خاکی تأثیرگذار بر میزان رقابت بین گونههای ارژن در ذخیرهگاه جنگلی تنگخشک، عوامل خاکی از اهمیت بالاتری برخوردارند.
خصوصیات خاک,فیزیوگرافی,شاخص رقابت Schütz,تحلیل عاملی,ارژن
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8434.html
https://ijfrpr.areeo.ac.ir/article_8434_3bea4540e014d302d179ab5ec6a67d34.pdf